عشق‌های آسمانی در صفحه وب

كنجكاوی آدم‌ها در باورها و اعتقادات همدیگر از روزگاران قدیم یكی از دلمشغولی‌هایی بوده كه بشر همواره به آن عشق ورزیده و در راه رسیدن به این مقصود از هیچ‌گونه تلاشی دریغ نكرده …

كنجكاوی آدم‌ها در باورها و اعتقادات همدیگر از روزگاران قدیم یكی از دلمشغولی‌هایی بوده كه بشر همواره به آن عشق ورزیده و در راه رسیدن به این مقصود از هیچ‌گونه تلاشی دریغ نكرده است. با پیشروی بشر در خطوط تكاملی خود، ابزارهای این خواسته درونی آدم‌ها هم رشد و تكامل داشته به نحوی كه امروزه این نوع كنجكاوی‌ها دیگر جزء محالات انسانی محسوب نمی‌شود. گویا بشر در حال حاضر به اغلب خواسته‌های خود در صورت تمایل دسترسی پیدا می‌كند. رمان «لبخند مسیح» در چنین مسیری گام برمی‌دارد. شخصیت اصلی رمان دختری جوان به نام «نگار» است كه در جامعه امروزی ایران اسلامی زندگی می‌كند. او به كمك ابزاری به نام «ایمیل» به مرزهای ناآشنای جغرافیایی قدم می‌گذارد. در این سیر و سلوك كه بیشتر جنبه‌های عرفانی و معنوی دارد، نگار با شخصیتی دیگر به نام «نیكلاس» آشنا می‌شود كه ساكن یكی از كشورهای غربی است. آنها بدون اینكه به طور مستقیم همدیگر را ببینند، از طریق ایمیل با هم ارتباط مداوم و تنگاتنگی دارند. نیكلاس پیرو دین مسیحیت است و سارا فردی مسلمان. در ارتباطات نوشتاری بین آن دو جاذبه‌های دین اسلام از طریق افكار و عقاید نگار به ذهن جستجوگر نیكلاس سرایت می‌كند. روز به روز شیفتگی نیكلاس برای آشنایی بیشتر دستورات و ویژگی‌های دین اسلام افزوده می‌شود. سرانجام نیكلاس با استقبال از یك پیشنهاد كاری به ایران سفر می‌كند و از نزدیك با نگار ملاقات می‌كند و به او پیشنهاد ازدواج می‌دهد.

نگار ظاهراً با این پیشنهاد مخالفت می‌كند؛ چرا كه احساس می‌كند این پیوند باعث از بین رفتن قداست آن رابطه عرفانی و معنوی می‌شود و خط داستانی در چنین وضعیت به پایان می‌رسد. لبخند مسیح نویسنده‌ای را به جامعه ادبی ایران معرفی می‌كند كه دغدغه نوشتن از باورهای دینی این سرزمین را دارد و ظاهراً اولین اثر جدی و داستانی سارا عرفانی محسوب می‌شود. (متأسفانه ناشر هیچ‌گونه اطلاعاتی پیرامون زندگی و آثار نویسنده در پشت جلد و یا مقدمه كتاب نیاورده است)‌بنابراین فرض را بر این می‌گذاریم كه سارا عرفانی نویسنده جوانی است كه «لبخند مسیح» اولین كتاب منتشره او محسوب می‌شود. بر این پایه می‌توان چند نكته را پیرامون كتاب حاضر مطرح كرد.

اولین نكته قابل توجه در مورد رمان «لبخند مسیح» اولین كتاب منتشره او محسوب می‌شود. بر این پایه می‌توان چند نكته را پیرامون كتاب حاضر مطرح كرد.

اولین نكته قابل توجه در مورد رمان «لبخند مسیح» تلاشهای نویسنده آن برای خلق یك اثر داستانی برپایه و

اساس باورهای اصیل دینی است. آیا اینكه نویسنده تا چه اندازه در این راه موفق بوده یا نه، خود سؤال دیگری است كه می‌توان در فرصت‌های دیگر به آن پرداخت. شكل كنونی داستان نشان می‌دهد كه سارا عرفانی چارچوب ساختاری داستان را می‌شناسد و برای اجرای جنبه‌های ساختاری تلاش‌های متعددی را به كار گرفته و در مواردی چند هم موفق بوده است. آوردن شخصیت‌های فرعی و اغلب متناقض در روند شكل‌گیری قصه از جمله این تلاشهاست. نویسنده برای ایجاد كشمكش در داستان شخصیتهایی را كه به صورت كامل پرداخت شخصیتی نشده‌اند. خود شخصیت اصلی داستان (نگار) از جمله این شخصیت‌هاست. نگار شخصیت پایداری در داستان ندارد. او ظاهراً دختر جوانی است كه بر خلاف دوستانش به دغدغه‌های دوران جوانی علاقه‌ای ندارد و بیشتر با درون خویش درگیر است. ارتباط اینترنتی او با نیكلاس كه یك فرد مسیحی است و نگار هرگز او را ندیده است. او كاملاً از زندگی روزمره به حاشیه می‌راند برای او ازدواج و تشكیل خانواده مفهوم خود را از دست می‌دهد.

