سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا

ابوالقاسم عبیدالله بن عبدالله / احمد ابن خُردازبه


جنسیت: مرد
تولد و وفات: (۲۰۵ -۲۸۰/۳۰۰) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: مورخ ، جغرافیدان و موسیقیدان
پدربزرگ وی زرتشتی بود و به‌دست برامکه اسلام آورد. به روایتی …

جنسیت: مرد
تولد و وفات: (۲۰۵ -۲۸۰/۳۰۰) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: مورخ ، جغرافیدان و موسیقیدان
پدربزرگ وی زرتشتی بود و به‌دست برامکه اسلام آورد. به روایتی پدرش در خلافت مأمون حاکم طبرستان بود و خود او نیز در خراسان به دنیا آمد. گفته‌اند که برای کسب علم شوق فراوان داشت و هنر و ادب را به خوبی فراگرفت. وی در موسیقی نیز دست داشت و آن را نزد اسحاق موصلی فرا گرفت. نخست چندی در ولایت جبال مأمور پست و خبر بود و سپس با حفظ سمت به بغداد و سامرا رفت و در دربار معتمد ، خلیفهٔ عباسی ، از مقربین گشت. فهرستی از آثار او ابن ندیم در کتاب خود آورده که اکثر آنها مفقود شده است. مهمهٔرین اثر وی: "المسالک و الممالک" یا "تاریخ ابن‌خرداذبه" است که به زبان فرانسه نیز ترجمه و چاپ شده است و مشتمل بر اطلاعاتی دربارهٔ راه‌ها و شهرها می‌باشد. این کتاب مورد استفادهٔ جغرافی‌نویسان پس از او از قبیل: ابن فقیه ، مقدسی ، ابن حوقل و جیهانی قرار گرفته است. دربارهٔ ارزش علمی این کتاب نویسندگان قدیم عرب و خاورشناسان جدید آراء متضاد ارائه داده‌اند ، از دیگر آثار او: "کتاب اللهوو‌الملاهی" ، دربارهٔ موسیقی و موسیقیدانان؛ "کتاب جمهرهٔ‌انساب‌الفرس‌ و النواقل" ، دربارهٔ طایفهٔ ایرانیان و اقوام جابه‌جا شده؛ "کتاب التاریخ" که مسعودی آن را بهترین و کامل‌ترین تألیف در نوع خود دانسته است؛ "الندماء و الجلساءأ"؛ "ادب‌السماع".