امام کاظم(علیه السلام) در ادعیه و زیارات

امامان معصوم(علیهم‏السلام) در طول زندگی پربار خویش برای احقاق حق و رهبری امت، از هیچ کوششی فروگذار نکرده‏اند. در این راستا، همه مشکلات و گرفتاری‌ها را به جان خریده و تحمل کرده‏اند.
به …

امامان معصوم(علیهم‏السلام) در طول زندگی پربار خویش برای احقاق حق و رهبری امت، از هیچ کوششی فروگذار نکرده‏اند. در این راستا، همه مشکلات و گرفتاری‌ها را به جان خریده و تحمل کرده‏اند.

به همین جهت است که ائمه اطهار(علیهم‏السلام) به عنوان الگوی صبر و پایداری در راه حق مطرح شده و سرمشق رهروان راه فضیلت گشته‏اند و از همین جاست که عارفان خداجوی، این فراز از زیارت روح‏نواز جامعه ائمهٔ المؤمنین را در خلوت و جلوت زمزمه می‏کنند که: «اَشْهَدُ اَنَّکُمْ قَدْ وَفَیْتُمْ بِعَهْدِ الله‏ِ وَ ذِمَّتِهِ وَ بِکُلِّ مَا اشْتَرَطَ عَلَیْکُمْ فی کِتابِهِ وَ دَعَوْتُمْ اِلی سَبیلِهِ وَ اَنْفَذْتُمْ طاقَتَکُمْ فی مَرْضاتِهِ وَ حَمَلْتُمُ الْخَلائِقَ عَلی مِنْهاجِ النُّبُوَّهِٔ(۱)؛ من گواهی می‏دهم که شما [ائمه اهل بیت علیهم‏السلام] به عهد و ذمه خود با خداوند متعال وفا کردید و هر آنچه را که در کتاب خود بر شما شرط کرده بود، به نحو احسن انجام دادید. مردم را به راه خدا دعوت کردید و تمام توانایی‌های خود را در راه کسب رضای الهی به کار گرفتید و مخلوقات را بر شیوه پیامبر(صلی‏الله‏ علیه ‏و ‏آله) رهنمون شدید.»

امام هفتم شیعیان، حضرت موسی بن جعفر(علیهماالسلام) که در هفتم صفر ۱۲۸ ه.ق در روستای ابواء، میان مدینه و مکه متولد شده بود، همانند دیگر امامان معصوم(علیهم‏السلام) برای احیای فرهنگ اسلام و گسترش ارزش‌های الهی در طول امامت سی و پنج ساله خویش (۱۴۸ تا ۱۸۳ ه.ق) که با چهار تن از خلفای ستمگر عباسی (منصور، مهدی، هادی و هارون الرشید) هم زمان بود، تمام مشکلات و سختی‌ها را به جان خرید و به فرهنگ صبر و مقاومت در راه اسلام معنای حقیقی بخشید.

من گواهی می‏دهم که شما [ائمه اهل بیت علیهم‏السلام ] به عهد و ذمه خود با خداوند متعال وفا کردید و هر آنچه را که در کتاب خود بر شما شرط کرده بود، به نحو احسن انجام دادید. مردم را به راه خدا دعوت کردید و تمام توانایی‌های خود را در راه کسب رضای الهی به کار گرفتید و مخلوقات را بر شیوه پیامبر(صلی‏الله‏ علیه ‏و ‏آله) رهنمون شدید.»

آن حضرت تمام توانائی‌های خود را در این زمینه به کار گرفت و صلابت و استواری در راه دفاع از فضیلت‌ها و مبارزه با مفاسد اخلاقی و اجتماعی را به معنای تامّ کلمه مجسّم ساخت. در زیارت آن امام می‏خوانیم: «اَشْهَدُ اَنَّکَ ... صَبَرْتَ عَلَی الاَْذی فی جَنْبِ الله‏ِ وَ جاهَدْتَ فِی الله‏ِ حَقَّ جِهادِهِ(۲)؛ شهادت می‏دهم که تو [ای امام هفتم] بر تمام آزارها در راه خدا صبر کردی و در راه خدا آنگونه که سزاوارش بود کوشیدی.»

بیست و پنجم ماه رجب، شاهد جانبازی آن رادمرد عالم اسلام و اسطوره صبر و پایداری در راه حق می‏باشد. آن حضرت بعد از تحمل بی‏رحمانه‏ترین آزارهای طاقت‏فرسای خلفا، به ویژه هارون الرشید، استوار و مقاوم در برابر طاغوت و طاغوتیان به ملاقات پروردگارش شتافت. در صلوات مخصوصه آن حضرت آمده است: «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ وَصِیِّ الاَْبْرارِ وَ اِمامِ الاَْخْیارِ ... وَ مَأْلِفِ الْبَلْوی والصَّبْرِ وَالْمُضطَهَدِ بالظُّلْمِ وَالْمَقْبُورِ بِالْجَوْرِ وَالْمُعَذَّبِ فی قَعْرِ السُّجُونِ وَ ظُلَمِ الْمَطامیرِ ذیِ السّاقِ الْمَرْضُوضِ بِحَلقِ الْقُیُودِ(۳)؛ خداوندا! بر موسی بن جعفر(علیهماالسلام) درود فرست! او که جانشین نیکان و پیشوای خوبان بود ... آن آقای آشنا با بلاها و بردباری، در معرض ظلم و ستم، شکنجه شده در قعر زندان‌ها و ظلمت سلول‌های تنگ و تاریک، با پاهای ورم کرده و مجروح، و به بند کشیده شده با حلقه‏های زنجیر.»

پی‌نوشت‌ها:

۱. المزار، محمد بن المشهدی، ص۲۹۴/ بحارالانوار، ج۹۹، ص۱۶۴.

۲. بحارالانوار، ج۹۹، ص۱۵.

۳. الانوار البهیه، ص۲۰۵.