«بهروز مدیر آموزشگاهی كه «نگار» در آنجا كار می‌كرده به خواستگاری نگار می‌آید. اما نگار او را با بی‌احترامی از خانه بیرون می‌كند. در دیالوگ‌هایی كه بعد از آن ماجرا با دوست صمیمی‌اش لیلا برقرار می‌كند با نفرت و انزجار از بهروز یاد می‌كند. به فاصله كوتاهی همان شخصیت نفرت‌انگیز (از منظر خودش) را به صمیمی‌ترین دوستش (لیلا) جهت ازدواج معرفی می‌كند. جالب اینكه لیلا از این پیشنهاد استقبال می‌كند و آن دو (بهروز و لیلا) با هم ازدواج می‌كنند و به خیر و خوشی تا پایان داستان با هم زندگی می‌كنند.

نگار با پشت پا زدن به رفتار آدم‌های پیرامون خود و دوری جستن از سلیقه‌های رایج در میان اطرافیانش همچنان در انتظار نیكلاس است. گویی نگار در انتظار ظهور نماینده حضرت مسیح از سرزمین‌های غربی است و این با جان مایه اصلی داستان كه تمایل فردی از دین مسیح به دین حضرت محمد (ص) است در تضاد است. آمدن نماینده دین مسیحیت به سرزمین‌ رویاهای نگار هم درست متضاد با درون‌مایه مفهومی داستن است. نگار در انتظار كسی است كه با آمدن خود معنویت و عرفان را برای او به ارمغان بیاورد اما نیكلاس درست برعكس این خواسته را نمایان می‌سازد. اولین خواسته نیكلاس بعد از دیدار نگار تقاضای ازدواج است كه این امر باعث

فروپاشی ساخته‌های ذهنی نگار می‌شود: «... كسی در پارك دیده نمی‌شد. من بودم و نیكلاس, نیكلاس بلند شد, من هم بلند شدم. گفت: «فردا بچه‌ها می‌رن. اما من ...»نفس عمیقی كشید. موهایش را از جلوی چشم‌هایش كنار زد و آرام گفت: «نگار!» و منتظر جواب من ماند.گفتم: «بله!داشت به دانه‌های برف كه در پایین می‌آمدند نگاه می‌كرد. گفت: «به نظرت یه دختر مسلمان كه سال‌ها به اعتقاداتش عمل كرده حاضر می‌شود با كسی كه تازه ... نگاهم كرد. كمی مكث كرد انگار برای كامل كردن حرفش دنبال كلمه می‌گشت. وقتی چیزی پیدا نكرد دستش را تكان داد و گفت: می‌فهمی كه؟!گفتم: خوب بستگی داره. ولی اگه اون دختره واقع‌گر نباشه. می‌فهمه كه تو ... نگاهش كردم. نگاهم كرده حالا منتظر بودم تا او چیزی بگوید. صاف ایستاد . یقه پالتویش را مرتب كرد و آرام و جدی گفت: اگه آن دختر نگار باشه چی؟من؟!یك قدم عقب گذاشتم. به طرفم آمد و گفت: نگار! این كه یه شركت ایرانی ما رو دعوت كنه، شانس نیست، من خودم رو به خدا سپردم. او منو به اینجا كشاند.باید چند لحظه فكر می‌كردم تا جواب قانع كننده‌ای برایش پیدا كنم. چشم‌هایم را بستم و دستم را روی پیشانی‌ام گذاشتم. او در مورد من اشتباه كرده بود و این درخواست به خاطر همان اشتباه بود ...(ص ۱۴۹ و ۱۵۰)

سارا عرفانی در مقام نویسنده پایه‌های یك داستان با بن‌مایه‌های مذهبی و دینی را به خوبی پایه‌گذاری كرده است. اما در بهره‌برداری از آن، موفقیت‌های چندانی را به دست نیاورده است.

افتخار بزرگ این نویسنده ورود به دنیای پر راز و رمز داستان با مایه‌های نگاه شرقی و عرفانی است كه با زندگی روزمره انسان امروزی آمیخته است و همواره برای آدم‌هایی كه با دنیای صنعتی و مادی درهم آمیخته‌‌اند و پرتو نگاه‌های دینی و اشراقی از آنها دور شده، همواره جذابیت و شیرینی و كشش خاصی دارد. یك قدم در سنگ بنای چنین نگاهی برای سارا عرفانی غنیمت است.