تروریسم اتمی آمریكا

پس از ۵۰ سال از ویرانی دو شهر «ناگازاكی» و «هیروشیما» در جنگ جهانی دوم, كتابی در «نیویورك» انتشار یافت كه حقایق درباره تصمیم به استفاده از بمب اتم توسط ایالات متحده را افشا می كند تصمیمی كه دارای تأثیرات ماندگاری در تاریخ بشریت بود

كتاب «تصمیم به استفاده از بمب اتم و خلق یك افسانه آمریكایی» به قلم Gar Alperovitz نوشته شده است. «آلپیروویتز» تاریخدان و مدتها كارمند وزارت امورخارجه ایالات متحده بوده است. كتاب مزبور نشان می دهد كه روایت رسمی دولت ایالات متحده ازدلیل استفاده از بمب اتم به طور كامل جعلی و دروغ بوده است و دستگاههای دولتی برای زنده نگهداشتن این دروغ، آگاهانه افكار عمومی را به بیراهه برده اند.

طبق روایت رسمی، برای كوتاه كردن زمان جنگ و جلوگیری از كشتار بیشتر، استفاده از بمب اتم ناگزیر بدون استفاده از بمب اتم، ایالات متحده برای فیصله بخشی به جنگ مجبور به اشغال ژاپن بوده است. سخنگویان دولت ایالات متحده بارها ادعا كرده اند كه اشغال نظامی، مساوی بود با جان یك میلیون سرباز آمریكایی و دو میلیون ژاپنی.

آلپیروویتز در كتاب خود نشان می دهد كه تصمیم استفاده از بمب اتم، نه یك تصمیم نظامی، كه یك تصمیم سیاسی بوده است، و استفاده از این بمب ها نه تنها طول عمر جنگ را كوتاه نكرد كه به مدت آن افزود. «هری ترومن» و مشاوران نزدیك او معتقد بودند كه بمب اتم، یك «كارت» برنده در دستان آنها در مبارزه با اتحاد شوروی است. به طور مثال، ایالات متحده به عنوان تنها كشور صاحب بمب اتم قادر می شد تا بر روند تحولات سیاسی اروپای شرقی تأثیر بگذارد و جلوی پیشرفت كمونیسم در آسیا را سد كند.

●ژاپن آماده تسلیم

سابقه تاریخی تصمیم ایالات متحده برای دستیابی به بمب اتم به اشارات دانشمندان این كشور مبنی بر قصد آلمان هیتلری برای تهیه اینگونه بمب ها مربوط می شود. «آلبرت اینشتن» در نامه ای به «فرانكلین روزولت» نوشت: فكر تهدید اتمی جهان به وسیله آلمان هیتلری، محرك كافی در دستیابی ما به بمب اتم است، هر چقدر هم كه تأثیرات آن نفرت انگیز باشد.

در اجلاس «یالتا» در سال ۱۹۴۵ بمب اتم یك طرح تحقیقاتی بود. و هیچ كس نمی دانست كه آیا این بمب عمل خواهد كرد یا نه. و اصولاً به مخیله روزولت خطور نكرده بود كه از آن استفاده كند. به تصور روزولت در صورتی كه آلمانی ها دارای چنین سلاحی باشند، داشتن این بمب به مثابه ابزاری برای ترساندن آلمان نازی می بود.

سندی كه نشان می دهد روزولت و چرچیل قصد استفاده از بمب اتم را نداشته اند، اجلاس یالتا در سال ۱۹۴۵ است. این دو اعتقاد راسخ داشتند كه اعلام جنگ اتحاد شوروی علیه ژاپن برای پایان سریعتر جنگ در اقیانوس آرام ضروری است. این دو تلاش كردند تا استالین را متقاعد كنند. البته اتحاد شوروی قول داده بود كه ۹۰ روز بعد از تسلیم آلمان هیتلری به جنگ علیه ژاپن برود.

باید تأكید كرد كه اعلام جنگ اتحادشوروی علیه ژاپن به عنوان عامل اصلی در نتیجه جنگ به شمار می رفت. چرا؟ دستگاه جاسوسی ایالات متحده موفق به كشف رمز مخفی سیستم رادیویی دولت ژاپن شده بود و بدین وسیله، تقریباً تمامی ارتباطات نظامی و سیاسی آنها را شنود می كرد.

به همین علت، در سال ،۱۹۴۴ ایالات متحده مطلع شد كه دولت ژاپن از سفیر خود در اتحاد شوروی خواسته بود تا از مسكو سؤال كند آیا آنها مایل هستند تا به برقراری صلح كمك كنند یا خیر.

آمریكایی ها می دانستند كه ژاپن از توانایی لازم برای اجرای عملیات جنگی تهاجمی برخوردار نیست، و رهبران ژاپن نیز می دانستند كه شانسی برای پیروز شدن در این جنگ ندارند. با وجود این برای سیاستمداران ژاپنی مشكل بود تا فرماندهان مرتجع ارتش را قانع كنند كه تنها راه، تسلیم است.

