منابع تحت وب چالش های پیش رو

وب, اساساً محیطی چند رسانه ای است كه در آن اجزاء و عناصر متعددی از یك رسانه سنتی در هم ادغام و به هم پیوند داده شده است افزون بر این, وب نظیر منابع چاپی, قادر است به طور همزمان در كنار متن از محتوای تصویری استفاده كرده و آنها را با هم تركیب كند

وب همچنین می تواند همانند رسانه هایی چون فیلم و تلویزیون، صدا را با تصویر تركیب كند. از دیگر اجزا و عناصر صفحه وب می توان به وجود پیوندهای فرامتنی و توانمندی های مربوط به آن اشاره كرد. این توانمندی ها با فراهم آوری امكان انجام انتخاب های گوناگون از سوی كاربران در زمینه چگونگی دستیابی به اطلاعات و نحوه توالی آنها، قادرند موجبات تسهیل تعامل میان كاربران وب با این رسانه اطلاعاتی را فراهم سازند.ادغام این گونه متن، تصویر، حركت، صدا و پیوندهای تعاملی با یكدیگر قادر است رسانه قدرتمند جدیدی را برای تبادل اطلاعات و پیام ها پدید آورد. رسانه مركبی كه در عین حال چالش های متعدد و دشواری را نیز در زمینه ارزیابی خود پدیدار می سازد. مانند دو نمونه از چالش های مطرح شده در زمینه ارزیابی این رسانه در ارتباط با مباحث مربوط به تبلیغات شامل تركیب و بهم آمیختگی اطلاعات و تبلیغات از یك سو و تركیب و كنار هم قرارگیری اطلاعات، تبلیغات و سرگرمی از سوی دیگر. به هرحال گرچه چالش های مربوط به بحث تبلیغات، چه در مورد رسانه های چاپی و چه در مورد رسانه های صوتی و تصویری نظیر رادیو و تلویزیون و غیره نیز مصداق دارد، با این وجود انجام این قبیل ارزیابی ها بر روی وب كاری به مراتب دشوارتر است. به عبارتی بهتر، ارزیابی منابع تحت وب به مراتب مشكل تر از ارزیابی بسیاری از منابع سنتی است.

افزون بر این، چالش های دشوار دیگری نیز در زمینه ارزیابی منابع تحت وب وجود دارد كه قابل قیاس با منابع سنتی نبوده و در مورد آنها قابل تعمیم نیست. این چالش ها كه منحصراً به وب تعلق دارند، عبارتند از:

- استفاده از پیوندهای فرامتنی،

- استفاده از چارچوب ها و فریم ها.

- موتورهای جست وجو كه به جست وجو و بازیابی اطلاعات (صفحات) از درون منابع و محتوای آنها می پردازند.

- نیازها و مشكلات نرم افزاری كه دستیابی به اطلاعات را محدود می كنند.

- قابلیت صفحات وب جهت انجام تغییرات و اصلاحات لازم.

- ناپایداری و عدم ثبات صفحات وب.

استفاده از پیوندهای فرامتنی

امكان بهره گیری از پیوندهای فرامتنی جهت اتصال به مجموعه متعددی از صفحات وب به طور همزمان، یكی از كاربردی ترین ویژگی های وب محسوب می شود. به هرحال، این حقیقت كه یك صفحه وب غالباً حاوی مطالب و اطلاعات با ارزشی است، موجب نمی شود تا تمامی صفحاتی كه به صفحه اصلی مرتبط بوده و از آن منشعب می گردند نیز از همان بار اطلاعاتی و در نتیجه از همان ارزش معنایی برخوردار باشند. لذا به منظور تعیین ارزش محتوایی اطلاعات موجود در یك صفحه باید آن صفحه را به طور مستقل و مجزا مورد بررسی و ارزیابی قرار داد.

