پنجشنبه, ۲۰ دی, ۱۴۰۳ / 9 January, 2025
نردبان بازیگری را پله پله پیمودم
بیژن امكانیان با بازی در فیلم‌های متعدد طی دهه ۶۰ و ۷۰ توانست نام خود را در اذهان ثبت كند. اما اتفاقی كه چندی است در مورد این بازیگر رخ داده، تغییر رویه او در زمینه بازیگری است. او كه سالها جزو پركارترین بازیگران سینمای ایران بود، اواسط دهه هفتاد از سینما فاصله گرفت تا اینكه در سال ۸۱ برای بازی در «سربازهای جمعه» مقابل دوربین مسعود كیمیایی رفت و تصویری متفاوت از خودش ارایه داد. او پس از سه سال در فیلم دیگری حاضر شد كه البته این هم كاری متفاوت از او محسوب می‌شود. بازی امكانیان در «تقاطع» در نقش مردی كه با مشكلات كار و خانواده خود دست و پنجه نرم می‌كند از سوی داوران جشن خانه سینما تحسین شد و نظرات مثبت بسیاری به همراه داشت. امكانیان از حضور در «تقاطع» می‌گوید.
● «تقاطع» را یك اتفاق یا یك نقطه عطف در زندگی حرفه‌یی‌تان می‌دانید؟
قطعا. «تقاطع» در كارنامه كاری من چنین جایگاهی داشته است. چه به این مساله اذعان كنم یا نه حضور در این فیلم نقطه عطفی در زندگی حرفه‌یی‌ام بوده. اتفاقی كه پس از ۲۷ سال بازیگری رخ داده است. برای رسیدن به این جایگاه البته مسیر سخت و پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته بودم.
سعی كردم با بضاعت و امكانات موجود در این رشته تحصیل كنم، سالها تئاتر كار كردم و در دوران اوج بازیگری‌ام در كارهای كوتاهی حاضر شدم كه بازی در آنها فقط برای كسب تجربه بود. اینها نشان از اهمیتی دارد كه من برای حرفه‌ام قایل بودم. و اما بالاخره «تقاطع» به عنوان یك كار شاخص از نگاه منتقدان و نویسندگان سینمایی مواجه شد.
تغییر مسیر شما در زمینه بازیگری كاملا واضح است. به نظر می‌رسد «تقاطع» با نتایجی كه در جشن خانه سینما برای شما به همراه داشت، شما را در این مسیر ماندگارتر كرده باشد...
اینكه من تصمیم به این تغییر مسیر گرفته باشم یك مساله است و از سوی دیگر اینكه «تقاطع» در مورد زندگی حرفه‌یی من چنین نقشی را ایفا كند، مساله‌یی دیگر. الان فیلمنامه و كارگردان خوب كم نداریم. سینمای ما با دهه ۶۰ تفاوت‌های عمده‌یی كرده است.
در صورتی كه فضای سینما بخوبی باز باشد و انتخاب عوامل فیلم‌ها تنها از میان گروه‌ها و افراد خاصی صورت نگیرد آن گاه این امكان به وجود می‌آید كه بتوانم بازی‌های متفاوت را در سینما تجربه كنم، در نقش‌ها و فیلم‌های مهمتر و درست‌تری حضور داشته باشم. مطمئنا در صورتی كه شرایط مساعدی فراهم شود، همان طور كه برای بازی در «تقاطع» تلاش كردم، این انرژی را صرف كارهای دیگر هم خواهم كرد.
صحبت از نقطه عطف در كارنامه كاری‌تان مطرح شده و این در حالی است كه شما سال‌های زیادی از عمرتان را در دهه ۶۰ و ۷۰ با بازی در فیلم‌های متعدد گذرانده‌اید.
هر دوره‌یی جایگاه خاص خودش را دارد. همان سالها زمینه‌سازی برای بازیگری‌ام در این سالها بودند. نردبان بازیگری را پله پله پیمودم و همین نوع حركت اطمینان را در پله‌های بالاتر برایم ایجاد كرد.
پیش از اینكه بازیگری را در دهه ۶۰ آغاز كنم، كار تئاتر كرده بودم و بعد در رشته بازیگری تحصیل كردم. همه اینها نشان از اهمیتی دارد كه همواره برای بازیگری قایل بودم و تلاش كردم تا آن را به شكل درستی اجرا كنم اما فراهم نبودن شرایط و جو غالب حاكم بر سینما اجازه نداد تا بسیاری از اتفاقاتی كه دوست داشتم رخ دهد، اتفاق بیفتد و به این شكل سال‌های دهه ۶۰ و ۷۰ با كمی و كاستی‌های خودش سپری شد اما معتقدم در همان سالها هم تلاش عمده من بر حضور متفاوت در فیلم‌ها متمركز بوده است.
● پس نگاهتان به آن دوران چندان هم تیره نیست!
مطمئنا این طور است. در آن سالها هم توانستم بالاخره بازی در كارهای متفاوتی را تجربه كنم. شاید تمامی آن فیلم‌ها را دوست نداشته باشم اما هستند كارهایی كه بازی‌هایم در آن برایم بسیار دوست‌داشتنی است می‌دانم كه برای ایفای آن نقش‌ها زحمت زیادی كشیده‌ام، اما چه كنم وقتی صدای سر صحنه در آن سالها غایب بود.
در صورتی كه صدای فیلم‌ها در آن سالها به صورت سر صحنه برداشت می‌شد، آنچه در حاصل فیلم‌ها دیده می‌شد، تفاوت عمده‌یی با نسخه‌های فعلی می‌یافت. اما در آن سالها راه دیگری غیر از حضور در فیلم‌ها به این شكل نبود. شما هم اصرار داشتید كه با همان شرایط كنار بیایید و بازیگری را ادامه دهید، راه دیگری نبود. حرفه‌یی جز بازیگری نداشتم و غیر از آن نمی‌توانستم كاری انجام دهم. علاوه بر اینها برای این حرفه زحمت كشیده بودم و نمی‌توانستم به این راحتی از آن كناره‌گیری كنم..
● و اما در مورد «تقاطع»، برخورد اولیه‌تان با فیلمنامه متفاوت تقاطع چطور بود؟
از همان ابتدا با فیلمنامه خوبی در این كار روبرو بودم. تفاوت فیلمنامه با سایر كارها برایم جالب بود و نشان از آن داشت كه برای نگارش آن زحمتی زیاد كشیده شده است. كاراكترپردازی‌ها و برش‌هایی كه از زندگی افراد در این فیلم كنار یكدیگر چیده شده بودند فضای كار را كاملا تصویری كرده بود، نگاهی كه به نظر می‌رسد از دید كارگردان هم می‌آمد. فیلمنامه خوب نوشته شده بود و همین مساله، امید را برای رسیدن به فیلمی خوب و قابل قبول زنده می‌كرد. بنابراین از آغاز، حضور در تقاطع را دوست داشتم.
● شخصیت حمید اسدی را چطور دیدید؟
حمید اسدی را بخوبی درك می‌كردم و می‌فهمیدم، آدمی كه هنوز به بن‌بست نرسیده اما در مسیر رسیدن به آن است. تراژدی زندگی اسدی از جایی شكل می‌گیرد كه او خود را آدمی فاصله گرفته از آرمان‌هایش دیده و در زندگی شخصی‌اش با مشكلات بسیاری همراه است. اینها در كنار هم شخصیت اسدی را شكل می‌دادند. من هم بخوبی می‌توانستم روحیات و واكنش‌های او را به اتفاقات اطرافش بخوبی درك كنم.
● «تقاطع» شخصیت‌هایی متعدد دارد. تعدد شخصیت‌ها شما را نگران در حاشیه قرار گرفتن شخصیت اسدی نكرد؟
طبیعی است كه نه، كوتاه بودن نقش به معنی به حاشیه رانده شدن آن نیست. در «تقاطع» تمامی شخصیت‌ها، حتی كسانی كه به مدتی كوتاه مقابل دوربین هستند، تاثیری مهم در روند پیشروی داستان دارند. علاوه بر اینها، واقعیت این است كه هیچگاه كوتاهی یا بلندی نقش اهمیتی چندان برایم نداشته است، بیش از این مساله، تاثیرگذاری نقش بوده كه تاثیر زیادی بر انتخاب‌هایم داشته است.
● «تقاطع» را می‌پسندید؟
«تقاطع» فیلمنامه خوبی داشت. زمانی كه این فیلم روی پرده رفت برگرفته از همان فیلمنامه و با ساختاری درست، بسیار قابل قبول و خوش‌ساخت به نظر رسید. «تقاطع» را هم روی كاغذ پسندیدم و هم روی پرده. نتیجه فیلم نشان از آن داشت كه برای ساخت آن زحمت زیادی كشیده شده است. استقبالی كه تا این مرحله مخاطب از فیلم به عمل آورده، نشان از آن دارد كه تلاش‌های صرف شده برای این كار و ارزش‌های آن دیده شده است.
● شكل متفاوت كارهایتان كه به نظر می‌رسد پس از «سربازهای جمعه» و چند سالی كه از سینما فاصله داشتید آغاز شده، قرار است از این پس هم ادامه پیدا كند؟
همان طور كه گفتم در حال حاضر سینمای ایران شرایط بهتری نسبت به دهه ۶۰ و ۷۰ دارد. الان بطور كلی سطح كارگردانی و فیلمنامه‌نویسی و بطور كلی فیلم‌ها ارتقا یافته است، در شرایط اینچنینی تلاش من حضور در كارهای بهتر است اما از سوی دیگر پیشنهادها هم باید به گونه‌یی باشد كه بتوان كار خوبی از میان آن انتخاب كرد.
گفت‌وگو با بیژن امكانیان به بهانه بازی در «تقاطع»
بهاره عدل
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست