مشقات سفر زوار به عتبات

از قدیم الایام سختی و مشقت بخشی از سفر به عتبات عالیات و بخصوص زیارت حضرت امام حسین ع بوده است حتی گاهی جلوه عشق به آن حضرت آنقدر زیاد بوده که زوار دست های خود برای زیارت کربلا می دادند برخی از مراجع نیز دراحکام فقهی خود این مشکلات را مستحب و حتی واجب دانسته اند

از قدیم الایام سختی و مشقت بخشی از سفر به عتبات عالیات و بخصوص زیارت حضرت امام حسین (ع) بوده است. حتی گاهی جلوه عشق به آن حضرت آنقدر زیاد بوده که زوار دست‌های خود برای زیارت کربلا می‌دادند. برخی از مراجع نیز دراحکام فقهی خود این مشکلات را مستحب و حتی واجب دانسته‌اند. اگرچه امروز هم زوار کربلا مشکلات موجود را به خاطر شیرینی و حلاوت زیارت سیدالشهدا تحمل می‌کنند، اما این امر نباید مسئولیت دست اندرکاران دولتی و غیردولتی برای حل این مشکلات را کم نماید.

هفته گذشته توفیق تشرف به عتبات به صورت هوایی و با پرواز به نجف حاصل شد و به طور طبیعی قرار بود کاروان ما از همین طریق نیز به وطن مراجعت نماید. در این کاروان، مرد نابینا، زن معلول، زنان و مردان کهنسال، کودکان خردسال و حتی طفل شیرخواره حضور داشتند، کسانی که به دلیل مشکلات خاص خود امکان سفر زمینی را نداشته و وجود پرواز هوایی مشوق آنان برای سفر عتبات بود. طبیعی است برای این افراد و حتی بقیه اعضای کاروان، خبر لغو پرواز بسیار دردناک بود. اگر این اتفاق در ایران افتاده بود، تحمل آن بیشتر بود اما بازگشت افرادی با مشخصات فوق از مسیر زمین با مشکلاتی که روایت خواهد شد غیر قابل تحمل می‌نمود.

از سوی مسئولین دلیلی برای لغو پروازها ارائه نشد، طرف‌های ایرانی گران شدن ناگهانی هزینه مجوزپرواز از سوی عراق را علت امر می‌دانستند، طرف‌های عراقی هم وجود مشکلات داخلی بین سازمان هواپیمایی کشوری ایران و شرکت‌های خصوصی هواپیمایی را مطرح می‌کردند.

زوار عصبانی بودند، برخی موضوع تحصن در حرم امام علی(ع) برای حل مشکل را پیشنهاد می‌کردند، جمعی هم به جمع کردن امضا علیه شرکت اعزام کننده زوار مشغول بودند. عصر سه‌شنبه ۲۹اردیبهشت رسانه‌های ایران اعلام کردند که یک هواپیما برای انتقال زوار به کرمانشاه خواهد آمد. این خبر تا حدی موجب التیام شد و با نصایح روحانیون و وساطت ریش سفیدان چهارشنبه ۵ صبح اتوبوس‌ها به سوی مرز مهران حرکت کردند. از مشکلات بین راه بگذریم. وقتی به مرز رسیدیم با یک صف طولانی از اتوبوس مواجه شدیم. اوضاع نابسامانی بود، حدود بیست اتوبوس که مسافران آن باید از مسیر هوایی بر می‌گشتند، به سی اتوبوس دیگر در مسیر زمینی اضافه شده بودند.

مرز بیابانی گسترده و بدون سایه‌بان بود، سرویس بهداشتی، رستوران و دیگر امکانات تسهیلاتی وجود نداشت، راننده‌ها هم کولرها را خاموش کرده بودند، زوار برای فرار از گرما به خارج از اتوبوس می‌رفتند، اما دریغ از یک وجب سایه، سربازان عراقی با بی‌احترامی اتوبوس‌ها را یکی یکی برای انجام امور گذرنامه به داخل می‌فرستادند. در این بخش فقط چهار عراقی نشسته بودند که بدون توجه به مشکلات زوار و باصبر و حوصله گذرنامه‌ها را مهر می‌کردند، ما که اتوبوس پانزدهم بودیم ساعت چهار بعد ازظهر از مرزگذشتیم. بعد از ما بیش از سی اتوبوس دیگر بود که با پایان ساعت کار عراقی‌ها، می‌بایست شب را در این بیابان بیتوته می‌کردند. جالب این که چهار اتوبوس زوار پاکستانی خارج از نوبت به آن طرف مرز رفتند. این امر زوار را عصبانی کرد اما وقتی سربازان عراقی اسلحه‌های خود را بلند کردند ساکت شدند.

مسافران اتوبوس‌هایی که شب را باید در آن بیابان می‌گذراندند، وضع اسفناکی داشتند. آنها از بقیه اتویوس‌ها آب و غذا طلب می‌کردند تا شب را با مشکلات کمتری سپری نمایند. این زوار ایرانی همان کسانی بودند که به برکت وجودشان زیارت ائمه رونق گرفته، بازارهای عراق رواج پیدا کرده، بسیاری از مردم عراق از جمله شرکت‌های گردشگری، هتل ها، فروشگاه‌ها، راننده‌های وسایط نقلیه و حتی باربرها به برکت وجود همین زوار ایرانی ارتزاق می‌کنند. اما متاسفانه کسی حامی این زوار نیست. زوار ایرانی می‌پرسند مسئولینی که با طرف‌های عراق قرارداد بسته و پول همین زوار را به آن کشور تزریق می‌کنند، آیا نمی‌شود از آنها بخواهند که در ازای درآمد حاصله، تسهیلات بیشتری ایجاد نمایند؟ آیا نمی‌شود چند سرویس بهداشتی، نمازخانه، رستوران و فروشگاه مواد غذایی در منطقه مرزی ایجاد کنند؟ آیا نمی‌توانند مامورین گذرنامه خود را از چهار نفر به ده نفر افزایش دهند تا سریعتر به امور کنسولی زوار رسیدگی شود، آیا نمی‌توانند از هتل‌ها بخواهند سرویس بهتر و رفتار محترمانه‌تری داشته باشند؟ آیا نمی‌توانند...

واقعا دلیل ایجاد این همه مشکل برای زوار ایرانی چیست؟ چه کسی باید پاسخگو باشد؟ به فرض که مشکلات پیش آمده در عراق به دلیل کارشکنی طرف عراقی باشد، اما چرا مسئولان ایرانی به وعده خود مبنی بر انتقال زوار با هواپیما از کرمانشاه به تهران عمل نکردند؟ خبر این وعده که از رسانه ملی نیز پخش شده بود؟ چرا زواری که هزینه پرواز هوایی را پرداخت کرده‌اند، باید مسیر پانزده ساعته مهران تا تهران را هم با اتوبوس طی کنند؟ حرف زوار این است که اگر مسئولین مربوطه نمی‌توانند یک برنامه‌ریزی اصولی برای اعزام زائران به عتبات داشته باشند، موقتا اعزام‌ها را متوقف کنند. موضوع سر‌گردانی زائران عتبات به‌ دلیل ناهماهنگی بین بخش‌های ذیربط برای چندمین بار است که رخ می‌دهد و ادامه این وضعیت جز نارضایتی عمومی حاصلی نخواهد داشت. امید که مرجعی به داد بیدادهای سفر به عتبات برسد

محسن پاک آیین