حسین ع شهید فراموشکاری مردم شد

مشکلات و آسیب شناسی تبلیغ اسلام در ایران

کلیه ‌ کسانی که با دین و اخلاق و معنویت مردم سرو کار دارند از واعظ گرفته تا مداح، بانی، معلم و... بیشتر از سایرین به منابر معرفتی و توصیه‌های اخلاقی نیازمند هستند‌

امر به معروف و نهی از منکر در اسلام دارای چنان اهمیتی است‌که اگر این دو فریضه از فقه و تعامل رفتاری مسلمین حذف شود، جز پیکری بی روح از وظایف و احکام و محافل، چیزی باقی نمی ماند. مجتهد خبیر صاحب جواهر(ره) درباره اهمیت این دو حکم دینی می گوید: «آیات و اخبار در این باب (امر به معروف و نهی از منکر) به گونه ای است که کمر ما را می شکند!» اما مشکل آن جایی آغاز می شود که این حکم موهبت الهی، آنگونه که بایسته و شایسته است، اجرا نشود. در آن صورت این نسخه نه تنها شفابخش نخواهد بود، بلکه ناقل امراضی خواهد شد که در نهایت دینی تحریف شده و عقایدی پوچ و به دور از حقیقت باقی خواهد گذاشت. اگر طالب عزت، فکرت و اعتلا بخشی تشکیلات اباعبدالله(ع) یا به‌دنبال بازگشت به معارف اصیل و مصفای اهل بیت(ع) هستیم، باید ‌ دین را از آفات و خرافات بزداییم،

چراکه درغیر این صورت دچار تخدیر دینی و تبعیت کورکورانه از آداب سلیقه ای برخی افراد خواهیم شد. انگیزه نگارنده از نگارش این مطلب، هشدار نسبت به دسیسه‌های دشمنان مذهب تشیع است، که با نشانه رفتن محافل، مجریان و متولیان عزاداری‌های ماه محرم، در پی بی محتوا کردن آنها از طرق مختلف هستند با توجه به تاثیر خاص مجالس دینی و ضرورت بازنگری در دستگاه تبلیغ، لازم است مرزداران عقیده برای مطلب با حیله‌های نوظهور و هزینه‌های گزاف اتاق های فکر سلطه، مجالس عزا را منشا معرفت‌افزایی، تحکیم ایمان و روح تدین و گسترش غیرت دینی قرار دهند تا از استحاله ‌تدریجی و تغییر اندیشه اسلامی که نتیجه آن ولنگاری دینی و رفتاری است، جلوگیری شود. اگر اندیشه نفوذ و تهاجم خصمانه دشمن به فرهنگ و سنن دینی ما با قدرت، شجاعت و صراحت، تبیین و دفع نشود، به مرور زمان شاهد جریان های عرفانی کاذب، شریعت گریز، فاقد صلاحیت و صداقت با کارهای غیرمعقول و رویه‌های ناصواب هستیم که موجب ضایع شدن مجالس دینی ما خواهند شد. آن وقت است که آسیب دیدگان فکری، اجتماعی و اعتقادی مجذوب فرقه‌های کذایی شده و بازار عوام زدگی داغ می‌شود.

جایگاه ویژه مبلغان و مداحان در فرهنگ مذهبی ما، بر کسی پوشیده نیست. رسول خدا(ص) فرمودند: «یا علی! اگر خداوند یک نفر را به دست تو هدایت کند، بهتر است برای تو از آنچه که خورشید بر آن تابیده است.» همچنین روضه خوان که با واقعه خوانی و مرثیه سرایی خود، جوشش و رویش ایجاد می کند. عمل مبلغ فی المثل، کاشت نهال است و عمل مداح آبیاری آن و هر دو مکمل هم هستند.

اما همین مجالس وعظ و مدح، بعضا دچار انحرافات و آسیب هایی می شود که جز نمایش چهره ای غیرعقلانی از شیعیان و شادی دشمنان این مجالس که همچون رسانه‌ای مقدس و اثرگذار هستند، رهاوردی ندارد. همچنان که سایت صهیونیستی بالاترین، با تمجید یکی از مداحان که عزاداری را به سبک «رپ» اجرا کرده بود، خوشحالی خود را اظهار کرده بود.

● هیچ قانونی بر برتری غیرمسلمان بر مسلمان وجود ندارد

شهید مطهری(ره) می فرماید: «هیچ قانونی که نتیجه بدهد غیرمسلمان بر مسلمان برتری دارد وجود ندارد، اما هیچ دینی هم در دنیا به اندازه اسلام از نظر دستگاه تبلیغات و مبلغانش ضعیف نیست!» منشأ بیشتر مشکلات تبلیغی و ترویجی در حوزه دین، عدم مطالعه و نا آشنایی با تاریخ اسلام و متون فقهی است. علاوه بر این، آشنا نبودن به نیازهای روز، استناد به مطالب غیرمستند و شبهه‌انگیز، ارائه چهره غیرواقعی از شخصیت های دینی، کتمان حقیقت، مقایسه کمی و کیفی مجلس واعظ با سایر مجالس، بخل و جبن در تبلیغ، تحمیل سلیقه و عقیده شخصی، صوت خشن توام با فریاد، بیان عباراتی جهت خوشایند متولیان (خصوصا اگر دارای منصب سیاسی یا اقتصادی باشند) و حاضران، ظاهر ناآراسته و بسیاری مشکلات دیگر می‌تواند بر انبوه مشکلات تبلیغی ما بیفزاید. در ارتباط با مداحی، عزاداری و روضه‌خوانی که هویت شیعه، به آنها گره خورده است، علاوه بر مشکلاتی که در حوزه تبلیغ تشریح شد، چند ایراد دیگر نیز قابل طرح است:

