دلایل افزایش قیمت طلا در بازار جهانی

تورم, پرونده هسته ای ایران, شرایط چین, عدم تمایل بانك های مركزی برای هزینه كردن ذخایر طلای خود از عمده ترین عوامل نرخ بالای طلا در بازار جهانی است

تورم، پرونده هسته‌ای ایران، شرایط چین، عدم تمایل بانك‌های مركزی برای هزینه‌ كردن ذخایر طلای خود از عمده‌ترین عوامل نرخ بالای طلا در بازار جهانی است.

رسانه‌های اقتصادی جهان گزارش می‌دهند كه قیمت جهانی طلا به بالاترین حد در نه ماه گذشته رسیده و خطر تورم بالا رفته‌است. خبر مهم این روزها این است كه قیمت طلا در بازار توكیو به بالاترین حد در ۲۱ سال گذشته رسیده است. خوانندگان از این خبر شگفت‌زده نشده‌اند. این افزایش قمیت دلایلی دارد از جمله تورم، پرونده هسته‌ای ایران، شرایط چین، عدم تمایل بانك‌های مركزی برای هزینه‌ كردن ذخایر طلایی‌‌اشان با هدف پایین آوردن قیمت طلا.

۱) تورم

شاخص قیمت مصرف كننده به دلایل سیاسی در جهان رو به كاهش گذاشته و تورم رخ نموده‌است. تورم برای دولت‌ها از نظر سیاسی دردسر آفرین است. هرچه نرخ تورم بالاتر باشد نشانه این است كه اقتصاد كشور از كنترل خارج شده‌است. از سوی دیگر هزینه بدهی‌های انبوه دولت‌ها و پرداخت‌های تامین اجتماعی آن تا حد زیادی به تورم مربوط و وابسته است. معمولا آمار و ارقامی كه درباره شاخص قیمت مصرف كننده از سوی دولت‌ها منتشر می‌شود قابل اعتنا نیست.

اكثر كارشناسان در ماه‌های اخیر پیش‌بینی كرده‌اند كه تورم فعلا بالا خواهد ماند. فدرال ریزرو نرخ تورم را تا ۶درصد پیش‌بینی كرده است. مسوولان فدرال ریزرو همچنین به صراحت گفته‌اند كه قرار نیست نرخ بهره را كاهش دهند.

۲) مسائل ژئوپلتیك همچون ایران

غرب همچنان به فشار به ایران برای توقف برنامه هسته‌ای خود ادامه می‌دهد. با مقاومت ایران تهدید شدیدتر شدن رویارویی وجود دارد. كاخ سفید هر روز اتهامات تازه‌ای علیه ایران مطرح می‌كند و بر شدت لحن خود می‌افزاید. بیشترین خطر این رویارویی برای اقتصاد جهان افزایش قیمت جهانی نفت است. این نگرانی بر بازار جهانی طلا هم تاثیر گذاشته است.

۳) چین

كشور چین اكنون ذخایری معادل بیش از یك تریلیون دلار دارد كه همگی نقد است. از این مقدار نزدیك به ۷۰۰میلیارد به دلار است كه به سرعت ارزش آن در بازار ارز رو به كاهش است. بانك‌های مركزی جهان مدت‌ها است در انتظار این هستند كه كی چین و روسیه با ذخایر ۳۰۴میلیارد دلاری خود شروع به خرید طلا می‌كنند. این بخشی از سیاست مشروع این كشورها برای خارج شدن از دایره بسته دلار است. اقتصاد‌دانان این را تهدید چین می‌نامند و آن را عاملی مهم در افزایش قمیت طلا در بازار جهانی می‌دانند.

۴) صندوق بین‌المللی پول و فروش طلا

تفاوت میان عرضه طلا از معدن و ساخت تقاضا در بازار به ویژه برای جواهر را معمولا تقاضای سرمایه‌گذاری یا شكاف طلایی می‌نامند. در سال ۱۹۹۹ دولت آمریكا دولت‌های ۲۶ كشور جهان (به غیر از چین، روسیه و خود آمریكا) را متقاعد كرد كه متعهد به فروش طلا از ناحیه ذخایر خود شوند تا این شكاف طلایی پر شود. چنین تصور می‌شد كه با این كار قیمت طلا به اندازه دیكته شده در بازار صنعتی پایین می‌آید. این توافقنامه كه در واشنگتن به امضا رسید به عنوان توافقنامه بانك مركزی معروف است. با چرخش هزاره این شكاف طلایی به ۵۰۰ تن در سال رسید. فروش مداوم ۵۰۰ تن طلا كه از طریق صندوق بین‌المللی پول هماهنگ می‌شد، قیمت طلا را پایین نگه می‌داشت. آخرین بار كه قیمت طلا به حد ركورد‌آوری بالا بود در ژانویه ۱۹۸۰ و با قیمت ۵۸۰ دلاری بود. اگر آمار و ارقام را اكنون با معیارهای آن موقع سازگار كنیم این رقم اكنون ۲۰۷۹ دلار خواهد بود. قمیت كنونی طلا اكنون ۸۵/۶۷۷ دلار است. واضح است كه این توافقنامه توانست قیمت طلا را ۱۴۰۲ دلار كمتر از رقم ركورد‌آور قبلی نگه دارد. اما در سال ۲۰۰۶ بعضی بانك‌های مركزی از جمله در آلمان و فرانسه و ایتالیا از فروش ذخایر طلای خود از طریق صندوق بین‌المللی پول امتناع ورزیده‌اند.

در سال ۲۰۰۶ صندوق بین‌المللی پول تنها ۳۷۰ تن طلا یا ۱۳۰ تن كمتر از رقم تعیین شده به عنوان شكاف طلایی به فروش رساند. پس تعجبی ندارد كه قیمت طلا در بازارهای جهانی این گونه بالا رفته است. اكنون خطر بلوف طلایی آمریكا بسیار جدی است و گروهی از كارشناسان آمریكایی با تشكیل كمیته‌ای مشغول بررسی این موضوع هستند.

در اول فوریه سال ۲۰۰۷، رییس بانك مركزی آمریكا اعلام كرد، صندوق بین‌المللی پول قرار است نزدیك به ۶/۶میلیارد دلار از ذخایر طلایی اعضایش را برای تامین مالی برنامه‌های صندوق به فروش برساند. اما بعضی می‌گویند این پول قرار است صرف كاهش شكاف طلایی شود.

تورم، عاملی به نام تهدید چین و خطر شدت گرفتن رویارویی غرب با ایران فشار زیادی در جهت افزایش قیمت به طلا وارد می‌كند. به همین دلیل سرمایه‌گذاران می‌توانند به طلا به عنوان عاملی مطمئن برای سرمایه‌گذاری امید داشته باشند. این سرمایه‌گذاری فقط شامل سرمایه‌گذاری مستقیم روی طلا نمی‌شود بلكه خرید سهام شركت‌های معدنی را هم دربر می‌گیرد.

مترجم: نیلوفر قدیری