استفاده از فریم ها و قاب های اطلاعاتی

به طور معمول اطلاعات در محیط وب در قالب چارچوب هایی بر روی صفحه عرضه می شوند كه در جای خود موضوع طرح برخی از چالش های جدید در زمینه ارزیابی این گونه صفحات اند. فریم یا چارچوب، مشخصه ای از یك صفحه وب است كه موجب می شود محدوده قابل مرور در هر پنجره مقابل روی كاربر به چندین بخش كه هر كدام از یك صفحه HTML متفاوتی تشكیل شده است ، تقسیم شود. مرز میان این چارچوبها ممكن است هم قابل رویت بوده و هم غیر قابل رویت باشند. پاره ای از اوقات یك قاب یا فریم به تنهایی می تواند تغییر كند، اما برخی اوقات نیز بالعكس فریمی ممكن است در تمام طول مدت مرور محتویات یك پنجره و در حالی كه سایر قاب ها توسط كاربر تغییر می كنند، همچنان ثابت و بدون تغییر باقی بماند. به هرحال در اغلب موارد، محتوای قاب های مختلف موجود در یك سایت صرفاً از خود همان سایت نشأت می گیرند. اما در پاره ای از موارد نیز ممكن است قاب های مختلف به سایت های متعددی متعلق بوده و از آنها منتج شوند بی آن كه كاربران اطلاعی از قضیه داشته باشند. به هرحال ضروری است یك كاربر وب در جریان واقع امور قرار گیرد تا چنانچه احتمالاً محتویات هر فریم، از وب سایت های متعدد و مختلفی نشأت گرفته بود، آن قاب اطلاعاتی به طور مستقل و مجزا مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.

صفحات بازیابی شده توسط موتورهای جست وجو

غالباً وب سایت ها متناسب با توقعاتی كه احتمالاً یك كاربر در همان نگاه اول از یك صفحه وب حاوی اطلاعات زمینه ای دارد، طراحی می شوند. عیناً نظیر آنچه كه در صفحه اصلی یك وب سایت و در درون محتوای داخلی آن طراحی و پیش بینی شده است. به هرحال گاهی اوقات كاربران به هنگام ورود به یك سایت، نخست وارد صفحه دیگری غیر از صفحه اصلی آن می شوند، مانند هنگامی كه كاربران صفحه ای را با استفاده از یك موتور جست وجو مورد كاوش و بازیابی قرار می دهند. در چنین شرایطی این احتمال وجود دارد كه به هیچ وجه نتوان عامل مسئول صحت اطلاعات موجود در صفحه را مشخص كرد. مگر در صورتی كه اطلاعات مربوطه صرفاً بر روی خود صفحه یا بر روی صفحه دیگری كه بدان مرتبط است، درج شده باشد.

نیازها و مشكلات نرم افزاری

دو عامل مهمی كه احتمالاً توانایی كاربر را در كار با صفحات وب و دستیابی به اطلاعات آنها محدود می كند، نوع مرور گر به كار رفته و نوع نرم افزار اضافه ای است كه احتمالاً جهت استفاده از منبع مورد نظر باید مورد استفاده قرار گیرد.مرورگرهای مختلف به طرق متعددی اطلاعات را به معرض نمایش می گذارند، لذا منبع چاپی كه توسط مرور گر گرافیكی خاصی به نمایش درآمده، هنگامی كه توسط مرورگر دیگری به نمایش درآید احتمالاً شكل ظاهری آن متفاوت خواهد بود. چه بسا ممكن است منبع طراحی شده برای استفاده توسط یك مرورگر گرافیكی خاص در نتیجه استفاده توسط مرورگر دیگری كه بر متن استوار است به هیچ عنوان خوانا و قابل رویت نباشد.با افزایش مواردی از این قبیل می توان به این نتیجه رسید كه دستیابی به كل محتوای اطلاعاتی صفحات طراحی شده بعضاً نیازمند نرم افزار و سخت افزار افزونتری است. صفحاتی كه دستیابی به اطلاعات آنها احتمالاً نیازمند نصب كارت صوتی و یا نرم افزار مناسب دیگری است و حتی چه بسا لازم است جهت استفاده از اینگونه صفحات اقدام به نصب قطعات سخت افزاری و نرم افزاری مجزایی بر روی كامپیوتر كرد. به هرحال، هنگام ارزیابی محتویات یك صفحه، همواره باید به این نكته بسیار مهم توجه داشت كه وجود محدودیت هایی از این قبیل در غالب موارد موجب عدم دسترسی كامل و موثر به یك صفحه و محتویات آن می شود.

