علم اسلامی محور دانشگاه اسلامی

باید دانش هایی که یاد گرفته ایم را در راه صحیح به کار ببریم نه در مسیر باطل

باید دانش هایی که یاد گرفته ایم را در راه صحیح به کار ببریم نه در مسیر باطل . منظور از اسلامی کردن دانشگاه ها فقط این نیست که تعلیم و تعلم در مسیر رضای خدا باشد و هر چه یاد گرفته ایم در مسیر صحیح به کار بریم؛ یا اینکه در دانشگاه ها نمازخانه ایجاد شود و دعاهای کمیل و توسل قرائت شود و کلاس های دختران و پسران از همدیگر تفکیک شوند؛ این موارد کار حسینیه و مسجد است.

اگر صرفاً این کارها را در دانشگاه ها انجام دادیم، دانشجوی مسلمان تربیت کردیم، نه اینکه دانشگاه اسلامی شده باشد عنصر محوری دانشگاه، علم است؛ اگر علم اسلامی شد، دانشگاه هم اسلامی می شود و دیگر لازم نیست که به دختران و پسران بگویند کنار هم ننشینند.

● خدمت و خیانت علوم انسانی

▪ آیت الله مصباح یزدی:

علوم انسانی عرض عریضی دارد و یک بخش آن شامل برخی مسایل کاربردی است که حتی در زندگی روزمره ما و عموم مردم نقش دارد؛ مسایلی که به روان شناسی، علوم تربیتی، مسایل خانوادگی و...مربوط است و تقریباً عام البلوی است و هیچ کس از آن مستثنی نیست. اگر دیدگاه های اسلام در این مسایل روشن شود برکات فراوانی خواهد داشت و اگر خدای ناکرده در آن ها انحرافی صورت گیرد و کسانی در این جهات، نگرشی مخالف با اسلام پیدا کنند دود آن در چشم همه می رود.

بخش دیگر، علومی است که سطح خاص تری دارد و بیشتر با نخبگان ارتباط پیدا می کند؛ با کسانی که در نهادهای مختلف دولتی و شبه دولتی در تصمیم گیری ها و تصمیم سازی فعالیت می کنند. این افراد از یک سلسله گزاره های علوم انسانی استفاده می کنند که اگر خدای ناکرده انحرافی در آنها پیدا شود، ابتدا زیانش متوجه گروه خاصی می شود؛ ولی نهایتاً با واسطه به سایر مردم هم سرایت می کند؛ مثل مسایل اقتصادی، حقوقی، سیاسی و... اگر اقتصاد ما به معنای واقعی کلمه اقتصاد اسلامی نباشد و کسانی بر اساس همان تئوری های اقتصادی غربی که در دنیا معروف است، تصمیم گیری کنند، اختلالاتی در دستگاه های مربوط پیدا خواهد شد و طبعاً با واسطه، نقایص آن به عموم مردم هم سرایت می کند.

● انانیت، بالاترین حجاب

▪ آیت الله مکارم شیرازی:

به یقین حجابی بدتر از حجاب خودخواهی، خودبرتربینی، و خودمحوری نداریم، به تعبیر بعضی از بزرگان اخلاق، «انانیت» بزرگ ترین مانع سالکان راه خدا است، و طریق نیل به لقاء الله ریشه کن ساختن «انانیت» می باشد؛ ولی این کار، کار آسانی نیست، چرا که به یک معنی جدا شدن از خویشتن است!

تو خود حجاب خودی، حافظ از میان برخیز!

ولی این امر میسر می شود با ممارست ها و خودسازی ها و استمداد از حق و توسل به ذیل عنایات اولیاءالله، آری، آری تا علف هرزه های محبت و عشق به غیر خدا از دل کنده نشود نهال محبت و عشق او نمو و رشد نخواهد کرد!

● لزوم ارائه دین، مطابق فطرت انسانی

▪ آیت الله صافی گلپایگانی:

اگر این دین و این برنامه های انسان سازی که در این دین است، به دیگران شناسانده شود و آن را بشناسند، خود به خود دلهایشان به اسلام مایل خواهد شد، زیرا تشنه اگر به آب خوشگوار هدایت شد، خودش آن را می نوشد، و گرسنه اگر به سفره غذای لذیذ و بی ضرر دعوت شد، آن را تناول می کند. آنچه فطرت انسانها می خواهد، در این دین، که دین فطرت است و دین همه و برای همه است و به یک قوم و نژاد اختصاص ندارد وجود دارد؛ فطره الله التی فطر الناس علیها. (این فطرت الهی است که مردمان را بر وفق آن آفریده است) دین اسلام در طبع خود چنان است که باید عالمگیر باشد و عالم گیر خواهد شد. بشریت بدون دین نمی تواند خود را آرام کند و این زندگی دنیا را معنا و تفسیر کند و آن را پوچ و بی معنا نشمارد، و دینی که می تواند او را به این معانی ارزشمند برساند غیر از دین اسلام نیست.

