بخاری بی خطر

وجود دریچه تعدیل در بخاری های نفتی و گازی , عامل اصلی گازگرفتگی ها می باشد

آمارهای مختلف نشان می دهند که سالانه هزاران نفر در سراسر کشور ، بر اثر گازگرفتگی و استنشاق گاز منواکسید کربن (co ) جان خود را از دست می دهند و اگر تعداد کل قربانیان این مرگ خاموش را در سراسر دنیا مورد بررسی قرار بدهیم ، متوجه می شویم که فاجعه ی ناشی از این پدیده شوم ، بسیار بزرگتر و فاجعه آمیزتر است بطوری که آمار سالانه قربانیان در سراسر دنیا ، به دهها و حتی صدها هزار نفر می رسد که بسیار تاسف بار است .

مسمومیت های ناشی از استنشاق گاز منواکسید کربن ، به این صورت اتفاق می افتد که گاز منواکسید کربن از طریق ریه ها وارد سیستیم گردش خون می شود و بلافاصله با گلبولهای قرمز خون ، ترکیب ِ پایداری تشکیل می دهد و چون میل ترکیبی ِ گاز منواکسید کربن با هموگلوبین خون ، تقریبا ً ۲۰۰ برابر بیشتر از اکسیژن است و لذا پس از ترکیب ، برای همیشه آنها را از کار می اندازد و به این ترتیب حمل اکسیژن ، از ریه ها به بافت های مختلف بدن و سپس حمل دی اکسید کربن از بافت های مختلف بدن به ریه ها ، دچار اخلال جدّی می شود و اگر میزان غلظت گاز منواکسید کربن در خون ، از ۵ درصد طبیعی آن ، به ۲۰ درصد برسد ، مسمومیت و مرگ ناشی از آن حتمی و اجتناب ناپذیر خواهد بود .

از علایم اصلی گاز گرفتگی ها و مسمومیت های ناشی از گاز منواکسید کربن می توان به سردرد و سرگیجه اشاره کرد که بسیار شایع تر است ولی متاسفانه علایم آن در بعضی ها ، بسیار متفاوت است بطوری که بعضی ها اصلا ً متوجه خطر نمی شوند و در یک لحظه کوتاه ، بی هوش شده و تسلیم مرگ می شوند بنابراین در هیچ شرایطی نباید اجازه بدهیم که میزان گاز منواکسید کربن در فضای زندگی ما ، از حدّ مجازی که برایش تعیین کرده اند تجاوز بکند چون علاوه بر خطرات مذکور ، یکی از عوامل اصلی کم خونی هم هست که خود این عارضه ، دهها عوارض نامطلوب دیگری را به همراه دارد که در حوزه سلامت فرد و جامعه ، قابل چشم پوشی نیست .

و اما اگر موارد مختلف ِ گازگرفتگی ها را در کشور خودمان مورد بررسی قرار بدهیم ، متوجه می شویم که اکثر این اتفاقات بر اثر عملکرد ِ ناقص ِ بخاریهایی اتفاق می افتد که مجهز به دودکش هستند و علی القاعده نباید اینگونه بشود و باید دود حاصل از احتراق ، به فضای بیرون از منزل هدایت بشود ولی متاسفانه بعضی وقتها این اتفاق نمی افتد و جریان دود و هوا ، در داخل ِ دودکش ، متوقف و یا حتی معکوس می شود و در عین حال بخاری روشن می ماند و به فعالیت خودش ادامه می دهد و راز این مسئله ، در وجود دریچه تعدیل مکش می باشد که در پشت بخاریهای گازسوز وجود دارد و قطر دهانه آن تقریبا ً به اندازه قطر دریچه دودکش می باشد ( در بخاریهای نفتی ، دریچه تعدیل مکش ، در ابتدای لوله دودکش قرار دارد ) و اگر لوله دودکش ، به هر دلیلی کار نکند ، آنوقت دریچه تعدیل مکش فعال شده و دود حاصل از احتراق را وارد فضای منزل می کند و مسائل مذکور را بوجود می آورد و اگر دریچه تعدیل را مسدود نماییم آنوقت مشکلات دیگری در احتراق ِ بخاریها نفتی و گازی بوجود می آید که قابل اغماض نیستند بنابراین حذف آن به هیچ وجه توصیه نمی شود ، چون با حذف آن ، جریان تخلیه دود در داخل دودکش ، با اخلال جدّی مواجه خواهد شد و ممکن است با وزش باد تندی که در محیط بیرون از منزل اتفاق می افتد ، جریان دود در داخل دودکش ، معکوس شده و بخاری را خاموش نماید و علاوه براین ، وجود دریچه تعدیل مکش باعث می شود که جریان دود در داخل دودکش ، براحتی ادامه یابد و میزان فشار هوا در داخل لوله دودکش ، بوسیله دریچه تعدیل مکش کنترل می شود بنابراین حذف ِ دریچه تعدیل ، کار معقولی نیست و راه حل ِ مناسب آن است که دریچه تعدیل را با استفاده از لوله ای مناسب و بصورت افقی به فضای بیرون از منزل ، هدایت بکنیم ( طول این لوله ، در عملکرد بخاریهای نفتی و گازی ، تاثیری ندارد ) و مجددا ً تاکید می کنم که این لوله باید به صورت افقی باشد چون در غیر این صورت ممکن است نقش دریچه تعدیل مکش را ایفاء ننماید .

اضافه می کنم که ما این طرح را در منزل خود ، پیاده سازی کرده ایم و از عملکرد آن راضی هستیم و این طرح ، با تایید اداره استاندارد و تحقیقات صنعتی ، در اداره مالکیت صنعتی ایران به عنوان اختراع به شماره ۶۷۱۴۰ به ثبت رسیده است .

همت کمیلی