● طالب ازدحام جمعیت بودن‌

شهید مطهری(ره) می فرماید: «غالب بانیان و روضه خوان ها دنبال دو چیز هستند، اول‌کثرت جمعیت، دوم‌ شور و واویلا به پا کردن. مگر می خواهیم سان ببینیم؟ مگر می‌خواهیم رژه برویم؟»

● اصوات و اشعار ناموزون و سبک های مبتذل‌

شهید مطهری (ره) در باب شبیه خوانی می فرماید: «شبیه خوانی ما شکل مدرنش، نمایش هایی است که برای عرفا و فلاسفه می گیرند. مجلس سماع با چهار رقاصه و مطرب! که آنچه سرشان نمی شود معانی عرفانی است. یک مجلس شهوترانی می شود شأن مولوی!»

● توهم پردازی‌

ویل دورانت در جایی می گوید: «هیچ دینی به اندازه ی اسلام، پیروان خود را به عقلانیت و علم و تجهیز و تقویت بنیادین توصیـه نمی کند.» اما در جای دیگر می گوید: «هیچ تمدنی از لحاظ اوهام و خرافات به پای تمدن بابلی نمی رسد.» شهید مطهری(ره) نیز دراین باره می فرماید: «هراندازه خیالبافی شود و از جن و خواب و دستورهای خصوصی و.... گفته شود، نهضت حسینی بی مصرف می شود.»

● اهمیت افراطی به بعد رثا و مصیبت‌

مرحوم شوشتری آورده که روز عاشورا، سیدالشهدا (ع)

به حدی از سپاه دشمن کشت: «حتی بانَ مِنْهُم النُقصان ـ تا اینکه کاستی در جمع سپاه آشـکار شد». اما حسیـن قتلگاه، همان حسیـن رزمگاه جمل، صفین و نهروان است. عباس مقطوع‌الیــدین، همان رزمنده جـسور صفین اسـت که داغ شش پسر را بر دل پـدر و داغ آن پدر را بردل معاویه گذاشت.

ظاهرا ما مظلومیت را مترادف با زمینگیر شدن و ضعف می‌دانیم، در حالی که به قول استاد مطهری(ره): «می‌گویند حسین بی تقصیر کشته شد، خُب! روزی هزار نفر بی تقصیر نفله می شـوند. نفلـه شدن یک آدم بی‌چاره بی دست و پایِ مظلوم که دیگر گریه ندارد! باید پرتویی از روح قهرمان (حسین) در روح شما ایجاد شود. ما نمایشگر قهرمانی های جنایتکارانه‌ پسر معاویه و پسر سعد هستیم!»

با مهمل گذاشتن بعد حماسی عاشورا، کم کم از افتخارات نامی و صلابت در رفتار، فاصله می گیریم.

● به کاربردن کلمات دون مایه و سخیف‌

همه ما بارها شنیده یا دیده ایم در بعضی مجالس، اسامی و اوصافی نظیر سگ، کلب الرقیه، ناخدا حسـین، موج‌الحسین، مجانیـن الحسین نوشته یا گفته می شود که یقینا مرضی آل الله(ع) نیست،تا چه رسد به رضایت خدا.کار به جایی رسیده است که بی خردانه قلاده به گردن انداختـه و صدای حیوان در می آورنـد!

● آلودگی اخلاقی‌

جمله زیبایی از علامه طباطبایی(ره) نقل شده که: «ما کاری مهم‌تر از تهذیب نفس نداریم.»

کلیه ‌ کسانی که با دین و اخلاق و معنویت مردم سرو کار دارند از واعظ گرفته تا مداح، بانی، معلم و... بیشتر از سایرین به منابر معرفتی و توصیه‌های اخلاقی نیازمند هستند. مبادا خدای نکرده، مداحی که بین جوانان محبوبیت دارد، سر از قهوه خانه و مجالس مختلط دربیاورد. در انتها اشاره به گوشه‌ای از سخنان استاد مطهری(ره) ضروری می نماید، چراکه به راستی اندیشه ‌ او، در روشن سازی اذهان و بیداری نسل ها، موثر بوده، است و خواهد بود: «ما اکنون بیش از هر چیزی نیازمندیم به یک رستاخیز دینی و اسلامی، به یک احیای تفکر دینی، به یک نهضت روشنگر اسلامی. اگر فعالیت های مذهبی مسیحی ها را در نظر بگیریم که از خطابه و مقاله، به عمل و احسان و تبلیغ رسیده، خواهیم دید که ما هنوز اندرخم یک کوچه ایم! نوعی خطای دید ناقص در بینش ما وجود دارد. حسین(ع) شهید فراموشکاری مردم شد! روز عاشورا فرمود: اِرجعوا الی عُقولکم - به عقل و خردتان مراجعه کنید.»

حجت‌الاسلام محسن آتشکار