تفاوت قرآن با سایر کتب آسمانی

▪ پرسش:
قرآن، تورات، انجیل و زبور از چه جهاتی با یکدیگر اشتراک و یا اختلاف دارند، لطفا وجوه متمایز قرآن از سایر کتب آسمانی را بیان کنید؟
ـ پاسخ:
الف) وجه اشتراک
تشابه قرآن با سایر …

پرسش:

قرآن، تورات، انجیل و زبور از چه جهاتی با یکدیگر اشتراک و یا اختلاف دارند، لطفا وجوه متمایز قرآن از سایر کتب آسمانی را بیان کنید؟

ـ پاسخ:

الف) وجه اشتراک

تشابه قرآن با سایر کتب آسمانی دراین است که همه آنها از جانب خداست و مایه نور و هدایت برای مردم است؛ چنان که خدا در آیه۴۴ سوره مائده، تورات را به هدایت و نور بودن توصیف می کند؛ «انا انزلنا التوریه فیها هدی و نور» و همچنین در مورد انجیل است که «واتینه الانجیل، فیه هدی و نور» (مائده، ۴۶) و در مورد قرآن، آیه ۱۵۷ از سوره اعراف و آیه۲ سوره بقره اوصاف نور و هدایت را برای قرآن برمی شمارد.

ب) وجوه افتراق

در مورد تفاوتهای قرآن با سایر کتب آسمانی باید دانست که قرآن، دارای ویژگی های مخصوص به خود است که دیگر کتب آسمانی آنها را دارا نیستند، از جمله این تفاوتها می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

۱) قرآن، برخلاف کتب آسمانی دیگر معجزه است؛ اگر چه همه آنها از جانب خداست. درست مانند قرآن و حدیث قدسی که هر دو از جانب خداست، ولی یکی معجزه است و دیگری نیست و معجزه آن است که کسی نتواند مانند آن را بیاورد. (البته معجزه شرایط دیگری نیز دارد که در جای خود مطرح می شود.)

۲) با توجه به تکامل بشر، قرآن که آخرین کتاب آسمانی است، کامل بوده، تمامی برنامه های مورد نیاز بشر را از جوانب گوناگونی اعم از اعتقادات، احکام و اخلاقیات و مسایل سیاسی و اجتماعی داراست و تا انقراض بشر پابرجا و متکفل هدایت انسان است؛ برخلاف سایر کتب آسمانی که اقتضای دوام و ابدیت نداشته و برای محدوده ای از زمان و با توجه به شرایط فکری و اجتماعی مردم عصر خود، فرود آمده و امری مشخص داشته است.

خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید: «وانزلنا الیک الکتب بالحق مصدقا لما بین یدیه من الکتب و مهیمنا علیه...؛ (مائده، ۴۸) این کتاب ]قرآن[ را بحق بر تو فرو فرستادیم؛ در حالی که کتابهای پیشین را تصدیق می کند و حافظ و نگاهبان آنهاست.»

۳) قرآن دارای دو نزول بوده است: اول: «نزول دفعی و جمعی» که از سوی خداوند متعال یکجابر قلب پاک پیامبر اکرم(ص) در ماه مبارک رمضان و شب قدر نازل شده. دوم: «نزول تدریجی» که برحسب شرایط و حوادث و نیازها طی ۲۳سال فرو فرستاده شده است؛(۱) ولی تورات و انجیل فقط یک نزول (دفعی) داشته است.(۲)

۴) قرآن موجود در دست ما، همان قرآن اصلی و کلام خداست که بر پیامبر گرانقدر(ص) نازل شده و بدون کم و زیاد به دست ما رسیده است؛ زیرا نگهبانی از آن را خود خداوند متعال به عهده گرفته است؛ «انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحفظون؛ (حجر،۹) ما قرآن را نازل کردیم و به طور قطع نگه دار و حافظ آنیم.» ولی تورات و انجیل فعلی این گونه نیستند. شواهد تاریخی و ادله دیگر نشان می دهد که تورات و انجیل اصلی از بین رفته و فقط قسمتهایی از آن دو کتاب آسمانی را پیروان حضرت موسی و عیسی(۳) مدتها بعد از وفات آنها نوشته اند که آن هم متأسفانه با خرافات فراوان آمیخته شده است؛ بنابراین، تورات و انجیل فعلی مجموعه کتب تاریخی است که به وسیله یهودیان و مسیحیان نوشته شده؛ نه اینکه کتاب آسمانی حضرت موسی و عیسی باشند.

پی نوشت ها:

۱- تفسیر نمونه، ج۲۱، ص۱۴۹

۲- جوامع الجامع، ج۱، ص۱۶۹

۳- ر.ک: تفسیر نمونه، همان، ج۲، ص۴۲۱