سه شنبه, ۹ بهمن, ۱۴۰۳ / 28 January, 2025
مجله ویستا

تقوا وسیله رزق بی حساب


تقوا وسیله رزق بی حساب

یکی از اصولی که در قرآن پیرامون رزق بیان شده است, کسب تقوا و زیبنده شدن به این صفت انسانی می باشد

یکی از اصولی که در قرآن پیرامون رزق بیان شده است، کسب تقوا و زیبنده شدن به این صفت انسانی می باشد . به عبارتی تقوا ؛ حالتی است که انسان خودش را در برابر انجام گناه واکسینه می کند و به سمت آن نمی رود، در چنین حالتی است که خداوند هرگز چنین انسانی را در بن بست های سخت مادی زندگی گرفتار نخواهد کرد .

● کسب سود، به دروغ گفتن نیست!

برخلاف عده ای که فکر می کنند اگر دروغ بگویند سود بیشتری کسب می کنند ، قرآن می فرماید : نان توی تقوا است ؛ «وَمَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ وَمَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَی اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرًا» (طلاق/۳-۲)

● سردرگمی ها، نتیجه بی تقوایی است

هر کس در زندگی گیج و سردرگم است و مرتباً کاسه ی چه کنم چه کنم به دست گرفته ، پیداست که تقوا ندارند ؛ چرا که قرآن قول داده هر کس تقوا داشته باشد به درد نمی‌دانم و چه کنم گرفتار نمی‌شود . به عبارتی روزی فرد با تقوا ، از راهی که فکرش را نمی کند ، به او داده می شود .

اگر ما به این آیه ایمان داشته باشیم در معامله و کسب و کارهایمان ، دزدی و کلک را رها خواهیم کرد ؛ « وَاللَّهُ فَضَّلَ بَعْضَکُمْ عَلَی بَعْضٍ فِی الرِّزْقِ ؛ خداوند رزق بعضی‌ها را زیاد می‌دهد.»(نحل/۷۱ )

● وجود تفاوت ها ، دلیلی برای شکوفایی استعداد بشر

دو نفر برای ماهیگیری به کنار دریا رفته و تور می اندازند ، تور را که بالا می‌کشند یکی سه تا ماهی گرفته یکی پنج تا . آن آقایی که پنج تا ماهی گرفته هیچ قراردادی با ساحل با ماهی‌ها و با دریا نبسته ، در حقیقت این را خدا به او داده است .

به هر حال این تفاوتها باید باشند تا انسان استعدادهایش شکوفا بشود، اگر همه مردم یک جور باشند معلوم نمی‌شود، چی کسی صبر دارد ، چه کسی قناعت می‌کند ، چه کسی شجاعت دارد و چه کسی ندارد ؛ خدا به یکی می دهد ببیند غرور او را می گیرد یا نه ؟! به یکی نمی‌دهند ببینید صبر می‌کند ؟!

در گردنه ها و جاده های پر شیب و خطرناک است که به یک نفر نمره ی عالی در رانندگی داده می شود ، وگرنه توی خیابان صاف خیلی مشخص نمی شود که توانایی هرکس در رانندگی چه قدر است !

اگر ما به این آیه ایمان داشته باشیم در معامله و کسب و کارهایمان ، دزدی و کلک را رها خواهیم کرد ؛ « وَاللَّهُ فَضَّلَ بَعْضَکُمْ عَلَی بَعْضٍ فِی الرِّزْقِ؛ خداوند رزق بعضی‌ها را زیاد می‌دهد»عزت را از غیر خدا طلب نکنیم!

گاهی انسان می خواهد عزیز شود ، خود را وابسته به کسی یا چیزی می کند ؛می‌گوید ما وابسته به آمریکا می‌شویم که عزت آمریکا ما را هم حفظ کند ، قرآن میفرماید : «فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِیعًا» (نساء/۱۳۹ ) ، «أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِیعًا» (بقره/۱۶۵ ) ؛ چه می گویی ، این حرف ها چیست که می زنید ؟! قدرت دست خداست ، بعد هم خدا ما را مسخره می‌کند و می فرماید : «أَیَبْتَغُونَ عِنْدَهُمْ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِیعًا» ( نساء/۱۳۹ ) تو عزتت را از او می‌خواهی؟ ؛ « إِنَّمَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا وَتَخْلُقُونَ إِفْکًا إِنَّ الَّذِینَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَا یَمْلِکُونَ لَکُمْ رِزْقًا فَابْتَغُوا عِنْدَ اللَّهِ الرِّزْقَ وَاعْبُدُوهُ وَاشْکُرُوا لَهُ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ ؛ غیر خدایی که پهلوی او مثل طناب خم می‌شوی نمیتوانند برای تو رزق بشوند» (عنکبوت/۱۷)

● آیا آنچه داریم ، حقیقتاً رزق ما است؟

شخصی گفت من با یک سیب آبروی امام صادق(علیه السلام) را می‌ریزم . گفتند چه جوری؟ گفت می‌روم و می‌گویم : ‌ای امام این رزق من هست یا نه؟ اگر امام گفت رزق تو نیست ، سیب را می خورم تا بگویم تو دروغ گفتی؛ اگر گفت رزق تو هست ، نمی‌خورم و آنرا لگد می‌کنم . به پیش امام رفت و گفت : ‌ این سیب رزق من هست یا نه؟ امام فرمود : اگر از گلویت پائین برود ، معلوم می‌شود که رزق تو است ! فرد مخالف و معاند دیگر نمی‌دانست چه کند و گیج شد.( گاهی آدم از نعمات برخوردار است اما در حقیقت آنچه در دست دارد رزق او نیست .) ( بحار الانوار ، ج ۲۰ ، ص ۲۱۴ )

● گناه مانعی برای کسب رزق

«اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَمَ»(إقبال‏الأعمال ، ص‏۷۰۶) گناه رزق را قیچی می‌کند ؛ رزق دخترهای جوان پاک، همسر پاک و خوب است اما گاه متأسفانه دختر با گناهانش، خودنمایی هایش، اهمیت ندادن به نماز و ... باعث می شود که رزق همسر خوب داشتن را از خود دور کند و شایسته مردی هرزه و ناپاک گردد .

رزق پسری جوان یک همسر خوب بود اما با چشم چرانی ها و هرزه گری هایش ، همسری ناشایست و بد را نصیب خود می کند .

برای رزق دو کانال وجود دارد ؛ کانال یک : تلاش ، کانال دو : دعا . با اینکه دادن ها و گرفتن ها از آنِ خداوند است ،اما در عین حال باید تلاش کرد و از دعا غافل نبود عواملی برای ازدیاد رزق بین الطلوعین دنبال کار رفتن در رزق اثر دارد ، نماز شب رزق را گوارا می‌کند ، استغفار و عذرخواهی از گناه در رزق اثر دارد . شکر نعمت رزق را زیاد می‌کند؛ « لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ» ( إبراهیم/۷)

● نیت گناه ، رزق را کم می کند!

سوره قلم داستانی را نقل می‌کند که چند برادر باغ میوه‌ای داشتند . پدر آنها در طول زندگیش نعماتی از باغ را که کسب می کرد تقسیم می کرد و قسمتی را به فقرا می داد . پسران نیت کردند که بعد از پدر از این میوه‌ها به احدی ندهند . زمانی که پدر مرد ، نقشه کشیدند برای آنکه نیازمندان طبق کار هرروزشان به در باغ نیایند و درخواستی نداشته باشند ، سحر بروند و میوه هارا بچینند که کسی نفهمد و به آنها بگویند که امسال باغ میوه ای نداشته است .وقتی خوابیدند ، صاعقه‌ای آسمانی آمد : «فَأَصْبَحَتْ کَالصَّرِیمِ فَتَنَادَوا مُصْبِحِینَ ؛ سحر بلند شدند دیدند که باغ آنها تبدیل به خاکستر شده است . » (قلم ؛ ۲۰ و ۲۱)

● نتیجه گیری :

در یک جمع بندی می توان گفت : برای رزق دو کانال وجود دارد ؛ کانال یک : تلاش ، کانال دو : دعا . با اینکه دادن ها و گرفتن ها از آنِ خداوند است ،اما در عین حال باید تلاش کرد و از دعا غافل نبود .

فرآوری : زهرا اجلال