۳ نکته مهم درباره پروتز دندان

می‌دانید چرا در گذر سال‌های عمر، بعضی از افراد دندان‌ها و حتی بافت‌های نگه‌دارنده دندان‌های خود را از دست می‌دهند؟ پاسخ، بسیار ساده است! رعایت نکردن اصول بهداشت دهان از همان …

می‌دانید چرا در گذر سال‌های عمر، بعضی از افراد دندان‌ها و حتی بافت‌های نگه‌دارنده دندان‌های خود را از دست می‌دهند؟ پاسخ، بسیار ساده است! رعایت نکردن اصول بهداشت دهان از همان آغاز کودکی باعث پوسیدگی دندان‌ها و به وجود آمدن انواع بیماری‌های دهان و دندان و بافت‌های لثه می‌شود. البته در این چند دهه اخیر، تلاش بر این بوده است که با شیوه‌های نوین اطلاع‌رسانی از طریق تلویزیون، رادیو، کتب درسی مدارس و نشریات ‌پزشکی‌‌ - ‌‌بهداشتی، اصول بهداشتی را به نسل جدید بیاموزند.

شاید بتوان گفت استفاده از پروتزهای کامل در اثر پوسیدگی‌های دندانی در آینده به صورت افسانه‌ای فراموش‌شده درآید. در حال حاضر، هزاران بیمار با بی‌دندانی کامل و عوارض ناشی از آن، راه‌چاره را در استفاده از پروتزهای کامل می‌یابند. برای اینکه نتایج درمان در پروتزها مطلوب باشد، باید پزشک و بیمار نکاتی را مدنظر قرار بدهند تا بتوانند پیش‌بینی درستی از سرانجام کار داشته باشند. در این یادداشت، شما را با برخی از این نکات آشنا می‌کنیم:

سن:

به‌طور معمول، بیماران جوان‌تر که از سلامت بهتری برخوردارند و می‌توانند کنترل عصبی عضلانی دقیق‌تری داشته باشند، گزینه‌های مناسب‌تری برای استفاده از پروتز هستند.

جنسیت:

از دیدگاه پروتزکاران، بیشتر آقایان به علت مشغله کاری و نداشتن وقت کافی برای کنجکاوی درباره دندان مصنوعی خودشان، بیماران بهتری محسوب می‌شوند. خانم‌ها، به خصوص اگر در دوران بعد از یائسگی داوطلب پروتز باشند، به علت حساسیت و زیبایی از یک سو و به خاطر عوارض یائسگی (مانند خشکی دهان و سوزش مخاط و این‌گونه حس‌های مبهم) از سوی دیگر، جزو مشکل‌ترین بیماران پروتزی محسوب می‌شوند.

سلامت عمومی:

اگر بیمار عارضه مزمنی، به ویژه اختلال‌های مغزی نخاعی، داشته باشد؛ پیش‌آگهی خوبی در پروتز نخواهد داشت. عادات بیمارگونه‌ای که نتیجه نهایی آن متلاشی‌شدن و آسیب دندان و بافت سالم اطراف آن است (مانند دندان‌قروچه که همان به هم ساییدن دندان‌ها موقع خواب یا در بیداری هنگام کارهای فکری یا ناراحتی است) نه تنها موجب سایش سطح جونده دندان‌ها، بلکه سبب لقی دندان نیز می‌شوند. علاوه بر این، به هم زدن دندان‌ها نیز از جمله عادت‌هایی است که به دندان‌ها و بافت پریودنتال آسیب می‌رساند. این حالت در افرادی که دندان‌هایشان خیلی عمیق با هم جفت می‌شود، مشاهده می‌شود. درمان پروتزی این گروه بیماران، تمهیدات خاص خود را می‌طلبد. این افراد با متلاشی کردن نسج دندانی، اختلال معضل گیجگاهی فکی، اسپاسم عضلانی صورت، سر و گردن، سرگیجه و سردرد و بالاخره از دست رفتن کامل دندان‌ها مواجه می‌شوند. اغلب بیماران به دلیل معایب موجود در شکل و طرز قرار گرفتن دندان‌ها، احساس ناراحتی کرده و دندان‌ها را به هم می‌سایند و این ناراحتی حاصل از کار روزانه، شب‌هنگام به دندان‌قروچه تبدیل می‌شود. بنابراین اگر صبح که بیدار می‌شوید در دندان‌های پایین حس ناراحتی دارید و عضلات منقبض آن ناراحت‌تان می‌کند باید حتما با پزشک مشورت کنید.

دکتر جعفر دادمنش

پروستودونتیست، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران