پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

از پیروزی مقاومت تا درس هایی برای دیپلماسی ما


از پیروزی مقاومت تا درس هایی برای دیپلماسی ما

پس از ۲۳ روز از مقاومت قهرمانانه حماس و مردم مظلوم غزه در برابر تهاجم بی رحمانه رژیم صهیونیستی, سرانجام وعده الهی تحقق یافت و ارتش صهیونیستی با زبونی و اعتراف به شکست در رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده اش,با اعلام یک آتش بس شکننده, شروع به عقب نشینی زمینی کرد و اکنون نیز در حال بازگرداندن نیروهای خود به بیرون از مرزهای غزه است

پس از ۲۳ روز از مقاومت قهرمانانه حماس و مردم مظلوم غزه در برابر تهاجم بی‌رحمانه رژیم صهیونیستی، سرانجام وعده الهی تحقق یافت و ارتش صهیونیستی با زبونی و اعتراف به شکست در رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده‏اش،با اعلام یک آتش‏بس شکننده، شروع به عقب‏نشینی زمینی کرد و اکنون نیز در حال بازگرداندن نیروهای خود به بیرون از مرزهای غزه است.

در جریان این تهاجم گسترده و غیر انسانی که با نام عملیات «سرب داغ» از سوی کابینه اولمرت آغاز شد، هرچند تلفات جانی و خسارات مالی سنگین و فراوانی به مسلمانان غزه وارد آمد، لکن رشادت‏ها و باورهای مستحکم سران حماس و گروه‏های مقاومت فلسطینی به یاری خدا، سرانجام پیروزی غرورآفرین آنها را به دنبال داشت و همان‌گونه که پیش‏بینی می‌شد، بار دیگر هیمنه پوشالین اسرائیل را شکست و با تحمیل ۹۹ کشته و ۴۱۱ زخمی ـ البته به روایت دیگری ۲۵۶ کشته و ۱۳۷۲ زخمی ـ آن را تحقیر کرد و این مسأله تا جایی ادامه پیدا کرد که الجزیره در گزارشی بیان داشت گروه‏های مقاومت با اعلام توقف عملیات تلافی جویانه خود، به رژیم صهیونیستی یک هفته مهلت دادند تا نظامیان متجاوز خود را از نوار غزه بیرون کند.

همچنین نشانه‌های دیگر شکست رژیم صهیونیستی در جنگ نابرابر علیه مقاومت و مردم غزه، شب گذشته در سخنان ایهود اولمرت، نخست‏وزیر این رژیم نمایان شد. او گفت که در تلاش است تا آنچه را در صحنه جنگ و حملات وحشیانه خود علیه غزه به دست نیاورده است، در صحنه سیاسی با ایفای نقش محوری مصر و کشورهای غربی و برخی کشورهای عربی و ابومازن، رئیس سابق تشکیلات خودگردان فلسطین محقق کند؛ ضمن آنکه این شکست، بازتاب‏های بسیاری نیز در درون سرزمین‏های اشغالی داشته است.

اظهارات «دورون روزینبلم»، پژوهشگر و نویسنده اسرائیلی در مقاله‌ای در روزنامه «هاآرتص» این گونه بود که جنگ غزه هزینه بسیار هنگفتی داشت و خسارت‏هایی به حکومت وارد آورد که جبران شدنی نیست و یا اینکه جنگ اخیر غزه، خسارت‏های سنگینی به اسرائیل وارد آورد، به گونه‌ای که دیگر بازسازی چهره این رژیم در میان ملت‏ها غیرممکن است و این خود شاهدی بر همین مدعاست.

در واقع، این شکست ناپذیری مردم غزه و دولت مردمی حماس، بیش از آنکه مرهون جنگ‏افزارها و ابزارآلات نظامی گروه‏های مقاومت باشد، بدون شک، مرهون روحیه مقاومت و شهادت طلبی جوانان مؤمن و مسلمانی است که دادن جان خویش را بر زندگی ذلت‏بار و سازشکارانه زیر سلطه صهیونیست‏ها ترجیح داده و با امید به وعده یاری خدا در راه حفاظت از دین و سرزمین خویش گام برداشتند.

این عرصه اما روی دیگری هم داشت که در آن، دولت‌ها و ملت‌های جهان و به ویژه جهان اسلام هر یک به نوعی امتحان خویش را پس داده و در همراهی کردن یا نکردن مظلومان غزه، وجهه خود را بیش از پیش نمایان کردند. در میان کشورهای اسلامی و عربی، هرچند تقریباً بیشتر مردم از مردم غزه دفاع و پشتیبانی گسترده کردند و با راهپیمایی‏ها و کمک‏های مادی، حضور پررنگ و تأثیرگذاری در این میدان داشتند، اما این مسأله درباره دولت‏های اسلامی و عربی به گونه‌ای دیگر بود؛ چنانچه حمایت عریان و بی پرده حکام مصر، عربستان و اردن از رژیم صهیونیستی در میدان‏های گوناگون سیاسی ـ دیپلماتیک، اطلاعاتی، رسانه‌ای و مالی، چهره پلید و خائنانه این مثلث شوم را به آزادیخواهان عالم نشان داد.