اما آمریكایی ها هم این را می دانستند كه چنانچه نیروی متفقین اجازه ندهد كه امپراتور در مسند خود باقی بماند، فرماندهان ارتش ژاپن نیز زیر بار تسلیم نخواهند رفت.

در مارس ،۱۹۴۵ سه امكان تعیین كننده برای آنكه ژاپن وادار به امضای قرارداد صلح شود، وجود داشت: ۱- پیروزی بر آلمان نازی ۲- اعلام جنگ اتحاد شوروی به ژاپن ۳- دادن تضمین به ژاپنی ها مبنی بر حفظ جایگاه امپراتور.

از طریق شنود مكاتبات رادیویی میان توكیو و سفارت ژاپن در مسكو معلوم شده بود كه ژاپنی ها تلاش داشتند بدانند آیا اتحاد شوروی پیمان عدم تجاوز میان دو كشور را كه در ۱۹۴۱ امضا شده بود، تمدید خواهد كرد.

اتحاد شوروی عدم تمدید پیمان فوق را یك هفته قبل از مرگ روزولت در آوریل ۱۹۴۵ به ژاپن اعلام كرد. لذا ژاپنی ها فهمیدند كه بهترین اقدامی كه می توانستند به نتیجه آن امید ببندند، قانع كردن اتحاد شوروی به عدم اعلام جنگ به ژاپن است.

هیچ تردیدی وجود ندارد كه دولت آمریكا آگاه بود كه ژاپنی ها در مورد امكان نگهداری امپراتوری منتظر جواب هستند. به طور مثال در یكی از شنودها، میان «توجو» وزیر خارجه با سفیر ژاپن در مسكو در جولای ۱۹۴۵ آمده بود: «(شرط) تسلیم بی قید و شرط تنها مانع برقراری صلح است».

●برتری طلبی ترومن

فضای همكاری های كم و بیش دوستانه میان اتحاد شوروی و ایالات متحده كه میان استالین و روزولت بوجود آمده بود، با مرگ روزولت و به قدرت رسیدن هری ترومن پایان یافت.

ترومن، نماینده گرایش تند سنتی مخالف كمونیسم بود كه همیشه نقش مسلط را در سیاست داخلی و خارجی ایالات متحده آمریكا بر عهده داشت.

نه چرچیل و نه استالین تا قبل از رئیس جمهور شدن ترومن با وی ملاقات نكرده بودند، لذا طبیعتاً می خواستند هر چه زودتر ترتیب یك ملاقات با وی را بدهند؛ هم برای تأیید توافقات زمان روزولت، و هم تصمیم گیری حول یكسری مسائل مهم، از جمله پرداخت خسارات جنگ از طرف آلمان.

در اجلاس یالتا توافق شده بود كه آلمان حدوداً ۲۰ میلیارد دلار به عنوان خسارت جنگی پرداخت كند، قرار بود كه نیمی از این مبلغ به اتحاد شوروی پرداخت شود. ولی این توافقی، زبانی بود كه حالا باید دقیق شده و رسمیت می یافت.

ترومن در مقام معاون ریاست جمهوری از پروژه بمب اتم مطلع نشده بود. حال، او به عنوان رئیس جمهور نه تنها فهمیده بود كه ایالات متحده صاحب مخرب ترین سلاح تاریخ بشریت شده است، بلكه خواهد توانست از آن برای تثبیت هژمونی خود بر سیاست جهانی نیز استفاده كند.

در بهار ۱۹۴۳، وزارت خارجه آمریكا نقشه كنترل بر ذخایر اورانیوم جهان را آغاز كرد، در سال ۱۹۴۴ ایالات متحده و انگلیس، یك سازمان مخفی برای به انحصار درآوردن تمامی مواد اولیه لازم جهت ساخت بمب اتم را تأسیس كردند. اتحاد شوروی «نباید با دستیابی به این مواد اولیه اقدام به ساختن بمب اتم بكند». ایالات متحده و انگلیس بایستی بر روی كل تكنولوژی هسته ای كنترل مطلق داشته باشند.

بحث استفاده از بمب اتم در یك كمیته مخفی انجام شد. یكی از اعضای این كمیته، دانشمندی به نام «جیمز بی كونانت» بود كه مخترع گاز سمی در جنگ جهانی اول بود. او مشاور «علمی» در دولت ایالات متحده بود و بعدها به مقام ریاست دانشگاه «هاروارد» منصوب شد.

كونانت معتقد بود برای ساخت بمب اتم، وجود یك كارخانه با تعداد زیادی كارگر و خانه های كارگری در كنار آن بسیار مهم است. ترومن با این پیشنهاد هیچگونه مخالفتی نداشت.

ترومن سریعاً یك تصمیم مهم اتخاذ كرد. ملاقات با استالین تا زمان آزمایش بمب اتم می باید به تعویق افتد. اگر آزمایش بمب اتم با موفقیت همراه نمی شد ایالات متحده باید استالین را برای اعلام جنگ به ژاپن تحت فشار قرار می داد و اگر آزمایش بمب موفقیت آمیز بود، ترومن می توانست به اتحاد شوروی «شرایطی را دیكته» كند.

---