از ماست كه بر ماست

اكنون كه تیم ها یكی پس از دیگری روز دوم را تجربه می كنند, شاید بن همام و همكارانش تأسف خود را از چنین تصمیمی ابراز كرده باشند و اگر ما هم بر ایشان خرده بگیریم, چندان بی راه نرفته ایم

فوتبال آسیا و تیم‌هایش را از آن رو باید دست چندم به شمار آورد كه كنفدراسیونش بنا بر برگزاری جام ملت‌ها در چهار كشور می‌گذارد كه خود بدعتی است بی‌بدیل؛ زیرا ایشان حداقل شهرتی در فوتبال قاره كهن دارند و میان تیم‌های دست چندمش، دست چندمند، و نه قدرتی دارند باورنكردنی در اجرای میزبانی!

اكنون كه تیم‌ها یكی پس از دیگری روز دوم را تجربه می‌كنند، شاید بن‌همام و همكارانش تأسف خود را از چنین تصمیمی ابراز كرده باشند و اگر ما هم بر ایشان خرده بگیریم، چندان بی‌راه نرفته‌ایم.

فوتبال جنوب‌شرق آسیا هیچ وقت بر سایر نواحی قاره كهن چیرگی نداشته است و قوی‌ترین تیم‌های این منطقه(مثلا تایلند) در بهترین حالت ممكن از تیم‌های درجه دو آسیا به شمار می‌آمده‌اند و به هیچ هنگام بختی برای كسب هیچ جام معتبری(مانند بازی‌های آسیایی یا جام ملت‌ها) برایشان متصور نبوده است و اگر از گذشته دور و ادوار نخستین جام جهانی نیز بگذریم، هیچ نماینده آسیایی در جام جهانی از این منطقه برگزیده نشده است.

پس سابقه تیم‌هایی چون تایلند، اندونزی، مالزی و ویتنام بر همگان هویداست و نیازی به واكاوی و واگویی نمی‌ماند، حتی اگر آخری به لطف آب‌وهوا در كشور خودش نتیجه‌ای هم گرفته باشد!

حال هر چه آقایان AFC و برخی كارشناسان بگویند كه این كشورها پیشرفت بسیاری كرده‌اند و میزبانی به پیشرفت بیشترشان هم كمك خواهد كرد كمی باورش سخت است.

اصولا پیشرفت «نسبی» است و وقتی می‌گوییم «فلان چیز پیشرفت داشته است» این سوال وارد می‌شود كه «نسبت به چه»؟

آری، كشورهای جنوب‌شرق آسیا خیلی پیشرفت كرده‌اند اما نسبت به خودشان! وگرنه(به فرض محال) حتی اگر هر چهار میزبان هم در این دوره از جام ملت‌های آسیا از گروه خود صعود كنند صحه بر قدرت و برتری‌شان نمی‌گذارد كه به لطف شرایط خاص آب‌وهوایی و عدم تطبیق‌پذیری بدن بازیكنان سایر تیم‌ها توفیق حاصل شده است.

برگزاری چنین جامی(معتبرترین در سطح قاره) كه برگزاری‌اش در تابستان مسجل است در چنین كشورهایی(حاره) تنها به دلایل جوی و نه هیچ دلیل دیگری برای تصمیم‌گیرندگان ارشد به خودكشی می‌ماند. اگر به دنبال چرایی این نوشتار هستید با تأمل بیشتری به مسابقات نگاه كنید.

هوای بسیار گرم این كشورها و رطوبت بسیار بالای آنها، نفس كشیدن را بر هر جنبده ساكنی سخت می‌كند چه رسد به اینكه بخواهند ورزش كنند و حرفه‌ای در زمین چمن به دنبال توپ بدوند، آن هم بیش از ۹۰ دقیقه! و یا بخواهند به استادیوم بیایند و نظاره و گاه تشویق‌ كنند، آن هم حداقل به مدت دو ساعت!

پس از حیث فنی فوتبال، برگزاری جام ملت‌ها در چهار كشور جنوب‌شرقی نه تنها كمكی به سطح كیفی قاره كهن نكرده است كه نزول‌ شأن و منزلت جهانی آن را نیز در پی خواهد داشت.

دیگر می‌ماند كیفیت میزبانی كه در این باب نیز برگزاری در چهار كشور (گیریم همسایه) هم بدعتی است قابل تأمل.