قابلیت اعمال تغییرات و اصلاحات لازم

صفحات وب معمولاً پذیرای هر گونه تغییر و تحول احتمالی هستند. تغییرات تصادفی غالباً می تواند حین انتقال اطلاعات به وب پدید آید. برای مثال ممكن است جدولی كه به شكل چاپی كاملاً صحیح است، چنانچه برای نمایش بر روی وب اشتباهاً به فرمت دیگری مبدل شود، كاملاً نادرست و ناخوانا جلوه كند.به دلیل برخورداری از چنین آمادگی و استعدادی جهت تغییرپذیری و دگرگون سازی اطلاعات، لازم است اطلاعات موجود بر روی یك صفحه وب، با یك صفحه دیگر و چه بسا با خود اصل منابع چاپی آن مقایسه شود تا بدین طریق بتوان صحت اطلاعات موجود به روی صفحه را مشخص كرد.

ناپایداری و عدم ثبات

وب ذاتاً در مقایسه با منابع چاپی، رسانه ای ناپایدار و بی ثبات محسوب می شود. به همین دلیل، هیچ ضمانتی برای این كه اطلاعات موجود بر روی آن در آینده ای دور نیز پابرجا و قابل استفاده باشد وجود ندارد. سایت ها می آیند و می روند و نشانی های آنها دائماً تغییر می كند، تا آنجا كه نه تنها محتویات صفحه بلكه حتی اصل صفحه نیز چنان تغییر می كند، كه هنگام تلاش یك كاربر برای بازیابی مجدد آن قابل دسترس نبوده و یافت نمی شود.

تبلیغات در وب

مباحث مربوط به تبلیغات، حمایت ها و پشتیبانی های مالی به ندرت پدیده ای جدید و نوظهور در فرهنگ آمریكا، محسوب می شوند.وب پیچ و خم های متعدد و تازه ای به مباحث مربوط به تبلیغات و حمایت های مالی سنتی داده است. ماهیت چند رسانه ای وب، به علاوه مسایل مربوط به انواع ناوبری ها نظیر پیوندهای فرامتنی، فریم ها و فایل های كوكیز طیف وسیعی از پیمان ها را میان آگهی دهندگان، حامیان مالی و تولیدكنندگان اطلاعات مورد تشویق و ترغیب قرار داده است. از این رو، كاربران وب غالباً در این ارتباط با وظایفی خطیر مواجهند. از دیدگاه كاربران وب هنگامی كه تلاش می شود میزان تأثیر احتمالی اعمال شده از سوی یك آگهی دهنده بر روی عینیت اطلاعات موجود در یك وب سایت تعیین و مشخص شود، شناخت عمق و غنای دقیق و واقعی تأثیرات بالقوه عمدتاً به چگونگی استفاده نهایی كاربر از اطلاعات فراهم آوری شده بستگی دارد.آنچه كه باید همواره در نظر گرفته شود آن است كه منابع تحت وب گرچه غالباً اطلاعات با ارزشی را به طور رایگان فراهم و در دسترس كاربران خود قرار می دهند، ولی كاربران باید همواره به آن دسته از عوامل بالقوه ای كه بر صحت و اعتبار اطلاعات و در نتیجه میزان قابلیت اطمینان آن تأثیر گذارند، توجه داشته باشند.

ضرورت تنظیم روابط

از آنجا كه روابط میان آگهی دهندگان، حامیان مالی و اطلاعات بر روی وب غالباً پیچیده تر از روابط متقابل میان این عوامل در رسانه های سنتی است، لازم است كاربران وب ضمن آشنایی با مهارت های لازم در زمینه تنظیم روابط حاكم میان این عوامل، آنها را نیز فرا گیرند. آنها باید چگونگی شناخت بازیگران و عوامل اصلی در این زمینه را آموخته و آنها را تشخیص دهند. افزون بر این باید بیاموزند كه چگونه می توان به بهترین وجه ممكن میزان تأثیر هر یك از این عوامل بر دیگری و در نتیجه بر درستی اطلاعات فراهم آوری شده را تشخیص داد.چنانچه اطلاعات موجود برروی صفحه برای استفاده رایگان تمامی افراد تهیه شده است، باید مشخص شود كه به طور مثال عامل تهیه اطلاعات ظاهراً برای چه منظوری اقدام به عرضه و ارایه اطلاعات نموده و امكان دسترسی به اطلاعات را فراهم كرده است و برخی از تأثیرات احتمالی بر صحت و عینیت اطلاعات موجود بر روی سایت، چیست.