این خیانت به مردم غزه و حمایت بی‏شایبه از اسرائیل، به اندازه‏ای روشن بود که «رونی شاکید»، تحلیلگر روزنامه «یدیعوت آحارونوت» در تحلیل خود از اعلام آتش‏بس از سوی اولمرت، این گونه بیان کرد: اعلام آتش‏بس با وجود خشم اولمرت، باراک، لیونی، مبارک و محمود عباس، حماس را به قدرت و ادامه حاکمیت در غزه بازگرداند.

در این سوی جبهه سیاسی و دیپلماتیک، اما دیپلماسی فعال سران کشورهای ترکیه، سوریه، لبنان و جمهوری اسلامی ایران و تلاش گسترده رسانه‌ای آنان در این حوزه، اثرات فراوانی در هموار کردن راه پیروزی حماس در پی داشت.

اما نکته مهمی که البته باید درباره تلاش‏های دیپلماتیک سران جمهوری اسلامی گفت، این که در کنار رفت و آمدهای زیاد و تشکیل نشست‏ها و دیدارهای فراوان، عملاً آنچه از ایران به عنوان محور مبارزه علیه اسرائیل و صهیونیسم و حمایت از مظلومان فلسطینی انتظار می‌رفت، آنچنان که باید و شاید برآورده نشد، چرا که ایران از پس این همه تکاپوی دیپلماتیک نتوانست طرحی کارساز و کارآمد برای پایان دادن به کشتار و خونریزی در غزه در اندیشد و بر آن مبنا حرکت و سازماندهی کند.

به بیان بهتر، در کنار موضعگیری دشمن‏افکن و شجاعانه مقام معظم رهبری، حمایت‏های گسترده اقشار گوناگون مردم در قالب راهپیمایی‏ها، برگزاری نشست‏ها و نمایشگاه‏های گوناگون، تلاش عظیم رسانه‌ای و تبلیغاتی رسانه‌های داخلی و برون مرزی و تلاش گسترده حاکمیت در میدان دیپلماسی، تلاش‏های گستره مجلس شورای اسلامی و ریاست آن در تشکیل تروئیکای بین‏المجالس آسیایی و همچنین نشست کمیته اجرایی بین‏المجالس اسلامی، بدون شک، جای خالی یک طرح جامع و اقناع کننده در عرصه سیاسی و دیپلماتیک، به گونه‌ای که بتواند با راضی کردن سران کشورهای اسلامی و عربی برای حمایت از دولت قانونی حماس، در عرصه بین‏المللی نیز از طریق نهادهای حقوقی، پیگیر مسأله باشد و با فشار بر حامیان رژیم صهیونیستی، این مسأله را پایان دهد، به روشنی نمایان بود.

در این باره باید افزود که دستگاه دیپلماسی ایران، می‌توانست با تأکید بر سه محور پایان دادن به کشتار و نسل کشی مردم غزه، پایان دادن به اشغال و حضور نظامی ارتش اسرائیل در مرزهای غزه و سرانجام پایان دادن به محاصره و بازگشایی مرزهای غزه از سوی رژیم صهیونیستی طرحی را تدوین کرده و بنا بر همان و نیز با یک برنامه‏ریزی دقیق حرکت کند؛ ضمن آن که ایران این توان را داشت که با دعوت از دیگر کشورهای غیر عربی ـ در هر پوششی ـ جبهه دیگری را برای فشار بر صهیونیست‌ها باز کند.

اما همه اینها در حالی است که طرح مصر و قطر در این زمینه، گوی سبقت را از ما ربود و مانور به مراتب بهتری را در میدان دیپلماتیک به نمایش گذاشت.

نکته مهم دیگر اما تقابل جریان عربی همگام با اسرائیل و موضعگیری آن نسبت به ایران، در این مسأله است که با بهره‏گیری از همین کم‏کاری صورت می‌گیرد، به گونه‌ای که پس از تشکیل اجلاس دوحه که در آن ایران، ترکیه، سوریه، لبنان، قطر و نمایندگان حماس محوریت کار را بر عهده داشتند، اجلاس شرم الشیخ بدون حضور ایران و نمایندگان حماس و با حضور سران آلمان، انگلیس، فرانسه، ایتالیا و ترکیه به دنبال حذف جمهوری اسلامی ایران از گردونه بازی است تا بلکه بتواند با این بهانه که در نهایت صلح از کانال آنها صورت پذیرفته است، ملت‏های عرب را نسبت به عملکرد خائنانه خود در این ۲۲ روز توجیه کرده و در پایان نیز این گونه القا نماید که ایران با پشتیبانی از حماس و تأکید بر مقاومت، تنها آمار تلفات و کشته‌های مردم غزه را افزایش داده است، در حالی که سران عرب با همراهی تشکیلات خودگردان، آتش جنگ و خونریزی را فرونشانده و صلح و امنیت را به مردم منطقه و غزه هدیه داده‌اند.

محمد قادری