کالاهای پزشکی و دروازه گمرک

تعیین تعرفه ورودی کالا در کشور از اهمیت خاصی در زمینه تجارت خارجی برخوردار است از سوئی دیگر, در ایام پایانی سال, پس از بررسی های کارشناسی بسیار جهت تعیین تعرفه های سال جدید همیشه شاهد تغییراتی در تعرفه کالاهای ورودی به کشور هستیم و این تغییرات حال چه به صورت صحیح و واقعی یا در بعضی موارد به جهت حمایت از گروه های خاصی از جمله تولیدکنندگان یا بحث حمایت از مصرف کننده و ایجاد رقابت بیشتر بین تولیدکنندگان داخلی و واردکننده با تغییرات نسبتاً زیادی روبه رو می گردد

تا جائی که در بسیاری از موارد این نگرانی بسیار مشهود است که آیا تنها با تغییر تعرفه‌ها می‌توان به حمایت یکی از دو گروه یعنی تولیدکنندگان یا واردکنندن پرداخت؟ آیا تنها وسیله حمایتی از تولید داخلی حرکت تعرفه‌های گمرکی به سمت بالا و بالاتر است و تنها راه حمایت از مصرف‌کننده داخلی که تقاضای استفاده از کالای خارجی را دارد، تغییر تعرفه‌ها به سمت پائین و پائین‌تر تا حد معاف از پرداخت عوارض گمرکی است؟ مبحث حمایت از تولید‌کنندگان و درخواست‌های ایشان و حمایت از واردکنندگان داستانی بس قدیمی و دامنه‌دار است، زیرا در سال‌هائی که هیچ عوارض جهت ورود انواع کالاهای پزشکی پرداخت نمی‌شد (منظور سال‌هائی که طبق مصوبه ۵۰۷۹۰ و یا تبصره ۱۰ قانون بودجه در سال‌های ۷۵ لغایت ۸۰) نیز مصرف‌کنندگان داخلی از این معافیت‌ها ظاهراً هیچ بهره‌ای نمی‌بردند یا در سال‌هائی که تعرفه‌های بسیار بالائی برای بعضی اقلام خاص وارداتی در نظر گرفته شده بود، ظاهراً هیچ‌گونه تغییری در کیفیت تولید کالای ساخت داخل پدید نیامد. از این موضوع می‌توان چنین نتیجه گرفت که تعرفه به تنهائی نمی‌تواند کمک مؤثر و واقعی به هر یک از طرفین این معامله نماید.

با توجه به تغییرات به‌وجود آمده در تعرفه‌های سال ۸۴، مناسب دیدیم مقایسه‌ای هر چند کوتاه بین تعرفه‌ها در سال ۸۳ و ۸۴ داشته باشیم. بدین منظور تعرفه کالاهای پزشکی به ۴ گروه تقسیم و در هر مورد توضیحات مختصری بیان می‌شود.

گروه اول: فصل داروها و مواد اولیه داروئی (فصل ۳۰)

از مهمترین قوانین مربوط به این فصل بحث تبصره‌های قانونی فصل ۳۰ است که از جمله می‌توان تبصره ۲ آن شامل موضوع ترخیص مواد اولیه و لوازم بسته‌بندی برای ساخت دارو را نام برد، در صورتی که کالا به‌نام کارخانه‌هائی که با مجوز وزارت بهداشت فعالیت دارند، وارد گردد، مشمول پرداخت همان حقوق ورودی مربوط به داروی ساخته شده می‌گردد. تبصره ۳ نیز همچون سال‌های گذشته بر اخذ مجوز بهداشت جهت ورود اقلام موضوع تعرفه‌های ۲۹۴۱، ۳۰۰۱، ۳۰۰۲، ۳۰۰۵ و ۳۰۰۶ تأکید دارد و تبصره ۴ شرط ورود کالاهای داروئی موعددار را جهت ترخیص از گمرک، حداقل ۶ ماه پس از تاریخ مصرف قرار داده است. همان‌طوری که پیش‌بینی می‌شد، اقلام فصل ۳۰ به دو گروه دارای تولید داخلی و بدون تولید داخلی تقسیم‌بندی شده است، تنها با این تفاوت که در سال ۸۳ گروه با تولید داخلی از تعرفه ۱۰۰% جهت ترخیص استفاده می‌کردند، در صورتی که در سال ۸۴ با ۱۰% تخفیف این تعرفه‌ها به ۹۰% تقلیل یافته، حال آنکه ۱۰% تخفیف به چه عنوان در نظر گرفته شده واقعاً مشخص نیست؛ حمایت کمتر از تولید داخلی یا حمایت بیشتر از مصرف‌کننده داروی خارجی؟ در مورد گروه دوم تیپ داروهائی که در کشور تولید داخلی ندارند، همچون سال ۸۳ تعرفه ۴% در نظر گرفته شده است.

اما در قسمتی از این فصل که معمولاً مشکلات مختلفی را برای واردکنندگان به‌وجود می‌آورد، با تغییرات اندکی مواجه هستیم و آن هم بحث تعرفه ۳۰۰۵ شامل انواع چسب لوکوپلاست، هندی‌پلاست، مشمع طبی و چسب ضدحساسیت است که در سال ۸۳ تعرفه عجیب ۵۰% را داشت و حال با ۵% تقلیل، تعرفه ۴۵% را برای ورود این اقلام مشاهده می‌نمائیم. اما در سایر موارد همچون سال ۸۳ با تعرفه ۴% روبه‌رو هستیم. تعرفه ۳۰۰۵ نیز جائی که انواع باندهای ساده، باند گچی، زیر گچی و باند کشی، لنو گاز ساده، رول پنبه دندانپزشکی و پد چشمی قرار دارد، با ۵% تخفیف نسبت به سال ۸۳ از ۵۰% به تعرفه ۴۵% تقلیل یافته است.

