لحظه های خوش خانه تکانی

بدون استرس و با رعایت بهداشت تجربه کنیم

این روزها همه مردم و به‌ویژه خانم‌ها در تکاپوی تدارکات سال نو هستند و طبق یک رسم بسیار کهن با نو کردن همه چیز به استقبال سال جدید می‌روند.

لباس و وسایل نو می‌خرند. خانه‌ها را تمیز و پاکیزه می‌کنند و با وسواسی خاص در جهت حذف همه آلودگی‌ها و کثیفی‌ها تلاش می‌کنند.

در این روزها به هر خانه‌ای که سر بزنی همه اعضا با مدیریت خانم خانه در جهت خانه تکانی فعالیت می‌کنند و همه جا بوی تازگی می‌دهد. انگار با تازه شدن طبیعت زندگی انسان‌ها هم تازه می‌شود. اما خانه تکانی هم اصولی دارد که بی‌توجهی به آنها می‌تواند به سلامت شما و خانواده‌تان آسیب برساند و ایام خوش عید نوروز را به کامتان تلخ کند. قبل از هر چیز استرس و نگرانی را از خودتان دور کنید و سعی کنید با نشاط و در حالیکه لبخند به لب دارید، کارها را انجام دهید.

حتی هنگام کار می‌توانید یک موسیقی آرام هم گوش دهید. به یاد داشته باشید که این عید و البته خانه فقط متعلق به شما نیست، پس همه کارها را به تنهایی انجام ندهید. از مشارکت سایر افراد خانواده هم کمک بگیرید تا هم بیش از حد خسته نشوید و هم حس همکاری و مسوولیت‌پذیری را در فرزندانتان تقویت کنید. با برنامه‌ریزی و به مرور کارها را انجام دهید. قبل از شروع فهرستی از کارهایی که باید انجام دهید تهیه کنید. کارها را بر اساس هر اتاق تقسیم کنید.

● مسموم نشوی

در این روزها آمار مسمومیت‌ها با انواع مواد شیمیایی و شوینده‌ها به دلیل عدم توجه به نکات اولیه بسیار زیاد می‌شود و افراد زیادی دچار مشکلاتی از قبیل اختلالات تنفسی می‌شوند. در نظافت و خانه تکانی آخر هر سال، با خیل عظیمی ‌از بیماران مواجهیم که استنشاق بخارات مواد شوینده باعث تحریکات و آسیب‌های جدی و خطرناکی درحنجره شده و فرد دچار گرفتگی صدا و اختلال در تنفس می‌شود.

بدترین شیوه استفاده از مواد شوینده، مخلوط کردن آن با آب‌گرم و استفاده از آن در محیط‌های بسته است. هنگام استفاده از این مواد در حمام و دستشویی و محیط‌های بسته حتما درها را باز بگذارید و هواکش را روشن کنید.

استفاده از ماسک هم اگرچه به عقیده پزشکان خیلی تاثیری ندارد اما بی‌فایده هم نیست. پزشکان معتقدند ماسک‌های موجود در بازار نمی‌توانند از تنفس ذرات شیمیایی مواد شوینده جلوگیری کنند و این ذرات به راحتی از ماسک‌ها عبور می‌کنند با این حال استفاده از آنها بهتر از کنار گذاشتنشان است.برای کاهش آسیب‌های ناشی از این مواد در وهله اول باید تاحد امکان استفاده از آنها را محدود کرد و از موادی که کمتر آسیب‌زا هستند استفاده کرد، به‌طور مثال پودرهای شوینده‌ای که آنزیم دارند از مواد سفید کننده‌ای که بخار دارند، امن‌تر هستند.

توصیه می‌شود مواد شوینده شیمیایی که بخار تولید می‌کنند را از برنامه خود حذف کنید و اگر مجبور به استفاده از آنها هستید حتما در محیط‌هایی که جریان هوای سریع باعث پراکنده شدن بخارات می‌شود کار کنید.

از آنجا که در این روزها کار با مواد شوینده علاوه بر آسیب رساندن به ریه و حنجره، ممکن است باعث مسمومیت داخلی هم ‌شود خوردن شیر می‌تواند مفید باشد. البته شیر در جلوگیری از مسمومیت موثر نیست اما در صورت بروز مسمومیت مفید خواهد بود. معمولا هنگام مسمومیت نباید بیمار را تحریک به استفراغ کنید، مگر اینکه کمک‌های پزشکی فوری امکانپذیر نباشد.

