نگاهی گذرا به صنایع دستی

صنایع‌دستی بیانگر صنعت و هنر نیاکان و نمایشگر ذوق و هنر مردم هر کشور است. در روزگاران گذشته، صنایع‌دستی به عنوان پدیده‌ای تمام‌عیار در هر عهد حضور فعال داشته است. در ایامی …

صنایع‌دستی بیانگر صنعت و هنر نیاکان و نمایشگر ذوق و هنر مردم هر کشور است. در روزگاران گذشته، صنایع‌دستی به عنوان پدیده‌ای تمام‌عیار در هر عهد حضور فعال داشته است. در ایامی که ماشین صنایع به‌وجود نیامده بود و حتی در دورانی که حضور آن به گستردگی امروز نبود این صنعت بود که حامی تمامی استعدادها و آفرینش‌های سازندگی بشر بود. به همین دلیل است که امروز با نگاه به صنایع‌دستی هر قوم و قبیله‌ای می‌توان دریافت آن قوم در چه مرحله‌ای از صنعتگری بوده است.

استعداد و روحیه خلاق و قدرت ابتکار صنعتگران و علاقه آنان به تولید آثار هنری و ذوقی موجب گردیده است که کشور ما از گذشته‌های بسیار دور تا زمان حال همواره در تولید محصولات صنایع‌دستی موقعیتی ویژه و ممتاز داشته باشد و از شهرتی عالمگیر برخوردار گردد. بررسی‌های پژوهشگران و ایران‌شناسان نامداری همچون «پروفسور پوپ» و «گیرشمن» و «اشمید» و «هانری رنه دالمانی» و... و تحلیل‌های دقیقی که آنان از صنایع‌دستی صنایع ایران کرده‌اند بیانگر ارزش‌های استثنائی و جایگاه خاص این هنر و صنعت اصیل و ارزنده کشورمان می‌باشد. در دهه‌های آخر قرن هفتم میلادی،‌ ایرانیان دین اسلام را به عنوان یک آئین برتر پذیرفتند.

این رویداد سبب شد تا مایه‌های هنری و فرهنگی اصیل ایران با ارزش‌های والای اسلامی در هم آمیزد و صنایع‌دستی ایران با محتوای غنی و مردمی‌تر از گذشته حتی در عرصه معماری و کاشیکاری به رشد و شکوفایی چشمگیری برسد. به هرحال امروز صنایع‌دستی ایران به‌رغم فراز و نشیب‌های فراوان و حتی با توجه به بی‌مهری‌هایی که در برخی از دوران‌ پشت سرگذاشته توانسته است در زمره باارزش‌ترین هنرهای کاربردی جامعه مطرح گردد و نه تنها از جنبه‌های فرهنگی بلکه از جهات اقتصادی و اجتماعی نیز احترام و توجه و عنایت جهانیان را به خود جلب کند. به‌طوری که بسیاری از صاحب‌نظران، ایران را یکی از سه قطب مهم صنایع‌دستی آسیا و جهان می‌دانند و از نظر تنوع شاید در صدر تمامی کشورها قرار داشته باشد.