سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
سوء ظن و تجسس (۲)
سوء ظن و بدگمانی به انسان ها چه آثار و پیامدهایی را در رفتار فردی و اجتماعی به همراه دارد؟
ـ در بخش نخست پاسخ به این سوال به نحو اجمال مطرح شد که سوء ظن یا بدگمانی به انسان ها، بستر و زمینه ساز گناهان بعدی شامل تجسس در امور پنهانی افراد و در نهایت غیبت کردن نسبت به آنها می شود. اینک در ادامه دنباله مطلب را پی می گیریم.
گناه نبودن مطلق گمان
بی تردید نمی توان مطلق گمان را بدون قید و شرط گناه و حرام دانست، زیرا خاطرات زودگذر و تصورات ذهنی در برخورد با حوادثی که در اطراف انسان می گذرد امری قهری و طبیعی و خارج از دایره اختیار انسان است. این گونه خاطرات به هیچ وجه قابل اتصاف به حسن و قبح تکلیفی و اخلاقی نیست و متعلق امر و نهی واقع نمی شود. مگر آنکه در پیدایش آن اراده شخص دخیل باشد و مقدماتش را با اراده و اختیار فراهم کند و یا آنکه به گمانش ترتیب اثر سویی بدهد؛ مثلا با تجسس در اسرار دیگران مقدمات پیدایش سوءظن را ایجاد کند و یاآنکه به صرف سوءظن دیگران را متهم کند. در این شرایط، سوءظن به دایره اختیار باز می گردد، زیرا با اختیاری بودن مقدمات در صورت اول و اختیاری بودن ترتیب اثر در صورت دوم، سوءظن یک پدیده اختیاری محسوب می شود، و دیگر به عنوان یک پدیده قهری و طبیعی به حساب نمی آید. بنابر این در این شرایط سوءظن مصداق گناه بوده و باید از آن پرهیز کرد.
چگونگی ترتیب اثر به سوءظن
ترتیب اثر دادن به سوءظن که با مقدمات اختیاری صورت می گیرد دو نوع است:
۱) ترتیب اثر قلبی «عقد القلب»
ترتیب اثر «قلبی» را علمای علم اخلاق از آن به «عقد القلب» تعبیر کرده اند. و بدین شکل است که انسان گمان خود را که در ابتدا یک تصور ساده و خاطره زودگذر بیش نیست در ذهن بسـپارد، پس آن را پرورش دهد و به صورت نوعی باور (عقدالقلب) در آورد، به طوری که امر بر خودش نیز مشتبه شود وگمانش را به جای یقین بگیرد و آثار علم و یقین بر آن بار کند. در چنین وضعیتی، انسان نسبت به دوستش بدگمان شده و حس اعتمادش سلب می گردد. این حالت نوعی بیماری روحی و اخلاقی است که در صورت شمول و عمومیت آن، اساس زندگی متزلزل می گردد و جامعه به فساد و تباهی کشیده می شود.
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
سید ابراهیم رئیسی سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهور رئیسی سقوط بالگرد رئیسی ایران شهادت بالگرد تبریز حسین امیرعبداللهیان دولت سیزدهم شهادت رئیسی
تهران کنکور هواشناسی شورای شهر تهران شهرداری تهران تعطیلی مدارس هلال احمر سانحه بالگرد رئیسی پلیس سیل قوه قضاییه بارش باران
قیمت خودرو قیمت دلار قیمت طلا بورس خودرو یارانه بازار خودرو دلار حقوق بازنشستگان بازنشستگان ایران خودرو سایپا
شهادت رئیس جمهور سینمای ایران پیام تسلیت تلویزیون لیلا حاتمی سریال آیت الله سید ابراهیم رئیسی سینما شعر رسانه ملی نمایشگاه کتاب زری خوشکام
کنکور ۱۴۰۳ گوگل دانش بنیان تجهیزات پزشکی دانشگاه تهران تلسکوپ فضایی هابل باتری
رژیم صهیونیستی ترکیه جنگ غزه اسرائیل فلسطین غزه روسیه امیرعبداللهیان آمریکا چین حماس اوکراین
فوتبال پرسپولیس استقلال لیگ برتر رئال مادرید باشگاه پرسپولیس لیگ برتر ایران لیگ برتر انگلیس فدراسیون فوتبال بازی باشگاه استقلال منچسترسیتی
هوش مصنوعی مایکروسافت تبلیغات سامسونگ اپل ناسا نمایشگاه ایران هلث موبایل آیفون
سرطان سزارین رژیم غذایی آلزایمر طول عمر زایمان افسردگی فشار خون مغز انسان دیابت