اگر مسموم هوشیار باشد و تشنج نداشته باشد خوردن یک لیوان آب یا شیر به رقیق شدن ماده سمی در بدن کمک می‌کند، به‌ویژه اگر مدت کوتاهی از مسمومیت گذشته باشد. در هنگام بروز مسمومیت بهترین اقدام تلفن به مراکز اورژانس است.

بخار متصاعد شده از ترکیب جوهر نمک و وایتکس برای چشم، پوست و ریه خطرناک است و خانم‌ها باید از ترکیب این دوماده جلوگیری کنند. این مواد دارای ترکیبات آلی فراری هستند که به سرعت در فضا منتشر شده و دارای اثرات سوء متعددی از جمله سوزش چشم و آلرژی‌های مختلف تا سرطان است.

● سال نو با کمر درد

کمر درد یکی از مشکلات مهمی است که در طول خانه تکانی گریبانگیر بسیاری از خانم‌ها می‌شود. معمولا در روزهای آغاز سال نو خانم‌های زیادی از کمردرد شکایت می‌کنند. جابه‌جا کردن و بلند کردن اجسام سنگین بدون رعایت اصول صحیح، مهمترین عامل ابتلا به کمردرد است که گاه تا آخر عمر فرد مبتلا را رنج می‌دهد.

در این ایام خانم‌ها فشار مضاعفی به جسم خود وارد می‌کنند، در صورتی که با یک برنامه ‌ریزی درست می‌توان قدم به قدم همه امور مربوط به نظافت و تمیز کردن منزل را انجام داد. برای اینکه دچار کمردرد نشوید بهتر است هنگام برداشتن اجسام از روی زمین و یا جابه‌جا کردن آنها، پشت خود را صاف نگه دارید و قوز نکنید بلکه زانوها را خم کرده و برای تحمل وزن جسم به عضلات پای خود تکیه کنید.

این‌کار باعث می‌شود فشار ناشی از وسایل سنگین به جای کمر به مفصل ران منتقل شده و از گرفتگی‌های عضلانی و دردهای ناگهانی عضلات به‌ویژه کمر جلوگیری شود. اگر جسم سنگینی را از زمین بلند می‌کنید، برای چرخش به جهت خاصی هرگز بالا تنه خود را از محل کمر به آن سمت نچرخانید، بلکه تمام بدن را از محل پاها به آن سمت برگردانید. هرگز در حالیکه با یک دست جسمی را بلند کرده‌اید با دست دیگر جسم دیگری را بلند نکنید.

اگر اصرار دارید هر دو را با هم بلند کنید ابتدا باری را که در دست دارید زمین بگذارید و سپس هر دو جسم را به‌طور همزمان و با هم بلند کنید. بهتر است هنگام بلند کردن اجسام سنگین، اول پاها را به اندازه عرض شانه‌ها باز کنید و بعد جسم مورد نظرتان را بلند کنید این‌کار به حفظ تعادل شما کمک می‌کند.

دستکش را فراموش نکنید

استفاده از دستکش بهترین راه جلوگیری از بروز حساسیت‌های پوستی در ایام خانه تکانی است. متخصصان پوست درباره حساسیت‌های پوستی شوینده‌ها می‌گویند؛ شوینده‌هایی نظیر پودرها و صابون‌ها با اثر قلیایی خود غالبا دراثر تماس مستقیم با پوست باعث بروز اگزمای دست می‌شوند .

مواد شوینده فرار نظیر وایتکس، به صورت بخار متصاعد شده و چنانچه فرد در معرض این گازها قرار گیرد باعث بروز اگزما در ناحیه صورت و پلک‌ها می‌شود. بهترین کار مراعات در استفاده از شوینده‌ها و استفاده از یک دستکش نخی در زیر دستکش پلاستیکی حین شست‌وشو است.

