جمعه, ۲۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 17 May, 2024
مجله ویستا

بارش شهابی اسدی


بارش شهابی اسدی

بارشهای سالیانه همواره مورد توجه بوده اند چرا كه در پهنه آسمانی كه گهگاه شهابی عبور می كندو نظر بیننده را به خود جلب می نماید, در شبهای بارش, شهابها با تعدادی به نسبت بیشتر ظهور نموده وانسان كنجكاو را به مطالعه و بررسی دعوت میكند

بارشهای سالیانه همواره مورد توجه بوده اند چرا كه در پهنه آسمانی كه گهگاه شهابی عبور می كندو نظر بیننده را به خود جلب می نماید، در شبهای بارش، شهابها با تعدادی به نسبت بیشتر ظهور نموده وانسان كنجكاو را به مطالعه و بررسی دعوت میكند. بارش دلوی، جباری، پرساوشی و بارش مشهور اسدی كه البته با توجه به اینكه چند سالی از زمان عبور دنباله دار منشاء آن (تمپل-تاتل )می گذرد، نباید متوقع بارش جالبی باشیم.

با قدر ۸ به كمترین فاصله از زمین رسید و به همین دلیل بارش سالهای ۱۳۷۷ و ۱۳۷۸ خورشیدی ازجمله بهترین بارشهای سالیانه این دنباله دار بود . این دنباله دار پنچاه و پنجمین دنباله داری است كه مدار آن محاسبه شده است ( T empel – Tutlle/ ۵۵P )و علیرغم رصد علمی آن در سال ۱۸۶۵ میلادی سابقه رصد آن طبق مطالعات انجام شده به بیش از ۶۰۰ سال قبل برمی گردد ( سال ۱۳۶۶ میلادی ) بهترین بارش اسدی این دنباله دار در سال ۱۹۶۶ بود كه ۵۰۰۰ شهاب طی ۲۰ دقیقه دیده شدند .

● دنباله دار تمپل تاتل وارتباط آن با بارش اسدی

اساسا“دنباله دارها پس از عبور از حوزه منظومه شمسی؛ در مدار خود ذرات بسیار ریز میلیمتری و میكرو متری بجا میگذارند و به همین خاطر است كه پس از دفعات بسیار، بسیار زیاد عبور دنباله دار از حضیض خورشیدی)كمترین فاصله)، گیسو و به تبع آن دنباله از بین می رود و تنها هسته سرگردانی می ماند كه چه بسا سرنوشت شومی داشته باشد و با برخورد به سیارات گازی همچون برجیس ( مشتری ) و یا خورشید و شاید هم زمین! كه البته در مورد آخر احتمال آن بسیار كم است)با توجه به بررسیهای انجام شده )، عمر آن پایان مییابد .

به هر حال تا اینجا دانستیم كه دنباله دارها منشاء بارشهای شهابی هستند، زیرا با برخورد جو زمین) در چرخش زمین به دور خورشید ) با این ذرات ریز بجا مانده، درخشش شهابها تحت عنوان بارش دیده می شود. منشاء بارش اسدی دنباله دار تمپل- تاتل است كه دوره ای ۳۳ سال دارد و در سال ۱۹۹۸ میلادی) اواخرسال ۱۳۷۶ خورشیدی) از حضیض خورشیدی خودعبور كرد به همین دلیل امسال تعداد شهابهای قابل رصد بسیار كم است، اما همانگونه كه بسیاری از شما خوانندگان محترم این بخش از روزنامه، آگاهی دارید، نام بارش به صورت فلكی كه كانون بارش ) Radiant ) در آن قرار دارد، برمیگردد و طبیعی است در این رویداد، كانون بارش در صورت فلكی شیر ( اسد ) قرار دارد.

