قابلیت ها, مزیت ها و پیشنهادات برای توسعه و سرمایه گذاری در بخش باغبانی

استان کهگیلویه و بویر احمد با داشتن اقلیم های سرد و خشک در ارتفاعات, معتدل و مرطوب در دامنه و گرم و خشک در مناطق دشت, برای فعالیتهای باغبانی, به عنوان یک اشتغال و تولید پایدار, از جایگاه ویژه ای برخوردار است

استان کهگیلویه و بویر احمد با داشتن اقلیم های سرد و خشک در ارتفاعات، معتدل و مرطوب در دامنه و گرم و خشک در مناطق دشت، برای فعالیتهای باغبانی، به عنوان یک اشتغال و تولید پایدار، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. براین اساس برخی از تولیدات باغبانی آن شامل سیب،

گردو، انگور، مرکبات، تولید محصولات سبزی و صیفی پیش رس، تولیدات نهال و نیز تولید گل و گیاهان زینتی، کاملا شاخص بوده و حتی در برخی از محصولات از نظر کمی و کیفی دارای جایگاه ویژه ای می باشند. ارزش اقتصادی بالای تولیدات باغی، اشتغالزایی مناسب، ارزآوری و تامین منابع اولیه

برخی صنایع فرآوری، ایجاد کمربند سبز و جلوگیری از فرسایش خاک و تخریب منابع پایه، نشان از مزیت بالای تولیدات باغی استان است.

در استان چهار محور توسعه باغات، اصلاح و بهسازی باغات، ساماندهی تولید نهال و افزایش تولید گل و گیاهان زینتی از طریق احداث مجتمع های گلخانه ای دارای جایگاه ویژه ای می باشند. توسعه باغات زیتون، اصلاح و توسعه باغات میوه سردسیری و خشک، اصلاح باغات میوه گرمسیری و نیمه گرمسیری، اصلاح و احیاء باغات میوه و تولید گل و گیاهان زینتی، دارویی و قارچ های خوراکی جایگاه ویژه ای در استان دارند.

قابلیت ها، مزیت ها و پیشنهادات برای توسعه و سرمایه گذاری در بخش باغبانی استان :

۱) حدود ۸۰ درصد مساحت استان دارای رشته کوهها، ارتفاعات و تپه ماهور ها می باشد که مساعد زراعت نمی باشد و هر ساله باعث فرسایش شدید خاک خواهد شد ولی این مناطق انواع محوصلات باغی بوده و ضمن بالابردن فضای سبز باعث کاهش فرسایش خاک خواهد شد. ۲

۲) تنوع شدید اقلیمی، منابع آبی کافی (رودخانه، چشمه سار ها و ...) و مهار آب های سرگردان، و منابع خاک مناسب در استان (استان چهار فصل ) زمینه را برای کشت انواع محصولات باغی نظیر گردو،سیب، هسته داران، مرکبات، انگور، گل های زینتی (گل رز، لاله و ...) زیتون، انار و .... فراهم نموده است.

۳) امکان ایجاد صنایع تبدلی برای افزایش ارزش افزوده محصولات باغی : با توسعه کشت این محصولات صنایع جانبی وابسته به آن نظیر کارخانجات صنایع تبدیلی راه اندازی شده و ضمن جلوگیری از تلفات محصولات باعث اشتغال زایی عده زیادی در استان خواهد شد.

۴) درصد جمعیت روستایی به شهری در استان حدود ۶۰ به ۴۰ می باشد حال با توجه به اینکه اکثر جمعیت استان در روستا ها ساکن می باشند بنابراین توجه به بخش باغبانی باعث جلوگیری از مهاجرتروستائیان به شهرها خواهد شد و باعث توسعه و اشتغال پایدار خواهد گردید.