از دستکش‌ها نباید به مدت زیاد استفاده کرد. باید هر یک ربع یک بار دستکش‌ها را از دست خارج کرد زیرا استفاده طولانی مدت دستکش‌ها باعث عرق کردن دست می‌شود و شرایطی برای رشد کاندیدای پوستی (نوعی عفونت قارچی) ایجاد می‌کند که پوست دست در نهایت دچار نوعی عفونت می‌شود. در صورت خیس شدن دستکش‌های نخی، باید فوراً آنها را تعویض کرد و از تماس با مواد قلیایی و فرار و مخلوط کردن چند ماده شوینده اکیدا خودداری شود.

پزشکان می‌گویند برای جلوگیری از بروز عوارض پوستی باید سعی شود با استفاده از ماشین‌های لباسشویی و دستکش شستشو کرد و در حین شست وشو از ضربه مستقیم و ایجاد شرایط مناسب برای بروز و تشدید اگزمای پوستی خودداری کرد.

پزشکان در این مورد صابون‌های ملایم، کار با دستکش، چرب و مرطوب نگه داشتن دست‌ها با استفاده از کرم مرطوب کننده بعد از شست وشو و پرهیز از کار زیاد را توصیه می‌کنند و معتقدند در هربار شست و شو باید حلقه و انگشتر را از دست خارج کرد چون باعث جمع شدن صابون و رطوبت در زیر آنها و بروز عارضه در پوست می‌شود.

● مراقب بچه‌ها باشید

پاشیده شدن شوینده‌های مایع به چشم کودکان بسیار خطرناک است. مواد شوینده غلیظ به شدت به سلول‌های پوشاننده قرنیه آسیب می‌رسانند. این مواد آسیب‌های بسیار شدیدی به بافت ملتحمه چشم که روی کره چشم را می‌پوشاند وارد می‌کند. این آسیب‌ها اگرچه بهبود می‌یابند اما احتمال آسیب درازمدت و مشکلات ناشی از آن در این کودکان وجود دارد.

مواد شوینده بسیار قلیایی می‌توانند به سلول‌های زایا در چشم که مسوول ساخت مجدد سلول‌های مسن در چشم هستند آسیب برساند. این فرآیند فرد را مستعد کوری می‌کند. مواد سوزاننده قلیایی بدترین مواد آسیب‌رسان شیمیایی محسوب می‌شوند. اگر در شستشوی چشم با آب تاخیر شود میزان آسیب‌ها شدیدتر خواهد بود. مواد شوینده باید از دسترس بچه‌ها دور نگهداشته شوند و در صورت تماس با چشم باید بلافاصله با مقدار زیادی آب شسته شوند.

● خانه تکانی به سبک فنگ شویی

هرکاری دارای سبک و روش‌های مختلفی است و خانه تکانی هم از این قاعده مستثنی نیست. فنگ شویی یکی از این روش‌هاست که با هدف هماهنگی و تعادل میان انرژی‌های پیرامون انجام می‌شود. در این روش قبل از هر کاری باید چیزهای معیوب و بی‌استفاده را از خانه بیرون بریزید. حالا نوبت به ساماندهی خانه می‌رسد. کمدها و گنجه‌هایتان را خالی کنید و مرتب و براساس احتیاجات واقعی بچینید. توجه داشته باشید که در روند زندگی ایجاد تغییر بسیار ضروری است و حتی در طبیعت هم ما همواره شاهد این تغییر و دگرگونی هستیم.

هرگز خانه‌تان را تبدیل به موزه اشیای یادگاری نکنید. هیچ کس دلش نمی‌خواهد در اتاق دوران کودکیش زندگی کند پس مصرانه سعی نکنید هر چیز بی‌استفاده‌ای را همچنان نگهدارید. علیرغم تصور بسیاری که گمان می‌کنند فنگ شویی به معنای خرید و استفاده از وسایل چینی است باید بگوییم خرید و گذاشتن زنگوله‌های بادی و آینه پاکوآ چیزی را عوض نمی‌کند.

بلکه گاهی می‌تواند مخرب هم باشد مهم‌ترین چیز حذف چیزهای اضافی و غیرضروری است. هرچیزی را که جلوی دست و پایتان را می‌گیرد از سر راه بردارید. پشت درها چیزی نگذارید درها باید بتوانند آزادانه و به طور کامل باز شوند. راهروی ورودی را خلوت کنید و زیر تختخواب‌ها چیزی نگذارید.

کتایون ضیایی