مسلمان, چه مسلمان

فاطمه زهرا در متن خطبه فدکیه خویش, خطاب به مهاجرین و انصار حدود بیست آیه قران کریم اشاره کرده که یکی اش اینست یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَ لا تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ آل عمران ۱۰۲
ای کسانی که ایمان آورده اید آن گونه که حق تقوا و پرهیزکاری است, از خدا بپرهیزید و از دنیا نروید, مگر اینکه مسلمان باشید باید گوهر ایمان را تا پایان عمر, حفظ کنید

فاطمه زهرا در متن خطبه فدکیه خویش، خطاب به مهاجرین و انصار حدود بیست آیه قران کریم اشاره کرده که یکی اش اینست: یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَ لا تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ (آل عمران-۱۰۲)

ای کسانی که ایمان آورده‏اید! آن گونه که حق تقوا و پرهیزکاری است، از خدا بپرهیزید! و از دنیا نروید، مگر اینکه مسلمان باشید! (باید گوهر ایمان را تا پایان عمر، حفظ کنید!)

ازاین فراز که ریحانه رسول الله فرموده نمیرید مگر با مسلمانی، نکاتی چند به دست می آید که اهمیت دارد.

اولا که : اسم مسلمان اصلا شرط مسلمان زیستن نیست. اینکه اسم کسی مسلمان باشد دلالت نمی کند بر اینکه واقعا و عملا مسلمان است. مسلمانی نه به اسم است نه به حرف، بلکه به عمل است. به تعبیر شهید مرتضی مطهری خداوند با اسم مسلمانی کارنخواهد داشت، خداوند با کسی قوم و خویشی ندارد که بگوید فلانی چون مسلمان است قبولش خواهم کرد. بنابراین فریب اسم ها و عنوان ها و درجه ها و پست ها و مقام ها و نژادها و قوم ها و رنگ ها و جنسیت ها و حرف ها و ادعاها نباید بخوریم. آنانکه به دشمنی با علی بن ابی طالب و زهرای زکیه برخاستند به نام مسلمان بوده اند ولی به عمل چه؟ اگر مسلمانی یعنی تسلیم در برابر آنچه خداوند و رسول الله گفته، اینان به راستی تسلیم نبوده اند.

ثانیا که: صرف انتساب به رسول الله و علی بن ابی طالب ، سبب رستگاری نخواهد شد. رسول الله خطاب به زهرای خویش فرموده است: اعملی لنفسک لانی لا اغنی عنک شیئا؛ هرچه انجام بدهی برای خویش انجام داده ای چون من که پدر توام ،نخواهم توانست برایت کاری انجام بدهم. مسئولیت هرکس گردن خویش است. مسیحیت کاتولیک براین باور است که انسان با پیوستن به عیسی مسیح رستگارخواهد شد و با اعتراف به گناه خویش بخشوده خواهد شد ولی اسلام راستین براین باور است که آدمی اختیار دارد و هرچه انجام بدهد متعلق به خود اوست. اگر خیر باشد ثواب خواهد دید و اگر شر ، عقاب.

ثالثا که: برادران سنی می گویند صحابه معصوم اند و آنچه بگویند مقبول است ولی متکلمین شیعه می گویند صرف صحابی رسول الله بودن افتخار نیست مگر اینکه عمل وی طابق النعل بالنعل با رسول الله هم خوانی داشته باشد. اصحاب رسول الله انواع و اصناف داشته اند، حکم همه یکی نیست. معصوم بودن منحصر به اهل بیت نبوی است.چه بسا صحابی داشته ایم منافق بوده اند مثل عبدالله بن ابی ها، چه بسا ظاهرا مسلمان بوده اند مثل معاویه ها و ابوسفیان ها و چه بسا که از دایره صراط مستقیم ولایت امیرالمومنین بیرون رفته اند مثل خوارج و مرجئه. چه بسا اول مسلمان بوده اند بعد متزلزل شده اند و چه بسا اول مسلمان نبوده اند بعد رستگار شده اند.

سخن بلند فاطمه زهراست که مسلمان بودن به تابعیت قران کریم و عترت نبوی است و ملاک درتشخیص مسلمانی اینست و بس.

میثم امانی