۵) بارندگی با پراکنش نسبتا مناسب در استان و وجود شرایط مناسب اقلیمی برای توسعه باغات دیم :

میانگین بارندگی استان حدود ۸۵۰ میلیمتر در سال بوده که بعد از استان گیلان و مازندران سومین استان از نظر میانگین بارندگی می باشد که با این همه حجم نزولات امکان کشت بسیاری از محصولات باغی به صورت دیم در استان وجود دارد

۶) سرمایه گذاری و توسعه فعالیت های تولیدی در بخش باغبانی به علت اینکه نیاز به نیروی کارگری

زیاد دارد باعث ایجاد فرصت های شغلی جدید خواهد شد و مشکل بیکاری را تا حدودی برطرف خواهد نمود. سرمایه گذاری در بخش باغبانی باعث افزایش تولید محصولات کشاورزی شده ودر پی آن منجر به افزایش صادرات محصولات باغبانی خواهد شد وبدین ترتیب کمبود درآمدهای ارزی تا حدی از این راه مرتفع خواهدشد . همچنین سرمایه گذاری در بخش باغبانی به رشد بخش های دیگر اقتصادی کمک می کند و افزایش سرمایه گذاری در بخش باغبانی می توان به افزایش درآمد کشا ورزان و بهبود توزیع درامد در اقتصاد ایران کمک نمود.

۷) وجود نیروی متخصص و تحصیل کرده کافی رشته کشاورزی در استان

۸) افزایش بهره وری عوامل و نهاده های تولید در بخش باغبانی با افزایش دانش باغداران

۹) افزایش بهره وری در کنترل عوامل خسارت زا و کاربرد سموم و ت ولید محصولات ارگانیک و توسعه و گسترش روشهای غیر شیمیائی کنترل آفات با محوریت مبارزه بیولوژیک در باغات. ۳

۱۰) توسعه پوشش بیمه ای برای تمام عوامل تنش زای محیطی که تولید محصولات باغی را تهدید می کند.

۱۱) توسعه برنامه های پژوهشی و تحقیقات کاربردی؛ آموزشی و تروی جی در بخش باغبانی برای دستیابی به اهداف مورد نظر.

۱۲) توسعه و گسترش و حمایت فعالیت بخش غیردولتی در اجرای طرح های بخش باغبانی

۱۳) توسعه و تقویت تشکلها و تعاونیهای تولیدی در بخش باغبانی .

۱۴) توسعه و تقویت بازار محلی محصولات باغی بمنظور عرضه مستقیم محصولات باغی و کنترل قیمت ها.

۱۵) برنامه ریزی برای توسعه محصولات صادراتی در بخش باغبانی به کشورهای حوزه خلیج فارس.

۱۶) اصلاح ساختار و ایجاد نظام مناسب و کارآمد در امر تهیه و تدارک بموقع نهاده ها و خدمات تولید با رویکرد بخش خصوصی.

۱۷) اصلاح و بازسازی باغات سنتی؛ غیرتجاری و کم بازده برای افزایش کمیت و کیفیت محصول.

۱۸) تقویت زیرساخت ها در جهت ایجاد امنیت؛ حفظ و ثبات درآمدی مولدین باغی.

۱۹) افزایش قدرت رقابت اقتصادی محصولات باغبانی در بازارهای داخلی به ویژه در کشور های حوزه خلیج فارس

۲۰) استقرار نظام آمار و اطلاع رسانی مناسب تولیدکنندگان و بهره برداران محصولات باغی و شناسنامه داربودن تمام بهربرداران محصولات باغی

۲۱) تدوین و اجرای الگوی کشت بهینه برای مناطق مختلف استان

۲۲) تدوین و اجرای استانداردهای ملی باقیمانده سموم در محصولات باغی بمنظور حفظ سلامت جامعه و تولید محصولات سالم و ارگانیک

۲۳) کاهش ضایعات محصولات باغی از مرحله برداشت تا مصرف و احداث و توسعه سرخانه های مناسب در مناطق مختلف استان

۲۴) احداث مجتمع های گلخانه ای بر اساس دستورالعمل مربوطه و واگذاری به افراد متخصصص و دارای مهارت لازم

۲۵) ایجاد و راه اندازی رشته باغبانی در دانشگاه های استان

۲۶) انجام تحقیقات کاربردی در زمینه محصولات باغبانی ( گردو – سیب – انگور – مرکبات)

دکتر بیژن کاوسی - استادیار پژوهش و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی

کهگیلویه و بویر احمد

مهندس مهدی حسینی فرهی - عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی - یاسوج