● ضلالت انسان

▪ آیت الله مظاهری:

معنی ضلالت در قرآن یعنی اینکه دست عنایت خداوند متعال از روی سر بنده برداشته شود. در قرآن می خوانیم: «من یضلل الله فلا هادی له و یذرهم فی طغیانهم یعمهون» (اعراف- ۱۸۶). معنای این آیه و آیات مشابه این نیست که خداوند گمراه می کند، معلوم است که خدا کسی را گمراه نمی کند. بله قرآن می فرماید: اگر انسان کاری کند که دست عنایت خدای متعال از روی سرش برداشته شود، گمراه می شود و دیگر کسی نیست که او را هدایت نماید.

مثلا شما در بالای کوهی یک سنگ را نگه می دارید، تا وقتی این سنگ را نگه داشته اید، پرت نمی شود. ولی اگر رهایش کنید، بدون اینکه نیاز به کمترین حرکتی از جانب شما باشد، همین مقدار که دست از سنگ برداشتید پرتاب می شود و از بالای کوه به پایین می افتد و ذره ذره می شود.(۱)

● ملازمت شعار و شعور

▪ آیت الله علوی گرگانی:

مردم و مسئولین به واقعیت ها بیشتر توجه کنند و از شعار دادن و شعارزدگی خودداری کنند، همه چیز نباید شعاری باشد باید به شعور نیز توجه داشت.

بسیاری از کسانی که شعار می دادند وقتی امتحانات سخت فرارسید از مردم و نظام جدا شدند بنابراین شعاردادن هنر نیست.

برخی در ظلمات درون خود گرفتار هستند و فقط شعار می دهند، ولی خوشا به حال کسانی که شعار را به شعور تبدیل می کنند که این افراد سعادتمند هستند.

برخی از مردم به راحتی و آسانی دستورات رسول خدا(ص) را پذیرفتند و برخی دیگر با جمود و جهالتی که داشتند هرگز زیر بار نرفتند، بنابراین نبرد کفر و ایمان تا روز قیامت ادامه دارد چون برخی ندای رحمانی را هرگز نمی شنوند.

● نفی نگاه مطلق گرایانه

▪ آیت الله سیداحمد خاتمی:

مطلق گرایانه نگاه کردن، مطلوب یک جامعه دینی نیست و برای تحقق یک جامعه نمونه و اسلامی باید از آن دوری کرد، در جامعه مطلوب، اگر کسی که قبلا در راه کج می رفته، اما امروز راه درست می رود، نباید حقش ضایع شود.

جامعه نمونه جامعه ای است که حق مداری در نگاه خود داشته باشد و مسئولانش در انتصابات، در اجرای احکام و... براساس رابطه عمل نکنند.(۲)

● وحدت معیار جامعه نمونه

▪ آیت الله سیداحمد خاتمی:

جامعه نمونه از دیدگاه امام علی(ع)، جامعه ای است که شهروندان آن در پی وحدت باشند و همه به دنبال این باشند که دل ها روز به روز به هم نزدیکتر شوند، چرا که دست خداوند همواره با جماعت است.

براساس آیات قرآن باید از تفرقه و تکروی در جامعه پرهیز شود، چرا که تفرقه در همه جا، حتی بین خودی ها، زیان بار است.

ممکن است که در جامعه ما نیز اختلاف سلیقه باشد، اما باید به خاطر خدا، آن ها را کنار گذاشت و در یک مسیر حرکت کرد. البته تحقق وحدت در کشور هزینه دارد و برای رسیدن به آن بایستی هزینه ها را پرداخت که مهمترین این هزینه ها، تحمل سلیقه های یکدیگر است و بدون این تحمل سلایق مختلف وحدت امکان پذیر نخواهد بود.(۳)

● قرآن، بهترین شیوه جذب جوانان

▪ حجت الاسلام والمسلمین قرائتی:

بهترین شیوه برای جذب جوانان گفتن حرف ها و سخنان حکیمانه و منطقی است و در این راستا با ارائه مطالب قرآنی می توان جوانان را جذب کرد سخنرانی ها باید وحی و از کلام خدا باشد، قرائت خطبه های طولانی در ابتدای سخنرانی ضرورتی ندارد و باید حذف شود.(۴)

آیت الله جوادی آملی

۱- سایت حضرات آیات عظام

۲- مرکز خبر حوزه، ۹/۸/۹۸

۳- حوزه نیوز، ۸/۸/۹۸

۴- خبرگزاری رسا، ۷/۸/۹۸