پنجشنبه, ۴ بهمن, ۱۴۰۳ / 23 January, 2025
عناصر اصلی اكوسیستم های فرهنگی
عناصر اصلی اكوسیستم‌های فرهنگی كلیه عناصر و عوامل و شرایطی هستند كه در پیرامون انسان و در فضای زیستی انسان قرار دارند. بنابراین همه آنچه پیرامون ماست، یعنی «همه چیز» آن هم نه «چیزها» بلكه ارتباطی كه این «چیزها» با «مردم» دارند، اما اینكه بگوییم «همه چیز» تنها خود را راحت كرده‌ایم. كار عملی، طبقه‌بندی و دسته‌بندی این عناصر است و برای این مقصود مجموعه این عناصر را به چهار گروه تقسیم می‌كنیم:
الف) عناصر زیست محیطی شامل
: خوراك، پوشاك، مسكن، شكل‌دهی، چگونگی استفاده از مواد، آراستن، زیبایی، كیفیت مواد، معنایی كه به همه چیز داده میشود، كافی بودن مواد، منابع، مواد مورد استفاده، انرژی، اطلاعات، آنچه كه سابقه تاریخی و اهمیت اجتماعی دارد و گروه‌ها و افراد برجسته.
ب) عناصر فردی و خانوادگی شامل:
ویژگی‌های مربوط به رشد افراد، نیازهای فردی، فانكسیون‌ها خانواده، ارزش‌های فرهنگی و فردی، هدف‌های فرهنگی و فردی، فرایندهای تبدیل و تحول، نقش خانواده‌ها، تحولات زندگی‌های فردی، منابع فردی و خانوادگی، تصمیم‌گیری‌های فردی و خانوادگی.
ج) عناصر ارتباطی شامل:
وابستگی به همدیگر، ارتباطات فانكسیونی، تصورات و پاسخ‌ها، سازگاری و انطباق، ارتباط، استرس، تضادها، تجزیه و تحلیل اطلاعات، مدیریت زمان و مكان.
د) عناصر نتیجه‌یی شامل:
كیفیت زندگی،كیفیت محیطی كه در آن زندگی می‌كنیم، شخصیت‌های فردی و هدف‌های اجتماعی.
اگر تمامی این عناصر را در ارتباط با هم در نظر بگیریم و ارتباط آنها را با فرد، با خانواده، با جامعه یا با تمامی انسان‌ها مورد مطالعه قرار بدهیم، قلمرو و كاركرد اكولوژی فرهنگی روشن میشود.
● نیازهای انسانی و اكوسیستم‌های فرهنگی
پروفسور استیون ویدن در سال ۱۹۸۷ میلادی فهرستی مشروح از بنیادی‌ترین نیازهای انسانی ارایه داد كه در اینجا بخشی از آنها كه در ارتباط با مقوله اكوسیستم فرهنگی است را ذكر می‌كنیم:
▪ هوای تازه و سالم.
▪ خوراك خوشمزه و مطبوع.
▪ آب سالم و مطبوع.
▪ مسكن با حفاظت كافی از آب و هوای سخت.
▪ وجود شبكه‌یی كه حمایت كننده روانی و احساسی باشد.
▪ وجود انگیزه‌های كافی احساسی
▪ حضور فرصت‌ها و انگیزه‌های كافی برای رفتارهای خلاق.
▪ وجود فرصت‌های كافی و انگیزه‌های فوق برای یادگیری و تمرین مهارت‌های دستی.
▪ وجود فرصت و انگیزه‌های كافی برای شركت فعال در كارهای تفریحی و تفننی.
▪ وجود فرصت‌های لازم برای ظهور رفتارهای خویش انگیز.
● میراث‌های فرهنگی، توسعه و محیط زیست
جنبه‌های گوناگون رابطه بین فرهنگ و میراث‌های فرهنگی توسعه پایدار و محیط زیست اكنون بیش از هرزمان دیگر مورد توجه پژوهشگران، برنامه‌ریزان، تصمیم‌گیران، دست‌اندركاران مسائل فرهنگی و نیز مردم عادی است.مردم از یك سو توسعه را در تمامی یا برخی از ابعاد آن می‌طلبند و از سوی دیگر از تاثیرات منفی بر فرهنگ و میراث‌های فرهنگی نگرانند، همان‌گونه كه تاثیرهای تخریبی توسعه بر محیط زیست نگرانی همگانی را برانگیخته است.
از این روی بایست دریچه‌یی را گشود كه فرهنگ و محیط زیست و توسعه را هماهنگ ببیند و چارچوبی را فراهم كند كه اجرای چنین هماهنگی را امكان‌پذیر سازد.
