معرفی حیوانات نظامی در طول تاریخ جنگ های انسانی

انسان ها از زمان آغاز جنگ ها در تاریخ از حیوانات مختلفی برای کمک در مبارزه استفاده کرده اند و امروز ارتش های مختلف از دامنه ی گسترده تری از موجودات زنده برای فعالیت های مختلفی از ردیابی بمب ها گرفته تا گشت زنی ساحلی استفاده می کنند

انسان‌ها از زمان آغاز جنگ‌ها در تاریخ از حیوانات مختلفی برای کمک در مبارزه استفاده کرده‌اند و امروز ارتش‌های مختلف از دامنه‌ی گسترده‌تری از موجودات زنده برای فعالیت‌های مختلفی از ردیابی بمب‌ها گرفته تا گشت‌زنی ساحلی استفاده می‌کنند.

این موضوع با در نظر گرفتن این‌که حیواناتی مانند اسب‌ها، سگ‌ها و دیگر جانداران با هدف حضور در مبارزات انسانی تکامل نیافته‌اند، جالب توجه است. تا به حال طراحی‌های طبیعت نه تنها در برابر گذر زمان و فرسودگی مقاومت نشان داده است، بلکه الهام‌بخش انسان‌ها نیز بوده است تا انرژی خود را از طریق ساخت مشابه‌های مکانیکی هدایت کرده و یا ذخیره کنند.

در ادامه تعدادی از جاندارانی که به‌صورت ناخواسته به سربازان ارتش‌های باستانی و مدرن تبدیل شده‌اند را مشاهده می‌کنید:

● خفاش‌های بمب‌افکن

این پستانداران شب‌زنده‌دار پرنده، طی جنگ جهانی دوم در آزمایش عجیبی به کار گرفته شدند. یک دندان‌پزشک جراح خشمگین از حمله‌ی ژاپنی‌ها به بندر پرل، طرح اتصال بمب‌های کوچک و آتش‌زایی را به خفاش‌ها ارائه کرد. برنامه این بود که این پرندگان کوچک مانند هزاران شعله‌ی آتش در سرتاسر شهرهای ژاپن پرواز کرده و همه جا را به آتش بکشند.

اما این ایده پس از دریافت مجوز از روزولت با مشکل مواجه شد زیرا بسیاری از ۶ هزار خفاشی که ارتش آمریکا از آن‌ها استفاده کرده بود، مانند سنگ از آسمان سقوط کردند و یا متواری شدند. نیروی دریایی آمریکا قبل از پذیرفتن شکست خود، بیش از دو میلیون دلار صرف غلبه بر مشکلات به‌وجود آمده کرد. در واقع خفاش‌های بمب‌افکن تنها توانستند از پس بمباران روستای شبیه‌سازی شده‌ی ژاپنی، یک آشیانه‌ی هواپیمای آمریکایی‌ها و خودروی یک ژنرال ارتش بر آید.

امروزه محققان پنتاگون در حال مطالعه بر روی مکانیک پرواز خفاش‌ها هستند تا بتوانند از آن برای ساخت هواپیماها و روبات‌های جاسوس آینده الهام بگیرند.

● سوار نظام شترها

شترها در ارتش‌های مدرن نقش چندان جدی به عهده ندارند اما زمانی بود که سواره نظام‌هایی از شترها در مناطق خاصی از جهان به‌وجود آمده و مورد استفاده قرار می‌گرفته است. در زمان‌های قدیم شترها بیش‌تر در صحراهای آفریقای شمالی و خاورمیانه استفاده می‌شدند زیرا این حیوانات به توانایی بالا در دوام آوردن در شرایط خشک و بی‌آب شهرت دارند.

نیروی دریایی آمریکا شیرهای دریایی را به‌عنوان نیروهای مین جمع‌کن آموزش داده است که می‌توانند مین‌های دریایی را شناسایی و نشانه‌گذاری کنند. این جاندارن حتی قادرند به قواصان یا مضنونین پابندهای مخصوصی بزنند تا افراد نیروی دریایی بتوانند این مضنونین را به سطح آب بکشانند.

هم‌چنین گفته می‌شود که بوی شترها، حتی اگر خود دشمن را نمی‌ترساند، موجب وحشت اسب‌های سواره نظام‌های دشمن می‌شده است. پارت‌ها و ساسانیان گاه به‌صورتی زیرکانه شترهای خود را با استفاده از زره‌های قدیمی پوشش می‌داده‌اند و جنگجویان عرب نیز هنگام تاخت و تاز و حمله به قبیله‌های دیگر و یا هنگام فتح خاورمیانه یا شمال آفریقا توسط مسلمانان بر شترها سوار بوده‌اند.

نقش شترها در کارزارها با توسعه‌ی سلاح‌های گرم در دهه‌ی ۱۷۰۰ و ۱۸۰۰ کم‌رنگ‌تر شد اما تا زمان جنگ جهانی اول نیز نشانه‌هایی از حضور این جانداران در میدان‌های جنگ دیده شده است.

● زنبورهای خشمگین

زنبورهای نیش‌دار در صورت تحریک و خشمگین شدن می‌توانند سلاح‌های تأثیرگذار و آزاردهنده‌ای به‌شمار روند. یونانیان باستان، رومی‌ها و دیگر تمدن‌ها گاه از حشراتی مانند زنبور به‌عنوان سلاحی جنگی استفاده می‌کردند تا نفرات دشمن را بترسانند. گاه محاصره‌کنندگان کندوهایی مملو از زنبور را با کمک منجنیق به سوی دیوارهای شهرهای تحت محاصره پرتاب می‌کردند و مدافعان یونانی نیز با استفاده از همین کندوها مهاجمان را به رگبار می‌بستند.