اما در تعرفه‌های مربوط به باندهای متشکل از فایبرگلاس و پلی‌استر تحت تعرفه ۳۰۰۵۹۰۲۰ هیچ‌گونه تغییر تعرفه‌ای مشاهده نشد و همچنان تعرفه ۱۵% در پیش روی این گروه از کالاها قرار دارد، همچنان که در سایر موارد نیز در تعرفه‌های ۳۰۰۵۹۰۹۰ همچنان تعرفه ۴% قرار دارد.

در تعرفه ۳۰۰۶ جائی که نخ‌ها همچنان مشکلاتی را در تعیین تعرفه‌های مربوط به خود می‌بیند، این‌بار یعنی در سال ۸۴ با شفاف‌تر شدن انواع اقلامی که تحت تعرفه ۳۰% قرار دارند و اقلامی که تحت تعرفه ۴% قرار دارند، موضوع تا حدی روشن‌تر شده است، تا جائی که می‌توان گفت انواع نخی وارداتی جراحی بدون سوزن با سایز نخ صفر تا ۰/۵ از انواع کات گوت پلین، کات گوت کرومیک، نایلون، سیلک، پلی پروپیلن، P.V.D.F)MONOFIL AMENTEELON ، (P.G.A) POLYGLYCOLIC ACID) همچنان تعرفه ۳۰% و در سایر موارد تحت تعرفه ۳۰۰۶۱۰۹۰ عوارض ۴% دارد. همچنین معرف‌هائی که در تشخیص گروه‌های خون و عوامل خونی مصرف می‌شوند، تحت عوارض ۳۰۰۶۲۰۰۰ قرار دارند، بدون تغییر، تعرفه ۴% دارند. بحث سیمان‌های دندانپزشکی نیز بدون تغییر نسبت به سال ۸۳ به این ترتیب قرار دارند که انواع سیلر و سیمان گلاس آینوس و سیمان پلی کربوکسلات عوارض معادل ۱۵% و اکریل با ۱۰% و انواع سیمان ZOE با ۲۰% و انواع کامپوزیت و سایر مواد پر کردنی دندان همچنان با ۴% عوارض نسبت به سال ۸۳ بدون هیچ گونه تغییری قرار دارند. در بقیه موارد فصل ۳۰ مانند انواع ژل الکترود پزشکی ۲۰% تعرفه در نظر گرفته شده و ضایعات داروئی و فرآورده‌های شیمیائی ضدبارداری بدون هیچ‌گونه تغییری نسبت به سال ۸۳ همچنان تحت تعرفه ۴% قرار دارند.

گروه دوم: تحت تعرفه ۳۸، ۳۹، ۴۰

در این فصل با بحث گندزداها روبه‌رو می‌شویم، جائی که تعرفه ۳۸۰۸ همچنان انواع مواد ضدعفونی کننده را در خود جای داده است، اما با این تفاوت که در سال ۸۳ این نوع کالا تعرفه بسیار بالا و غیرمنطقی ۳۰% را به خود می‌دید و این در حالی است که در سال ۸۴ با ۱۵% تخفیف نسبت به سال ۸۳ تعرفه نسبتاً منطقی و واقعی‌تر ۱۵% را در پیش روی خود دارد. مورد دیگر در این تعرفه مبحث معرف‌های آزمایشگاهی است که تحت تعرفه ۳۸۲۲ در کتاب قرار گرفته و بدون هیچ‌گونه تغییری همچنان تعرفه ۱۰% برای آن در نظر گرفته شده است. بحث انواع فرآورده‌های پزشکی و شیمیائی تحت تعرفه ۳۸۲۴۹۰۹۰ مطرح می‌شود، تعرفه‌ای که با زیر پوشش قرار دادن بسیاری از اقلام شامل انواع فرآورده‌های شیمیائی بدون هیچ‌گونه تغییری نسبت به سال قبل همچنان معادل ۴% است. اما در فصل ۳۹ تعرفه‌های ۳۹۲۶۹۰۱۰ شامل انواع کیسه کلوست بدون تغییر با عوارض ۴% و انواع کیسه ادرار با تعرفه ۳۹۲۶۹۰۲۰ با تغییر تعرفه از ۴% در سال ۸۳ به تعرفه ۲۰% در سال ۸۴ بیشترین تغییر تعرفه را داشته است. البته ذکر این نکته به‌جا است که واردکنندگان گرامی توجه داشته باشند کیسه ادرار نیاز به مجوز استاندارد نیز دارد. اما در تعرفه فصل ۴۰ جائی که دستکش‌های وارداتی همچنان بحث روز محافل واردکنندگان است، تعرفه‌هائی که بدون هیچ‌گونه تغییری نسبت به سال ۸۳ همچنان تحت تعرفه‌های ۴۰۱۵۱۱۰۰ برای دستکش‌های جراحی با ۱۵% عوارض و ۴۰۱۵۱۹۲۰ برای دستکش‌های معاینه با ۲۰% عوارض قرار دارند. این در حالی است که باید واردکنندگان به این نکته توجه داشته باشند برای ورود هر دو این اقلام مجوز تجهیزات امری لازم و تنها برای دستکش جراحی نیاز به استاندارد اجباری است و دستکش معاینه نیازی به اخذ مجوز استاندارد ندارد.

---