خود كرده را تدبیر نیست

صنعت بیمار خودروسازی ایران راه خود را می رود, بدون توجه به حقوق مصرف كنندگان و فارغ از دغدغه آنهایی كه نگران آلودگی هوا و ظرفیت معابر كلان شهرها هستند و بی تفاوت نسبت به ترافیكی كه تبدیل به یك ناهنجاری و مساله اجتماعی بزرگ شده است

تولید و تزریق سالانه صد ها هزار خودرو به معابر پایتخت، سیاستی بود كه دولت طی قریب به دو دهه گذشته پیش گرفت و در رأس افتخارات خود در بخش صنعت قرار داد. مهم این بود كه خودروهای گران قیمت و بی كیفیت به لطایف الحیلی به مصرف كنندگان داخلی قالب شود، تا صنعت خودروسازی ایران بتواند به حیات خود ادامه دهد، حیاتی انحصاری كه اگر در عرصه رقابت می افتاد، فاتحه اش سال ها پیش خوانده شده بود. برای دولت، مهم ادامه حیات سوداگرانه این صنعت بوده و هست، حتی اگر به تضییع آشكار حقوق مصرف كنندگان، آلودگی هوا و ترافیك سرسام آور منجر شود. اما طی دو سه سال اخیر شمار منتقدین این كلاهبرداری علنی افزایش یافت و به ویژه از سوی برخی نمایندگان متخصص در مجلس هفتم، اعضای شورای شهر و مدیریت شهری تهران با انتقادهای جدی مواجه شد، هر چند تغییری در سیاست دولت ایجاد نگردید و حتی مخالفت های صریح با طرح های توسعه حمل و نقل عمومی شهر تهران اوج گرفت، تا جایی كه افزایش ناوگان اتوبوسرانی پایتخت كه امری ضروری و محرز است و مناقشه بر سر آن لبخند تمسخر بر لب هر شهروندی می نشاند، خروج خودروهای فرسوده كه به لطیفه ای تكراری و بی نتیجه تبدیل شده و احداث مونوریل كه راهی برای كاهش ترافیك روزافزون شهر تهران است، به چالش های جدی برای بخشی از دولت تبدیل شد كه آیا اجازه اجرای آن ها را بدهد یا ندهد!

به این ترتیب طی سالهای گذشته دولت عزم خود را جزم كرد كه نه تنها ریالی بابت اجرای طرح های ترافیكی پایتخت نپردازد بلكه با سنگ اندازی های پی درپی مانع انجام هر نوع طرح راهگشایی در این زمینه شود.

گفته ها و دیدگاه های كارشناسی مبنی بر خروج دستگاه های عریض و طویل و ترافیك زا از پایتخت نیز با همان واكنشی مواجه شد كه انتظار می رفت و ظاهراً مقامات مسوول در بدنه دولت بر تصمیم خود مبنی بر نادیده گرفتن معضل ترافیك و چشم پوشی بر هر راه حلی برای برون رفت از این وضعیت قاطع بودند.

به هر حال، ترافیك دیوانه كننده امروز پایتخت وبرخی شهرهای بزرگ ریشه در سیاست هایی دارد كه خود دولت پیش گرفت و به آن عمل كرد و نتیجه مانع تراشی های بی شمار و غیر منطقی دستگاه های دولتی مسوول در این زمینه است كه به ویژه در شهر تهران، طرح ها و پیشنهادهای مدیریت شهری در حوزه ترافیك را بر نتابیدند. امروز همه می دانند كه معابر تهران فقط برای یك میلیون خودرو ظرفیت دارد و پاسخگوی میلیون ها خودرو و موتور سیكلت نیست. بر همه مسوولان و متولیان محرز است كه تاكنون ریالی اعتبار دولتی برای احداث پاركینگ در پایتخت لحاظ نشده است. همه می دانند كه احداث صد ها كیلومتر بزرگراه در پایتخت برای پاسخگویی به ترافیك روز افزون این كلان شهر چه میزان زحمت و چه مقدار بودجه می خواهد و همه می دانند كه ادامه سیاست دولت در بخش صنعت خودرو به زودی به قفل شدن ترافیك تهران می انجامد و این هشداری است كه شورای شهر و مدیریت شهری پایتخت بارها داده است و در مقابل وضعیت پیچیده موجود تنها «معجزه» می تواند راهگشا باشد. در این اوضاع گلایه دولت از وضعیت نابسامان ترافیك پایتخت، مصداق ضرب المثلی است كه می گوید: «خودكرده را تدبیر نیست!»