چهارشنبه, ۳ بهمن, ۱۴۰۳ / 22 January, 2025
مجله ویستا

حجاب ـ اسارت ـ ازادی


حجاب ـ اسارت ـ ازادی

سوالی که امروزه درذهن بسیاری از دختران جوان ما موج میزند اینست که آیا حجاب اسارت نیست یا حجاب را نوعی محدودیت که موجب سلب آزادی میشود, تلقی میکنند

سوالی که امروزه درذهن بسیاری از دختران جوان ما موج میزند اینست که آیا حجاب اسارت نیست؟ یا حجاب را نوعی محدودیت که موجب سلب آزادی میشود، تلقی میکنند.

استاد شهید مطهری درکتاب حجاب ص ۹۳دراین مورد میفرمایند:(( فرق است بین زندانی کردن زن در خانه وبین موظف دانستن او به اینکه وقتی میخواهد با مرد بیگانه مواجه شود پوشیده باشد. در اسلام محبوس ساختن واسیر کردن زن وجود ندارد. حجاب در اسلام یک وظیفه ای است که بر عهده زن نهاده شده که در معاشرت وبرخورد با مردباید کیفیت خاصی را در لباس پوشیدن رعایت کند. این وظیفه نه ازناحیه مرد بر او تحمیل شده است ونه چیزی است که با حیثیت وکرامت او منافات داشته باشد ویا تجاوز به حقوق طبیعی او که خداوند برایش خلق کرده است محسوب شود.))

در شرح سخن استاد شهید ابتدا باید به چند نکته توجه کرد:

▪ فرق بین زندانی کردن زن وحجاب داشتن او

▪ حجاب داشتن در مقابل مردان بیگانه است نه در برابر محرمان

▪ نحوه حجاب داشتن ( کیفیت خاصی را در لباس پوشیدن رعایت کند.)

▪ حجاب با حیثیت زن تناقض ندارد بلکه کمال بخش وجودی زن است

▪ انچه در اسلام بدان سفارش شده است همه سودمند حال بشریت است

در ادامه استاد میفرمایند:((اگر رعایت پاره ای از مصالح اجتماعی ، زن یا مرد را مقید سازد که در معاشرت رو ش خاصی را اتخاذ کنند وطوری راه بروند که ارامش دیگران را بر هم نزنند وتعادل اخلاقی را از بین نبرند چنین مطلبی را " زندانی کردن" یا " بردگی " نمی توان نامید وآن را منافی حیثیت انسانی واصل "آزادی" فرد نمی توان دانست. در کشورهای متمدن جهان در حال حاضر چنین محدودیتهایی برای مرد وجود دارد . اگر مردی برهنه یا در لباس خواب از خانه خارج شود ویا حتی با پیژامه بیرون آید، پلیس ممانعت کرده به عنوان اینکه این عمل برخلاف حیثیت اجتماع است او را جلب می کند .هنگامی که مصالح اخلاقی اجتماعی ، افراد اجتماع را ملزم کند که در معاشرت اسلوب خاصی را رعایت کنند مثلا با لباس کامل بیرون بیایند ، چنین چیزی نه بردگی نام دارد ونه زندان ونه ضد آزادی وحیثیت انسانی است ونه ظلم وضد حکم عقل به شمار می رود.بر عکس پوشیده بودن زن – در همان حدودی که اسلام تعیین کرده است- موجب کرامت واحترام بیشتر اوست، زیرا او را از تعرض افراد جلف وفاقد اخلاق مصون می دارد.))

هرشاخه که از باغ برون آرد سر در میوه ی آن طمع کند راهگذر

پس با توجه به فرمایشات استاد شهید مطهری رعایت کردن اخلاق وشئونات اخلاقی معنای زندانی کردن ندارد.درواقع هر گروه وتشکیلاتی ضوابط خاص خود را دارد که وقتی ما عضو آن گروه میشویم مکلف به رعایت آن قوانین هستیم ونمیتوانیم به تعبیر اینکه میخواهیم آزاد باشیم قوانین گروه را زیر پا بگذاریم وهنجار شکنی نماییم ، پس همه ما انسانها که عضوی از جامعه خویش هستیم مکلف به رعایت قوانین جامعه خویش هستیم که یکی از قوانین جامعه اسلامی رعایت حجاب وپوشش است که این قانون هم از سوی خالق هستی که بر خیروشر آفریده هایش بیش از خودشان آگاه است مقرر شده است.آنجا که قران کریم این اصل را چنین بیان می فرماید : (( ای پیامبر به زنان ودختران خود وبه زنان مومنین بگو که پوشش هایشان را به خود بپیچند که این کار برای اینکه آنها به عفت شناخته شوند تا مورد تعرض واذیت واقع نشوند ، بهتر است. سوره احزاب – ایه۵۹ ))

درکتاب دُرّ و صدف (محمدشجاعی) در مورد این آیه که یکی از اثرات حجاب را بیان می کند اینطور آمده است که:این آیه را خداوندی نازل کرده است که خالق جهان وخالق زن ومرد است وبهتر از هرکس دیگری می داند که برای سلامت روابط زن ومرد ودر نتیجه سلامت فرد وجامعه ، رعایت چه چیزهایی بهتر است وحکم خود را صریح وواضح بیان کرده است . کسانی که می خواهند بدون توجه به آیات روشن ومحکم الهی دستورهای دین را نقد وبررسی کنند پشت به خورشید حقیقت کرده ودر تاریکی اوهام وخیالات خود در جستجوی حقیقت هستند وبدیهی است که به جای یافتن حقیقت ، همان خیالات واوهان ناشی از جهالت ویا عناد خود را پیدا کنند . حجاب مانع از ایجاد جاذبه های جنسی زن ونمایان شدن زیبایی های ظاهری او میشود . این بدان معناست که دیگر نباید به او به چشم یک ابزار برای مطامع گوناگون نفسانی نگاه کرد . ارزش واقعی او به ظاهر او وداشتن جاذبه های جنسی او نیست، بلکه به کمالات روحی وتوانایی ها وقابلیت های دیگر اوست.

