غذا با طعم سرطان در ظروف یک بار مصرف

استفاده از ظروف یک بار مصرف به نحو نگران کننده ای افزایش یافته است درست است که این محصولات کاربرد آسان و متنوع دارد اما در استفاده از آن ها باید احتیاط زیادی کرد

استفاده از ظروف یک بار مصرف به نحو نگران کننده ای افزایش یافته است. درست است که این محصولات کاربرد آسان و متنوع دارد اما در استفاده از آن ها باید احتیاط زیادی کرد. زیرا این محصولات حاوی مونومرهایی است که اگر به شیوه استاندارد ساخته نشده باشد، احتمال مسمومیت را افزایش می دهد. پلیمرهایی که از مشتقات نفتی پروپان و یا اتان ساخته می شود، تاثیر سوئی بر سلامت انسان ندارد اما زمانی که در مجاورت مواد غذایی با دمای بالا قرار بگیرد، به مونومر تجزیه می شود و در درازمدت باعث ایجاد سرطان می شود.

● ظروف غیراستاندارد

در صورتی که این ظروف از مواد غیراستاندارد تهیه شده باشد، استفاده از آن سلامت مصرف کننده را به شدت تهدید می کند و خطر آن مضاعف می شود. دکتر مجید غیورمبرهن، متخصص تغذیه در گفت وگو با خراسان با بیان این مطلب می گوید: واقعیت این است که بر ساخت این ظروف در کارگاه ها و فروشگاه های بی نام و نشان نظارتی وجود ندارد و افراد می توانند با ضایعات پلاستیک و مواد دست دوم ظروف یک بار مصرف ارزان تولید کنند. متاسفانه استفاده از این ظروف به علت کاربرد آسان و کمتر شدن کار شست و شو حتی در منازل رواج پیدا کرده است و خانواده ها بدون توجه به مضرات آن برای سرو انواع غذاها از این ظروف استفاده می کنند.

وی می افزاید:یک بار دیگر تاکید می کنیم، استفاده از این ظروف حتی در صورتی که استاندارد باشد خطرناک است و نباید به هیچ عنوان در آن ها غذاهای داغ یا نوشیدنی های گرم ریخت. البته در بسیاری از موارد این ظروف استاندارد نیست و به همین دلیل شاهد شیوع گسترده برخی از سرطان ها در کشور هستیم. به این ترتیب پیش بینی می شود در صورتی که اقدامات کافی برای جلوگیری از تولید ظروف غیراستاندارد انجام نشود، بیماری های سرطانی و بیماری های قلبی - عروقی بیش از این گسترش یابد.

● ظروف یک بار مصرف فقط برای غذاهای سرد

همچنین دکتر ارومیه ای، عضو هیئت علمی پژوهشکده پلیمر با تاکید بر این که این ظروف کاربردهای مخصوص به خود را در تمام دنیا دارد، به مهر می گوید: این در حالی است که در ایران به هیچ عنوان به کاربرد این ظروف توجه نمی شود. این ظروف بیشتر برای فست فودها و غذاهای سرد مناسب است. به علت ترکیبات این ظروف که حاوی پلی استالین است، در دمای ۴۰ درجه سانتی گراد ترکیبات شیمیایی آن آزاد و وارد مواد غذایی می شود. بنابراین به هیچ عنوان نباید ماده غذایی را که دمای بالاتر از ۴۰ درجه دارد در این ظروف نگهداری کرد.

وی ادامه می دهد: ظروف یک بار مصرف فومی سفیدرنگ که در بسیاری از رستوران ها و نهادهای اداری استفاده می شود، مقاومت بیشتری نسبت به ظروف پلی استالین شفاف دارد و تا دمای ۷۰ تا ۸۰ درجه مواد سمی و مونومری آن تجزیه نمی شود. اما چنان چه دمای غذا بیشتر از این باشد یا زمان نگهداری غذا در آن بیشتر از ۴ ساعت باشد، آثار سمی آن وارد مواد غذایی می شود و بر سلامت اثر سوء می گذارد.

● قیمت ارزان ظروف

وی با تایید این نکته که ظروفی که از مواد دست دوم تهیه شده باشد، بیشترین تاثیر منفی را بر سلامت افراد می گذارد، می گوید: ظاهرا این ظروف شکننده است و ضایعات، دانه های سیاهرنگ یا موادرنگی در آن قابل تشخیص است. اما مهم ترین ویژگی آن قیمت بسیار ارزان است که مصرف کننده باید بداند که هزینه واقعی این ظروف را در آینده در قالب هزینه های هنگفت درمانی پرداخت می کند.

● مداخلات چند جانبه

به گفته غیور مبرهن اطلاع رسانی و آگاه کردن مردم برای استفاده صحیح از این ظروف، نظارت بر نحوه تولید این ظروف، پیگیری از جمله اقدامات مهمی است که باید انجام شود. ما چاره ای نداریم جز این که برای کنترل بیماری های مزمنی مثل سرطان برنامه ریزی جامع و دراز مدتی داشته باشیم. در دیگر کشورها شرکت های بیمه که هزینه های سلامت مردم را پرداخت می کنند با رصد کردن بازار موادغذایی و محصولات جدید در صورت شیوع دسته ای از بیماری ها، از کارخانه های تولیدکننده محصولات غذایی مضر طرح شکایت می کنند و خسارت می گیرند، حتی در بسیاری از کشورها تلاش می شود که مصرف برخی محصولات را که نقش قطعی آن ها در بروز بیماری ها آشکار شده است، ممنوع کنند.

در واقع شرکت های بیمه به این نتیجه رسیده اند که باید به فکر پیش گیری از بیماری ها باشند زیرا هزینه های بخش درمانی با وجود بیماری های مزمن سرسام آور است. به عنوان مثال یک بیمار سرطانی سالانه چندین میلیون تومان هزینه درمان می کند بخشی از آن را دولت، بخشی را بیمه و بخشی از جانب خود بیمار پرداخت می شود و در واقع این جامعه است که هزینه این بیماری را متحمل می شود.

به این ترتیب می بینید که زنجیره پیشگیری از بیماری های مزمن حتی به بیمه ها کشیده شده است و کشورهایی در پیشگیری از بیماری های مزمن مثل سرطان موفق عمل کرده اند که همکاری های بین بخشی و برنامه های درازمدت داشته اند. این پژوهشگر و متخصص تغذیه به نبود عزم ملی برای پژوهش در حوزه های مرتبط با سلامت مردم و حمایت نکردن از پژوهشگران در این زمینه اشاره و تصریح می کند: بدون شک ادامه این رویه به ضرر سلامت جامعه است و در درازمدت هزینه های بخش درمان را افزایش می دهد و دولت، شرکت های بیمه و مردم از این امر متضرر خواهند شد. در تمام دنیا پژوهشگران تغذیه با تولیدکنندگان موادغذایی در ارتباط تنگاتنگ هستند و به علت تاثیر پژوهش ها در اقبال مردم به استفاده از یک محصول غذایی و یا رو گرداندن از آن، به این حیطه توجه خاص و ویژه ای می شود و بودجه های سنگینی به آن اختصاص داده می شود. این در حالی است که متولیان سلامت در کشور ما هزینه ای به پژوهش اختصاص نمی دهند. حمایت نکردن صنایع از پژوهشگران هم باعث انحراف پژوهش از مسیر اصلی خود یا نتایج ناکارآمد یا غیرصادقانه که به نفع مردم نیست، می شود.

● استفاده از پاکت های کاغذی به جای نایلون های پلاستیکی

مصرف مواد پلاستیکی در زندگی نه فقط به سلامت جسمی بلکه به محیط زیست صدمه جدی می زند. دکتر غیور برهن با بیان این مطلب به خراسان می گوید: می توان به جای استفاده از این همه نایلون پلاستیکی که در انواع فروشگاه های محصولات غذایی یا حتی پوشاک دست مشتریان داده می شود از پاکت های کاغذی استفاده کرد که به راحتی قابل بازیافت است. در بسیاری از کشورها به جای استفاده از نایلون پلاستیکی از پاکت های کاغذی استفاده می شود و چقدر خوب است که در کشور ما نیز فرهنگ استفاده از این پاکت ها باب شود. همه می دانیم که پلاستیک به محیط زیست آسیب جدی می زند و قابل تجزیه هم نیست بنابراین بهتر است از همین امروز در استفاده از نایلون های پلاستیکی تجدیدنظر کنیم.

نویسنده: عظیمی مروی