برگزاری یك تورنمنت بزرگ همچون جام ملت‌های یك قاره و یا جام‌جهانی به میزبانی مشترك دو كشور تا حدی قابل درك است، به هر حال میزبانی چنین جام‌هایی یعنی گسترش توریسم و رونق اقتصادی برای صاحبخانه و جوانمردانه نیست كه این رونق به هر دلیلی فقط در انحصار چند كشور خاص باشد و به اشتراك‌گذاری‌اش به توانایی كشورها كمكی شایان می‌كند.

اما برگزاری چهار كشور هم دردی دوا نمی‌كند چرا كه سود حاصله عملا باید بر تعداد تقسیم شود، تازه اگر سودی كلان در كار باشد!

كشورهای جنوب‌شرقی آسیا در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری بسیطی كرده‌اند در صنعت توریسم كه اتفاقا یكی از موفق‌ترین‌هایشان مالزی است اما اینكه در زمان برگزاری جام ملت‌ها چند درصد مردم جهان برای دیدن فلان عمارت یا بهمان ساحل به كشور یا كشورهای میزبان سفر می‌كنند، تنها از نظر پذیرندگان می‌تواند اهمیت داشته باشد نه ما و نه مجامع جهانی!

قدرمسلم یكی از عواملی كه برای ارتقای فوتبال یك منطقه از دیدگاه مجامع جهانی اهمیت دارد اشتیاق مردم آن منطقه به آن و محبوبیتش نزد ایشان است و چنین رویكردی منطقی هم به نظر می‌رسد.

سیاست تمركززدایی میزبانی در این روند هم از قبل شكست‌خورده بود و به اندك آزمایشی هم احتیاج نداشت. اساسا فوتبال ورزش بومی كشورهای جنوب‌شرقی نیست و چندان هم در آنها طرفدار ندارد و برای پر كردن استادیوم‌ها چشم امید می‌ماند به توریست‌ها، اما تقسیم تیم‌های مطرح و پرطرفدار در چهار كشور، تقسیم هواداران آنها را نیز در پی دارد كه در نتیجه باعث می‌شود هیچ یك نتوانند برای تماشای بازی تیم رقیب بروند و هر بازی با دو یا سه هزار تماشاگر برگزار شود كه البته برای ورزشی چون فوتبال بسیار كم است.

در این زمینه ارجاع داده می‌شود به مناقشات میزبانی مسابقات كوپا آمه‌ریكا كه ونزوئلا از عهده‌اش به شایستگی برآمد.

تا اینجا تمام موارد گفته شده به عوامل بیرونی نظیر چگونگی آب‌وهوا و یا میزان اقبال تماشاگران ربط داشت (كه در مورد اخیر هر دو به صورت مستقیم یا غیرمستقیم باعث سرافكندگی آسیا شده‌اند) اما عنصر مهم دیگری می‌ماند تحت عنوان كفایت و توانایی برای میزبانی که چگونگی برگزاری چنین جامی، نمایش قدرت یک قاره است و فراملیتی نگریسته می‌شود.

آسیا تا بدین مرحله که از تجربه میزبانی ۴ کشور نه تنها سودی نبرده که سرشکسته هم شد؛ قطع برق در بازی کره‌جنوبی- عربستان به میزبانی اندونزی، کیفیت پخش تلویزیونی بازی‌ها و مراسم افتتاحیه، دلایلی است مکفی در اثبات این ادعا.

اصولاً پوشش رسانه‌ای و تصویرسازی خبرنگاران از یک رویداد، نقش بسزایی در تصمیم‌گیری افکار عمومی راجع به آن واقعه دارد که میزبانی مشترک ۴ کشور در این زمینه نیز مشکل‌ساز شده است. طبیعی است که خبرنگاران هم در ۴ کشور تقسیم شوند و در نتیجه بازتاب بین‌المللی اخبار کاهش یابد.

از طرفی کیفیت تصویربرداری پخش زنده مسابقات و اطلاعات تصویری ارائه شده از سوی میزبانان هم با استانداردهای سال ۲۰۰۷ همخوانی ندارد که خود دلیل دیگری است بر اثبات تصمیم‌گیری اشتباه AFC برای برگزاری جام ملت‌ها به میزبانی ۴ کشور جنوب شرق آسیا.

در نهایت پس از اتمام این مسابقات باید منتظر افت جایگاه فوتبال آسیا از نگاه مجامع بین‌المللی باشیم که به روشنی حق با ایشان است.