آیا به همین سادگی بود

به همین سادگی در عین سادگی, پیچیده است ۹۵ دقیقه یی که میرکریمی آن را از دل پلان های گرفته شده درآورده و آن ها را به زیبایی کنار هم قرار داده, قرار است یک زن خسته از روزمر گی را به زندگی بازگرداند

مهم نیست میرکریمی از کاغذ بی‌خط تأثیر گرفته باشد یا نه، مهم همراهی مخاطبی است که او فیلم را برایش ساخته نه بعضاً آن‌هایی که با وجود لذت بردن از فیلم به این فکر می‌کنند که چه‌طور ایراد بگیرند و چگونه میرکریمی را بکوبند که ای وای، ای هوار، خیلی دور خیلی نزدیک کجا و این کجا! وقتی میرکریمی از یک فیلم انتحاری صحبت می‌کند، یعنی پیه این‌ها را به تنش مالیده است حال آن‌که شاید بیش‌تر مخاطبانش این تجربه‌ی جدید را پسندیده باشند.

در جشنواره‌ی فیلم فجر حتماً به فیلمنامه‌های شلوغ و پرملات همراه با مقادیر لازم گره برخورده‌اید که کشش لازم برای همراهی مخاطب با تصاویر و داستان را نداشته‌اند؛ تماشاگر غر می‌زند، خمیازه می‌کشد، روی صندلی‌اش وول می‌خورد، به ساعتش نگاه می‌کند و حتی برای دوستی یا‌ آشنایی پیامک می‌فرستد. در این شرایط اگر داستانی به‌ظاهر خطی این مخاطب کم‌طاقت را تا پایان فیلم پایبند خود کند باید سراغ کارگردان و عوامل کاربلد را در آن گرفت؛ کارگردانی چون رضا میرکریمی، فیلمبرداری چون محمد آلادپوش و تدوینگری باز هم چون میرکریمی.

به همین سادگی در عین سادگی، پیچیده است. ۹۵ دقیقه‌یی که میرکریمی آن را از دل پلان‌های گرفته‌شده درآورده و آن‌ها را به زیبایی کنار هم قرار داده، قرار است یک زن خسته از روزمر‌گی را به زندگی بازگرداند؛ منظور از زندگی حفظ کانون خانواده است و این‌جاست که فیلمنامه‌ی کریمی و شادمهر راستین جزییات ظریفش را نشان می‌دهد، این‌جاست که برخلاف عقیده‌ی بعضی‌ها کاغذ بی‌خطِ تقوایی تکرار نمی‌شود. شاید ساختار همان ساختار باشد، اما ضمن ارادت خدمت ناصر تقوایی، کاغذ بی‌خط در لحظات بسیاری مخاطب را به حال خود رها می‌کند، اوج و فرود خاصی ندارد، این همه جزییات ندارد و در کل با وجود شکستن مرزها و ورود به گونه‌یی غیرمستعمل در سینمای ایران کشش به همین سادگی را ندارد و به همین سادگی هم به دل نمی‌نشیند.

مهم نیست میرکریمی از کاغذ بی‌خط تأثیر گرفته باشد یا نه، مهم همراهی مخاطبی است که او فیلم را برایش ساخته نه بعضاً آن‌هایی که با وجود لذت بردن از فیلم به این فکر می‌کنند که چه‌طور ایراد بگیرند و چگونه میرکریمی را بکوبند که ای وای، ای هوار، خیلی دور خیلی نزدیک کجا و این کجا! وقتی میرکریمی از یک فیلم انتحاری صحبت می‌کند، یعنی پیه این‌ها را به تنش مالیده است حال آن‌که شاید بیش‌تر مخاطبانش این تجربه‌ی جدید را پسندیده باشند.

چه زیبا از تلویزیون به عنوان یک عنصر اصلی روزمرگی استفاده شد! چه دیدنی بود تصاویر رقص کودکانه‌ی آن چند دختر با صدای گرم محسن چاووشی که انگار صیقلی بود بر روح خسته‌ی آن زن! چه حسن انتخابی بود هنگامه قاضیانی که گویی همین زن در همان خانه زندگی می‌کرد! شخصیت‌های داستان در این مجال ۹۵ دقیقه‌یی چه خوب تعریف و پرداخت شده بودند، چه خلوت زیبایی ایجاد شد بین مادر و پسرش در آن فضای تاریک زیر تخت!

برخورد مادر با دو فرزندش را حتماً در اطرافمان دیده و حس کرده بودیم، مراسم عروسی و تدارک جشن چه دورنمای جالبی در ذهن بیننده ایجاد کرد که قرار است اتفاقی تازه رخ دهد و روشنایی به زندگی این مادر بازگردد، برف می‌بارد و زن همسایه از هنگامه قاضیانی به خاطر سپیدبختی‌اش می‌خواهد که از قرآن استخاره کند و این استخاره انگار پاسخی مثبت است به بازگشت او به جمع خانواده‌اش و آن‌گاه بهترین زمان برای پایان فیلم است، جایی که شوهرش در حالت خواب‌آلودگی با ذکر یک جمله نیازش را به شریک زندگی‌اش اعلام می‌کند و برای اولین بار برق نگاه این زن نشانه‌یی است برای ماندن و زندگی کردن در کنار شوهر و فرزندانش؛ این تنها گوشه‌یی از جزییات این قصه‌ی خودمانی میرکریمی بود که به دلم نشست.

● جوایز فیلم به همین سادگی

▪ جشنواره جشن خانه سینما ـ دوره دوازدهم

بخش مسابقه

ـ تندیس، بهترین فیلمنامه (شادمهر راستین)

ـ تندیس، بهترین فیلمنامه (سیدرضا میرکریمی)

ـ تندیس، بهترین کارگردانی (سیدرضا میرکریمی)

▪ جشنواره بین المللی فیلم فجر ـ دوره بیست و ششم

بخش مسابقه سینمای آسیا

ـ سیمرغ بلورین، بهترین فیلمنامه (شادمهر راستین)

ـ سیمرغ بلورین، بهترین فیلمنامه (سیدرضا میرکریمی)

ـ سیمرغ بلورین، بهترین کارگردانی (سیدرضا میرکریمی)

▪ جشنواره بین المللی فیلم فجر ـ دوره بیست و ششم

بخش مسابقه سینمای ایران

ـ سیمرغ بلورین، بهترین فیلم (سازمان توسعه سینمایی سوره)

ـ سیمرغ بلورین، بهترین فیلمنامه (شادمهر راستین)

ـ سیمرغ بلورین، نقش اول زن (هنگامه قاضیانی)

ـ سیمرغ بلورین، بهترین فیلمنامه (سیدرضا میرکریمی)

ـ سیمرغ بلورین، بهترین فیلم (سیدرضا میرکریمی)

▪ جشنواره جشن خانه سینما ـ دوره یازدهم

بخش مسابقه

ـ شرکت کننده (سیدرضا میرکریمی)

▪ منتقدین سینمای ایران

ـ جایزه بهترین فیلم

▪ سی امین جشنواره فیلم مسکو

ـ جایزه بزرگ گئورگ طلایی برای بهترین فیلم به همین سادگی(رضا میرکریمی)

ـ جایزه بهترین فیلم بخش رقابتی اصلی جشنواره از نگاه منتقدان روسی به: فیلم به همین سادگی ساخته رضا میرکریمی

ـ جایزه فیل سیاه و سفید از طرف مجمع منتقدان فدراسیون‌های روسیه

▪ جشنواره فیلم وارنا

ـ جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن (هنگامه قاضیانی)

مهدی کشاورز