فرهنگی كه راهگشای توسعه باشد و محیط زیست در آن به ثمر بنشیند.
محیط زیستی كه بستری برای بالندگی فرهنگی و پایداری توسعه باشد.
توسعه‌یی كه پشتوانه فرهنگی و تداوم زیست محیطی داشته باشد.
ویژگی‌های روانی و عاطفی و دلبستگی‌های مردم
سنت‌ها، آیین‌ها، مراسم و رفتارهای مردم
فرهنگ گفتاری و گویشی و ادبیات مردم.
آثار هنری و فرهنگی از هر نوع كه برای مردم اهمیت دارند.
یادگارهای انسانی، ساماندهی بناها و ابزار بازمانده از دوران تاریخی و باستانی.
محیط‌های انسان ساخت شامل بناهای عمومی و آثار تاریخی و باستانی.
محیط‌های انسان زیست شامل كارخانه‌ها و بافت‌ها و گذرها و مانند آنكه ویژگی فرهنگی دارند.
آثار طبیعی كه ویژگی و اهمیت علمی و پژوهشی و اكولوژیك دارند.
درختان، گیاهان، جانوران و حیواناتی كه به گونه‌یی اهمیت و ویژگی فرهنگی دارند.
درختان، گیاهان، جانوران و حیواناتی كه به گونه‌یی اهمیت و ویژگی اكولوژیكی دارند.
● توسعه پایدار و میراث‌های فرهنگی
توسعه در برگیرنده یك رشته فعالیت‌های برنامه‌ریزی شده عمرانی و اقتصادی و صنعتی و زیربنایی و اجرایی است كه در طول زمان مشخص، با استفاده از منابع طبیعی و انسانی مشخص، با هدف‌ها و برنامه‌ریزی و امكانات و بودجه مشخص، در مكان و زمانی مشخص اجرا میشود تا نیازهای مشخصی را كه اكنون واقعیت دارند یا برای آینده پیش‌بینی می‌شوند، تامین كنند.«توسعه پایدار» كه در دهه كنونی مورد اقبال قرار گرفته بیشتر بر شكلی از توسعه توجه دارد كه تداوم منابع طبیعی، سلامت نظام‌های زیست محیطی و حرمت ویژگی‌ها و میراث‌های فرهنگی را تامین كند و برای تمامی افراد زندگی رو به اعتلا را تضمین كند و تداوم چنین شكلی از توسعه را برای نسل‌های آینده امكان‌پذیر سازد.چنین شكلی از توسعه باید با اصول حفظ میراث‌های طبیعی و اصول حفظ میراث‌های فرهنگی هماهنگ باشد، چنین توسعه‌یی نه تنها تخریب كننده نیست بلكه اعتلا بخش است. هدف از «توسعه پایدار» اعتلای مداوم كیفیت زندگی است.
● رابطه میراث‌های فرهنگی با توسعه و محیط زیست
هیچ یك از ویژگی‌ها و عناصر فرهنگی از تاثیرهای طرح و برنامه‌های توسعه بركنار نیست. توسعه كارش ایجاد تغییر است و هرگونه دگرگونی هم پیامد و نتیجه و تاثیری دارد. این تغییر و تاثیر بر برخی ویژگی‌های زیست شناختی و خاك و سیمای زمین می‌تواند محدود به منطقه عملیاتی پروژه باشد، اما دگرگونی‌ها و تاثیرات فرهنگی ناشی از توسعه می‌تواند زنجیره‌یی باشد كه در دراز مدت به مراتب بیش از تاثیرت مقطعی اثرات تخریبی خود را نمودار می‌سازد.
دگرگونی‌ها و جابه‌جایی‌هایی كه توسعه ایجاد می‌كند، بر شیوه زندگی، سنت‌ها، ساختارها و استواری‌ها اثر می‌گذارد و باورها و عادت‌ها و رفتارها و ویژگی‌های جامعه را تغییر میدهد.از سوی دیگر مهمترین شناسه فرهنگ پویایی آن است. فرهنگ پویا و زنده باید كه تنها تاثیرپذیر نباشد، بلكه باید تاثیربگذارد. باید بتواند بستری شایسته برای رشد و بالندگی انسان‌ها و به عمل در آوردن توانمندی‌ها در جهت سازندگی و اعتلای كیفیت زندگی، فراهم آورد. فرهنگ باید بتواند زمینه‌ساز و راهگشای توسعه پایدار باشد، به توسعه پایدار جهت بدهد و زمینه را برای شناخت ضرورت‌های توسعه پایدار فراهم سازد.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست