قلم مو

نقاشان قدیم و مینیاتور سازهای دورهٔ قبل ، اغلب قلم موهای خود را از موی گربه یا سنجاب تهیه می كردند . قاضی احمد قمی مؤلف كتاب (( گلستان هنر )) در این باره سروده است :
قلم را مودم سنجاب …

نقاشان قدیم و مینیاتور سازهای دورهٔ قبل ، اغلب قلم موهای خود را از موی گربه یا سنجاب تهیه می كردند . قاضی احمد قمی مؤلف كتاب (( گلستان هنر )) در این باره سروده است :

قلم را مودم سنجاب باید

ولی آن مو كه با نرمی گراید

به مقدار قلم از وی جدا كن

ز یكدیگر به زور شانه واكن

چنانچه از متن این شعر مستفاد می شود ، مینیاتور سازها مو را از دم نرم سنجاب می گرفتند ، سپس به اندازهٔ قلم جدا می كردند و شانه می زدند و طوری در كنار هم می چیدند كه تارهای مو به یك اندازه باشند و در آن موی شكسته وجود نداشته باشد . سپس سه جای آن دستهٔ مو را گره می زدند. این گره ها بسیار ظریف بودند ، به طوری كه قرار دادن آنها در جوف پر غاز به آسانی امكان پذیر بود .

امروزه با توجه به عدم امكان تهیهٔ موی سنجاب ، مینیاتور سازهای ایرانی از موی گربهٔ شش ماهه تا یكسالهٔ ایرانی استفاده می كنند و آن را با نخ ابریشمی گره می زنند و در داخل شهپر كبوتر كه قبلاً آن را كاملاً تمیز كرده اند ، قرار می دهند .

این قلم مو با یك دستهٔ چوبی ظریف قابل استفاده می شود . شانه كردن موی گربه با سوزن انجام می شود ، كه آن را اصطلاحاً (( كرك گیری )) می گـویند . با قلم موی گربـه ، كه بـسیار نـرم و ظریف است ، كار (( پرداز )) و (( قلم گیری )) انـجام می شود . مینیاتور سازهای معاصر به علت سختی كار ، ایـنك از قلم موهای آمـادهٔ خارجی استفاده می كنند .