حفظ چادر نص قران مجید قفل جنت را بود تنها کلید ( حسن حیات بخش)

واما نکته دیگر که باید مورد توجه قرار داد سفارش اسلام به داشتن حجاب در مقابل مردان نامحرم است نه محرمان. پس ابتدا باید محرمان ونامحرمان را شناخت.که به دلیل دور شدن از بحث اصلی از توضیح دراین مقاله پیرامون این مبحث خودداری میکنیم.

متاسفانه حجاب داشتن با عدم حضور زنان در جامعه اشتباه گرفته میشود ! هر گز حجاب داشتن بمعنای عدم حضور زنان در اجتماع نیست بلکه حضوری همراه با مصونیت را بیان میکند نه محدودیت.

در ارتباط با همین موضوع در صفحه ۲۱۹ کتاب حجاب شهید مطهری می فرمایند:انچه اسلام میگوید نه ان چیزی است که مخالفان اسلام ، اسلام را بدان متهم می کندد ، یعنی محبوسیت زن در خانه، ونه نظامی است که دنیای جدید آن را پذیرفته است وعواقب شوم آن را میبیند ، یعنی اختلاط زن ومرد در مجامع.

در تایید این موضوع در سخنان مقام معظم رهبری نیز داریم که: مساله ی حجاب به معنی منزوی کردن زن نیست. اگر کسی چنین برداشتی از حجاب داشته باشد این یک برداشت کاملا غلط است. مساله ی حجاب به معنای جلوگیری از اختلاط زن ومرد در جامعه است، زیرا آمیزش واختلاط بی قیدوشرط، هم به ضرر جامعه وهم به ضرر زن ومرد، به خصوص به ضرر زن است.

بوضوح در جامعه میتوانیم دختران وزنانی را ببینیم که علاوه بر حفظ حجاب اسلامی خود، نه تنها به خوبی فعالیت های اجتماعی و سیاسی خود را انجام میدهند بلکه دارای پست ومقامهای بالایی هم هستند که این مثال های عینی خود نشان دهنده عدم تناقض بین حجاب داشتن و حضور در اجتماع است.

در این باب در کتاب همراه با نماز استاد قرائتی در صفحات ۱۴۲-۱۴۳ می خوانیم که (( حجاب مانع تحصیل نیست، صدها هزار دانشمند زن در کشور اسلامی ایران شاهد این ادعاست، حجاب آرم جمهوری اسلامی ایران است. دنیا انقلاب اسلامی ایران را با حجاب بانوان میشناسد وابر قدرتها از این نشانه با ارزش انقلاب آنقدر هراس دارند که چند دختر مسلمان را با پوشش اسلامی بر سر کلاس درس تحمل نمی کنند. ))

در انتها جادارد که با قسمتی از سخنان استاد شهید مطهری در کتاب حجاب ص ۹۴ بحث را به پایان برسانیم: ((ممکن است زن یک طرز لباس بپوشد یا راه برود که اطوار وافعالش حرف بزند ، فریاد بزند که به دنبال من بیا،‌سر بسر من بگذار، متلک بگو، در مقابل من زانو بزن ، اظهار عشق وپرستش کن. آیا حیثیت زن ایجاب می کند که این چنین باشد ؟ آیا اگر ساده واآرام بیاید و برود ، حواس پرت کن نباشد ونگاههای شهوت آلود مردان را به سوی خود جلب نکند، بر خلاف حیثیت زن یا برخلاف حیثیت مرد یا برخلاف مصالح اجتماع یا بر خلاف اصل آزادی فرد است؟

آری اگر کسی بگوید زن را باید در خانه حبس ودر را به رویش قفل کرد وبه هیچ وجه اجازه بیرون رفتن از خانه به او نداد ، البته این با آزادی طبیعی وحیثیت انسانی وحقوق خدادادی زن منافات دارد . چنین چیزی در حجابهای غیر اسلام بوده است ولی در اسلام نبوده ونیست.

شما اگر از فقها بپرسید آیا صرف بیرون رفتن زن از خانه حرام است ؟ جواب میدهند خیر. اگر بپرسید آیا خرید کردن زن ولو اینکه فروشنده مرد باشد حرام است؟ پاسخ میدهند حرام نیست. آیا شرکت کردن زن در مجالس واجتماعات ممنوع است؟ باز هم جواب منفی است، چنانکه در مساجد ومجالس مذهبی وپای منبرها شرکت می کنند وکسی نگفته است که صرف شرکت کردن زن در جاهایی که مرد هم وجود دارد حرام است. آیا تحصیل زن ، فن وهنر آموختن زن وبالاخره تکمیل استعدادهایی که خداوند در وجود او نهاده است حرام است ؟ باز جواب منفی است.

فقط دو مساله وجود دارد ؛ یکی اینکه باید پوشیده باشد وبیرون رفتن به صورت خودنمایی وتحریک آمیز نباشد.

ودیگر اینکه مصلحت خانوادگی ایجاب می کند که خارج شدن زن از خانه توام باجلب رضایت شوهر ومصلحت اندیشی او باشد.))

سیده اعظم الشریعه موسوی