روانشناسی اضطراب

استفاده از سیاست «روانشناسی اضطراب » در حادثه ۱۱ سپتامبر, به اوج خود رسید و پس از آن مستمرا دنبال شد, دست یازیدن به این سیاست , در آستانه انتخابات این کشور, ممکن است بتواند رویگردانی افکار عمومی امریکا از جمهوریخواهان را تا اندازه ای بازسازی کند لذا دولتمردان امریکا نیازمند احیای تهدید خارجی در شرایط فعلی هستند

بوش رئیس جمهور امریکا وارد منطقه شد. او علاوه بر ملاقات با مقامات رژیم صهیونیستی به کشورهای دیگر منطقه یعنی کویت ، بحرین ، امارات ، عربستان و مصر نیز سفر خواهد کرد.

از طرف دیگر، انتخابات ریاست جمهوری امریکا در پیش است و موقعیت نئوکان ها رو به افول ؛ بنابراین ، از این سفر منطقه ای باید حداکثر استفاده بشود. بوش قبل از آغاز سفر خود، یکی از مهمترین اهدافش را «جلوگیری از نفوذ ایران در منطقه» اعلام کرد و نگران کردن کشورهای منطقه از ایران ، می تواند راهکاری مناسب برای جلوگیری از این نفوذ باشد؛ راهکاری که تازگی ندارد و تقریبا از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ، همواره از سوی دولتمردان امریکا دنبال شده است.

در پیش گرفتن همین خط مشی بود که کشورهای حاشیه خلیج فارس را به تاسیس «شورای همکاری» در ۲۸ سال قبل ترغیب کرد و چون با شرکت اخیر رئیس جمهور ایران در اجلاس این شورا، نگرانی از فرو ریختن ترس بی مبنای این کشورها قوت گرفته بود، شیوه ای تحریک آمیز لازم بود تا فلسفه وجودی این شورا مجددا برانگیخته شود.

از سوی دیگر، سیاست محوری نومحافظه کاران امریکا، طی سال های حکومتشان بر این کشور، «روانشناسی اضطراب» بوده است.

امریکایی ها که مردمانی مضطرب و نگران از تهدیدهای مختلف تربیت شده اند و مایکل مور کارگردان مشهور امریکایی هم این اضطراب را در فیلم «مدرسه کلمباین» مستندسازی کرده ، مانند مردمان برخی کشورهای دیگر در هنگام «تهدید خارجی» یا «احساس تهدید» هویت ملی خود را باز می یابند. دارویی که هانتینگتون نیز در کتاب «چالش های هویتی امریکا» آن را برای درمان این درد بزرگ جامعه امریکا تجویزکرده است.

استفاده از سیاست «روانشناسی اضطراب » در حادثه ۱۱ سپتامبر، به اوج خود رسید و پس از آن مستمرا دنبال شد، دست یازیدن به این سیاست ، در آستانه انتخابات این کشور، ممکن است بتواند رویگردانی افکار عمومی امریکا از جمهوریخواهان را تا اندازه ای بازسازی کند. لذا دولتمردان امریکا نیازمند احیای تهدید خارجی در شرایط فعلی هستند. بخصوص این که به دنبال همکاری های ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی و حل مسائل باقیمانده از سویی و گزارش نهادهای اطلاعاتی امریکا مبنی بر صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران از سوی دیگر، نگرانی های ساختگی جامعه بین الملل و افکار عمومی داخل امریکا را تا حدود زیادی از بین برده است.

لذا امریکایی ها سناریویی می خواستند که از اجرای آن ، دو هدف مهم داخلی و منطقه ای را همزمان نشانه بروند و داستان پردازی رسانه های امریکایی درباره «تهدید ناوهای امریکا از سوی قایق های ایران» پاسخ به این نیاز بود.

این سناریو، عصر روز دوشنبه یعنی حدود دو روز قبل از آغاز سفر بوش به منطقه ، کلید خورد. ابتدا CNN در یک خبر فوری ، به نقل از منابع ارتش امریکا اعلام کرد: «۵ قایق متعلق به سپاه پاسداران ، یکشنبه شب در تنگه هرمز به اذیت و آزار سه کشتی جنگی نیروی دریایی امریکا مبادرت ورزیدند و پیام های تهدیدآمیز ارسال کردند.»!

این شبکه برای جذاب ترشدن ماجرا اضافه کرد: قایق های ایرانی به ۲۰۰ یاردی کشتی های امریکایی نزدیک شدند و درگیری نظامی و گشودن آتش بین طرفین بسیار نزدیک بوده ، اما آتشی بین طرفین مبادله نشد!

پس از این خبر، قیمت نفت افزایش یافت و شبکه های مختلف خبری از BBC گرفته تا خروجی های عربی خبرگزاری های رویترز، فرانسه ، آلمان و شین هوا و همچنین شبکه های تلویزیونی عربی العربیه و الجزیره و پایگاه های خبری ایلاف (وابسته به عربستان)، عرب آنلاین (وابسته به انگلیس) و الاسلام الیوم (وابسته به وهابیون تندرو)، همه در حرکتی هماهنگ با بال و پر دادن به ماجرا، این داستان پردازی را تکمیل کردند.

گیتس ، وزیر دفاع امریکا، اقدام ایران را «تهدید نظامی» خواند و رایس وزیر امور خارجه این کشور، آن را اقدامی «خطرناک» توصیف کرد.

همه این هوچی گری ها در پی یک اقدام طبیعی و قانونی مرزبانان شجاع ایران صورت گرفت ؛ اقدامی سابقه دار که براساس کنوانسیون بین المللی قانون دریاها که شرایطی را برای عبور از تنگه ها مانند تنگه هرمز مقرر کرده. همواره اجرا می شده است. براساس این کنوانسیون که از سوی کشورهای ساحلی تنگه ها به اجرا درمی آید، «عبور بی ضرر» کشتی ها بررسی می شود و مرزبانان ایران نیز طبق روال. روز یکشنبه پس از احراز هویت کشتی های امریکایی به آنان اجازه عبور دادند.

این سناریو که اولین سناریوی کارگردانان درس آموز هالیوود در آغاز سال ۲۰۰۸ میلادی است ، ممکن است هدف دیگری را هم دنبال کند و آن منفعل کردن نیروهای مسلح ایران و بازداشتن آنها از وظایفی است که برای تامین امنیت ملی ایران دارند.

طراحان این سناریو بدانند که در دستیابی به اهدافشان ناکام خواهند ماند. رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در سفر اخیر خود به استان یزد، در مراسم مشترک نیروهای مسلح این استان ، با بیان این که هیچ کس نمی تواند کمترین نشانه ای از جنگ طلبی در ملت ایران و مدیریت منتخب آن پیدا کند، تصریح کردند: «این ملت صلح طلب ، هر متجاوزی را در هر اندازه و سطحی ، آنچنان در جای خود می نشاند که فکر تجاوز نیز در ذهن او نابود شود».

نویسنده: مهدی فضایلی