زباله ها مهمان ناخوانده خیابان ها و جوی ها

الزمات زندگی شهرنشینی

شهرنشینی از نگاه همه ما زندگی در شهر و رعایت یکسری قوانین و قواعد شهری است، قوانینی که در طول سال‌های متمادی و بر اثر نیاز به وجود می‌آید. امروزه رعایت این قوانین و قواعد اگرچه یک ضرورت است، ولی پیروی تمامی شهرنشینان از آن به امری اختیاری تبدیل شده است.

همه ما بخوبی می‌دانیم اگر در شهر زندگی می‌کنیم باید خیابان‌ها و کوچه‌های شهر را مانند خانه خود بدانیم و از ریختن زباله روی زمین خودداری کنیم، ولی در عمل برای برخی از ما شهروندان این اتفاق نمی‌افتد. اگر نیروی بازدارنده‌ای را در بالای سر خود ببینیم آن‌وقت است که مجبور می‌شویم زباله را در جایگاه مخصوص خود بریزیم. زندگی شهری تنها نریختن زباله یا پرت نکردن ته سیگار روی زمین نیست، نکات ریز بسیاری وجود دارد که همه موظف به رعایت آن هستیم.

● رعایت حقوق دیگران

حتما بارها مشاهده کرده‌اید که در یکی از صف‌های روزانه شهر قرار داشتید نظیر صف خرید نان یا مایحتاج غذایی یا صف بانک که ناگهان خانم یا آقایی بدون توجه به صف در جلوی همه قرار می‌گیرد و کار خود را زودتر از همه انجام می‌دهد. اگر به او اعتراض کنید زبان اعتراض و حاشای او نیز بلند می‌شود و بناگاه مجبور می‌شوید در کمال عصبانیت کوتاه بیایید و از ادامه بحث و جدل خودداری کنید.

این در حالی است که در کشورهای توسعه‌یافته هنگام تشکیل صف در بانک‌ها و مراکز خرید، نه تنها کسی حق رعایت‌نکردن نوبت را ندارد بلکه افراد وقتی پشت سر هم می‌ایستند باید فاصله‌ها را نیز رعایت کنند و اگر چنانچه فردی با فاصله‌ای بسیار کم پشت سر فرد جلویی قرار بگیرد مورد اعتراض یا نگاه‌های سنگین اطرافیان قرار می‌گیرد.

● جوی‌های پر از زباله

یکی از عادات غلطی که در کشور ما رایج است و برای جلوگیری از آن اقدام چندانی صورت نگرفته است، ریختن زباله در کوچه و خیابان و جوی‌هاست. فرهنگ غلطی که نسل به نسل به ما منتقل شده است و ابایی هم نداریم که فرزندان‌مان نیز یاد بگیرند. این مشکل از آنجا ناشی می‌شود که نه‌تنها در این زمینه فرهنگسازی نشده، حتی برای جلوگیری از آن قانونی نیز تصویب نشده است هرچند بتازگی قانونی برای ریختن زباله از ماشین به خیابان وضع شده و خاطی جریمه می‌شود، ولی برای عابر پیاده فکری نشده است. چنانچه برای عابر پیاده نیز چنین قوانینی همراه با جریمه وضع شود آن وقت شاهد صحنه‌ای نیستیم که شهروندی زباله به دست بدون آن که دقایقی صبر کند تا سطل زباله‌ای بیابد، بی‌درنگ آشغال خود را روی زمین یا جوی کنار خیابان می‌ریزد.

● عبور از خط عابر پیاده

عبور از روی خط عابر پیاده وظیفه هر شخص عابر است، ولی بیشتر اوقات عابران پیاده با بی‌توجهی به قوانین باعث راهبندان و ترافیک می‌شوند و هیچ‌کس نیز پاسخگوی این وضعیت نیست. اگرچه امروزه در شهر تهران خیلی ها به دلیل آشنایی با فرهنگ دیگر کشورها هنگام عبور از خط عابر پیاده به چراغ راهنما توجه می‌کنند و بی‌محابا از خیابان عبور نمی‌کنند، ولی درصد قابل توجهی از مردم شهرنشین همچنان ایستادن در کنار خط عابر پیاده و منتظر سبز شدن چراغ را برای خود بی‌کلاسی می‌دانند. این افراد تا زمانی که قانونی در این زمینه از سوی مجلس وضع نشود خود را موظف به انجام این کار نمی‌دانند.

● نزاع خیابانی

با صحنه دعوا و نزاع خیابانی بارها مواجه شده‌اید. شاید حتی برای شما رخ داده باشد. اگر این اتفاق در ابتدای روز رخ داده حتما تمام روز شما را تلخ کرده است.

به اعتقاد کارشناسان مسائل اجتماعی، احساس تنهایی و عدم تجانس فرهنگی و گروهی بین مردم شهر تهران علت اصلی بروز رخداد نزاع در خیابان‌های تهران است. شهری که با مهاجرت بالا و مشکلات اقتصادی کلان دست و پنجه نرم می‌کند.

بخش زیادی از خشونت‌های خیابانی هنگام رانندگی رخ می‌دهد و دلیل عمده ‌آن سبقت‌های غیرمجاز از یکدیگر است. غیر از آن توقعی است که شهروندان از یکدیگر دارند بدون این که خود ملزم به رعایت آن باشند. اگر شما هنگام رانندگی ناگهان و از روی حواس‌پرتی برای عابر پیاده نایستید یا در تقاطع‌ها و در ترافیک‌ها حق‌تقدم را با ماشین دیگر ندانید آنگاه است که با موجی از فحش و ناسزا روبه‌رو می‌شوید. در این شرایط اگر پاسخ بدهید کار به دعوا و نزاع می‌انجامد. در نتیجه بهترین رفتار سکوت و بی‌توجهی است. در گذشته، وقتی دعوا و نزاعی در خیابان رخ می‌داد خانم‌ها از این غائله قسر در می‌رفتند و کمتر آقایی به خود اجازه می‌داد که به خانمی توهین کند ولی امروزه قبح این مساله شکسته شده است و خانم‌ها نیز آماج فحش و ناسزا قرار می‌گیرند.

● سوار بر تاکسی

پیدا کردن تاکسی و سوار شدن آن خصوصا در خیابان‌های شلوغ و پررفت و آمد، بی‌شباهت به دوی ماراتن نیست. هر کس سریع‌تر به تاکسی دسترسی بیابد بدون این که نوبتش باشد، زودتر به هدفش می‌رسد. بیچاره پیرزن و پیرمردی که در همان زمان بخواهند سوار بر تاکسی شوند. امروزه دیگر کسی به این افراد هم رحم نمی‌کند. آنها باید صبر کنند تا شهروند دلسوزی پیدا شود و آنها را سوار بر تاکسی کند.

علیرضا خانی