از انقلاب ایران تا انقلاب مصر

در عصر رستاخیز اسلامی, در میان کشورهای اسلامی, سرزمین قبطیان تنها کشوری است که شباهت بسیاری به سرزمین پارسی دارد

در عصر رستاخیز اسلامی، در میان کشورهای اسلامی، سرزمین قبطیان تنها کشوری است که شباهت بسیاری به سرزمین پارسی دارد:

۱) مصر همچون ایران از تمدنی کهن و باستانی برخوردار است؛ هرچند پارسیان در حفظ و نگاهداری هویت ایرانی خود موفق تر مصریان بوده اند.

۲) مصر به مانند ایران که بر سر تنگه استراتژیک هرمز نشسته است، کانال بسیار مهم سوئز را در دل خود جای داده است و همچون ایران در منطقه ای استراتژیک و بسیار مهم قرار گرفته است.

۳) مصر مشابه ایران از منابع طبیعی غنی و ثروت خداداد سرشار برخوردار است و یکی از مهم ترین تامین کنندگان مواد غذایی در میان کشورهای عربی است.

۴) مصر از پتانسیل جمعیتی خوبی در میان کشورهای اسلامی برخوردار است و به مانند ایران، جمعیتی بیش از ۷۰ میلیون دارد که اکثریت مطلق آنان را مسلمانان تشکیل می دهند و از این نظر از نقطه قوت خوبی برای مواجهه با تجاوزات خارجی برخوردار است.

۵) سرزمین مصر همچون سرزمین ایران، پرورش دهنده متفکران و مبارزان بزرگی بوده و چهره های شاخصی چون شیخ «محمد عبده» و «حسن البنا» در تاریخ معاصر خود دیده است.

۶) مصر به مانند ایران که پایگاه اصلی شیعیان جهان به شمار می رود، پایگاه اصلی جهان سنت محسوب می شود و اگر کانون تربیت علمای بزرگ شیعی در ایران و در شهر قم قرار دارد، مدرسه کهن و بزرگ الازهر نیز کانون تربیت علمای سنی است.

۷) در سرزمین پارسی و در میان مصریان، شبه روشنفکران جهان سومی نزدیک دو قرن است که الم غرب گرایی بلند کرده اند؛ با این وجود در هر دو سرزمین، اسلام گرایی و اسلام خواهی با عبور از غرب گرایی، روندی رو به رشد در سطح و عمق داشته است.

برخلاف آن چه پنداشته می شود، هیچ یک از دیگر کشورهای اسلامی دارای همه این ویژگی های مهم و اساسی نیستند:

۱) عربستان سعودی به عنوان یکی از مدعیان جهان اسلام، از اختلافات درونی هرچند خاموش اما بزرگ رنج می برد که در هر لحظه امکان منفجر شدن دارد؛ اختلافات ناشی از مشاجرات عمیق مذهبی به علت تندروی های جریان سلفی، رقابت های میان شاهزادگان سعودی و حسادت های ساکنان حجاز و مناطق شرقی به زیادی خواهی های ساکنان نجد. اندیشه سیاسی برخاسته از نجد عربستان به علت تندروی و تحجر مذهبی از پتانیسل لازم برای تبدیل شدن به یک مدل فراگیر برخوردار نیست و هرچند در یک دهه گذشته با دوپینگ دلارهای نفتی سروصدایی در جهان به راه انداخته است اما با همان سرعت دوران افول را سپری می کند. و سرانجام این که سرزمین سعودی از پتانسل جمعیتی مناسبی برخوردار نیست.

۲) ترکیه با وجود تبدیل شدن به یک قدرت صنعتی و اقتصادی، فاقد یک مدل فکری اسلامی است و اصولا یکی از نکات تعجب برانگیز تاریخ چندصد ساله امپراتوری عثمانی عدم تولید اندیشه سیاسی و فلسفی است.

از این روست که انقلاب مصر، برخلاف آن چه تلاش می شود تا نفی شود یا پوشیده بماند، از ویژگی هایی نزدیک به انقلاب ایران برخوردار است و از اهمیتی به اندازه آن. پیروزی تمام عیار انقلاب مصر می تواند نتایج بسیار مبارکی برای جهان اسلام به همراه داشته باشد:

۱) دومین بال جهان اسلام در کنار بال ایرانی برای گسترش رستاخیز اسلامی به حرکت درمی آید و به تدریج بادهای آن شمال آفریقا و سایر کشورهای عربی را به جنبش درمی آورد.

۲) اسراییل، به عنوان بزرگ ترین خطر معاصر جهان اسلام، ضربه ای هولناک می خورد و درحالی که عملا حلقه جریان سازش گسسته می شود، حلقه مقاومت اسلامی محکم تر و نیرومندتر از گذشته ادامه می یابد.

۳) اسلام سنی میانه رو با گرایش های تقریبی، اسلام متحجر سلفی را به عقب می راند و راه برای نزدیک میان شیعیان و اهل سنت بازتر می شود.

با این همه انقلاب مصر در این شرایط حساس به علت نداشتن یک رهبر هوشیار و کاریزماتیک، با خطر شکست یا انحراف روبه روست:

۱) دست نامرئی جهان سرمایه داری صهیونیستی، جریان تکفیری را به جان گروه های مختلف مردم بیندازد و با به راه انداختن حمام خود در میان مردم، راه را برای زدن برچسب های مختلف به انقلابیون اصیل بازکند و همچون الجزایر دست به سرکوب دوباره جریان های انقلابی بزند.

۲) شبه روشنفکران غرب گرا و وابسته، همچون جنبش عدالت خواهی مردم ایران، با سوءاستفاده از وضعیت موجود و حمایت جهان غرب، زمام قدرت را در دست بگیرند و واسطه انتقال قدرت به پنجه آهنین دیگری در مصر شوند.

منبع: هفته نامه - پنجره - ۱۳۸۹ - شماره ۸۱ - تاریخ شمسی نشر ۰۰/۰۰/۱۳۸۹