لازم به ذكر است دنباله دار تمپل- تاتل در دسامبر سال ۱۸۶۵ میلادی توسط ویلیام تمپل فرانسوی و در ژانویه سال ۱۸۶۶ توسط هوراك تاتل از رصد خانه هاروارد شناسایی شد البته این دنباله دار در سالهای۱۸۹۹ و ۱۹۳۲ میلادی اصلا“رصد نشد و مجددا“ در سال ۱۹۶۵ میلادی با قدر ۱۶ دیده شدو در اوایل سال ۱۹۹۷ میلادی مجددا “محققان دانشگاه هاوایی آن را با قدر ۵/۲۲ رصد كردند و در سال بعد از آن سال ۱۳۷۶ خورشیدی)

● در رصد بارشها چه كارهایی می توانیم انجام دهیم

تهیه گزارش از جمله فعالیتهای خوب آماتوری است كه در آن با ثبت تاریخ و زمان رصد، تعداد شهابهای رویت شده، تعیین قدر و میانگین قدرشهابها و اینكه در چه صور فلكی این شهابها دیده شدند، تعداد آتشگوی های رویت شده در هر بارش، میانگین وكمترین و بیشترین درجه ای كه شهابها در آسمان طی كرده اند، نام گروه رصدی وموقعیت جغرافیایی مكان رصد از جمله مواردی است كه می بایست در گزارش ثبت شود. ترسیم تصاویر از عبور این شهابها در آسمان همراه با شكل و نام صور فلكی آن منطقه از دیگر كارهای جالبی است كه شما می توانید انجام دهید.

عكسبرداری از بارشها جایگاه ویژه دارد نباید فراموش كنید كه به یك دوربین غیر اتوماتیك كه تنظیمات آن توسط خودتان انجام می شود بعلاوه یك سه پایه عكاسی و دكلانشور، فیلم حساسیت بالا ۴۰۰ ویا۸۰۰ وترجیحا“ یك لنز واید نیاز دارید.

با استقرار دوربین بر روی سه پایه و استفاده از دكلانشور كه سیم رابطی برای گرفتن عكس است و بر روی دوربین بسته می شود، لرزش عكسبرداری را به حداقل می رسانید با لنز واید پهنه بیشتری از آسمان را در اختیار می گیرد و باید توجه كنید منابع نوری مزاحم در اطراف منطقه عكسبرداری شما نباشد.

حساسیت فیلم شما را قادر به ثبت شهابهای كم نور می كند و دوربین غیر اتومات كه فاصله آن بر روی بینهایت تنظیم گردیده و باطری نور سنج از آن خارج شده ( چون به نور سنجی نیاز ندارید و چه بسا نور چراغ نور سنج مشكلی برای عكسهایتان ایجاد كند ) و سرعت روی وضعیتB ) باز بودن دیافراگم با مدت زمان دلخواه ) قرار می دهید و به سمت شرق آسمان و صور فلكی اطراف كانون نشانه می روید و با باز كردن دیافراگم توسط و قفل كردن دكلانشور، برای چند دقیقه به فیلم خود نور می رسانید.

فراموش نكنید با ثبت اولین شهاب در حوضه عكسبرداری خود باید، دیافراگم را ببندید چرا كه شاید نور چراغ قوه دوستانتان)كه البته آنهم باید نور قرمز باشد و با كنترل و هماهنگی با یكدیگربتابانند ) و یا عامل دیگری همین شهاب و یا شهابهای شكار شده را از صفحه فیلم شما محو كند دیافراگم ) F) دوربینتان باید در حداكثر گشودگی باشد ) ۶/۱ F و یا هر عدد كمتری كه بر روی تنظیم دیافراگم دوربین شما قابل تنظیم است)، ضمن آنكه نور ماه می تواند مزاحم عكسبرداری شما باشد كه ناحیه عكسبرداری را بدور از آن انتخاب كنید. منطقه عكسبرداری را همراه با شماره فیلم یادداشت كنید تا بعدا“ بدانید هر عكس مربوط به عكسبرداری از كدام ناحیه آسمان است.