حتی گاهی ساکنان منطقه‌ی ترابوزان در ترکیه، سربازان رومی تحت فرمان پومپی را به وسیله‌ی انبوهی از زنبورهای سمی مورد هجوم قرار می‌دادند و منجر به عقب‌نشینی سربازان مسموم و از خود‌بی‌خود رومی می‌شدند.

از اخیرترین موارد استفاده از زنبورهای خشمگین در جنگ‌ها می‌توان به فتح قلعه‌ها در قرون وسطی، جنگ جهانی اول و جنگ ویتنام اشاره کرد. امروزه دانشمندان کاربرد بسیار صلح جویانه‌ای را برای زنبورها یافته‌اند و از آن‌ها برای ردیابی معادن استفاده می‌کنند.

● شیرهای دریایی نگهبان

شیرهای دریایی کالیفرنیا که در کنار دلفین‌ها و وال‌های خاویار در خدمت نیروی دریایی آمریکا قرار دارند، با حضور در برنامه‌ی پستانداران دریایی به شهرت عجیبی رسیده‌اند. پستانداران دریایی از دید در تاریکی و شنوایی زیر آبی خارق‌العاده‌ای برخوردارند و می‌توانند با سرعت ۴۰ کیلومتر بر ساعت شنا کرده و یا به‌صورت متوالی در اعماق بالا شیرجه بزنند.

نیروی دریایی آمریکا بر اساس همین توانایی‌ها شیرهای دریایی را به‌عنوان نیروهای مین جمع‌کن آموزش داده است که می‌توانند مین‌های دریایی را شناسایی و نشانه‌گذاری کنند. این جاندارن حتی قادرند به قواصان یا مضنونین پابندهای مخصوصی بزنند تا افراد نیروی دریایی بتوانند این مضنونین را به سطح آب بکشانند.

نیروهای ویژه‌ی شیرهای دریایی به دوربین‌های پیشرفته‌ای مجهزند که تصاویر زنده را از زیر دریا در اختیار انسان‌ها قرار می‌دهند. تنها یکی از این شیرهای دریایی، دو مربی و یک قایق لاستیکی می‌تواند جایگزین یک ناو کوچک، سرنشینان و قواصانی شود که در بستر اقیانوس در جستجوی جسمی خاص هستند.

● کبوترهای نامه‌بر

در بخش بزرگی از تاریخ نبردهای انسانی، کبوترهای پیغام‌رسان با توجه به توانایی لانه‌یابی و مسیریابی قوی که به آن‌ها این قدرت را می‌دهد پس از طی کردن صدها کیلومتر به راحتی به خانه بازگردند، پیام‌هایی مهم و تاریخی را از مقامات و ژنرال‌های ارتش‌های مختلف حمل کرده‌اند.

اما این پرندگان زیبا در طول جنگ جهانی اول، زمانی که نیروهای متفقین از بیش از ۲۰۰ هزار کبوتر استفاده کردند، به شهرتی باور نکردنی رسیدند. حتی یکی از این کبوترها به نام Cher Ami (دوست عزیز) به‌دلیل حمل ۱۲ پیام به استحکامات وردن در فرانسه مدال افتخار «کروکس دی گوئر» (عبور از جنگ) فرانسه را دریافت کرد.

Cher Ami آخرین پیام خود را با وجود جراحت شدید گلوله به مقصد رساند و عنوان ناجی گردان گمشده‌ی هفتاد و هفتمین لشگر پیاده‌نظام آمریکا که توسط نیروهای آلمان از هم گسیخته شده بود را دریافت کرد. پیشرفت در تکنولوژی ارتباطات نیاز به این پرندگان را که در جهان سمبلی برای صلح به‌شمار می‌روند، در میدان‌های جنگ از بین برده است.

● دلفین‌های نیروی دریایی

از دهه‌ی ۱۹۶۰ تا کنون دلفین‌های پوزه بلند در کنار شیرهای دریایی در گشت‌زنی سواحل کمک حال نیروی دریایی آمریکا بوده‌اند. این جانداران از حس‌گرهای پیچیده‌ی بیولوژیکی خود برای جستجوی مین‌های دریایی استفاده می‌کنند.

یک دلفین صداهای تیک مانندی از خود ایجاد و به اطراف منتشر می‌کند که این اصوات با برخورد با اجسام اطراف به سوی خود جاندار بازمی‌گردند. این کار تصویری ذهنی از جسم را در دلفین‌ها به‌وجود می‌آورد که در نهایت می‌تواند گزارش آن‌چه دیده است را با کمک سؤال و جواب‌های «آری و خیر» به انسان‌ها انتقال دهد.

مربیان این دلفین‌ها هم‌چنین می‌توانند پاسخ مثبت این جانداران را با فرستادن دلفین‌ها برای نشانه‌گذاری جسم مورد نظر دریابند. دلفین‌ها هم‌چنین می‌توانند مهاجمین را نشانه‌گذاری کنند اما ارتش آمریکا توانایی این جانداران را در استفاده از سلاح انکار کرده است.

یکی از این کبوترها به نام Cher Ami (دوست عزیز) به‌دلیل حمل ۱۲ پیام به استحکامات وردن در فرانسه مدال افتخار «کروکس دی گوئر» (عبور از جنگ) فرانسه را دریافت کرد. Cher Ami آخرین پیام خود را با وجود جراحت شدید گلوله به مقصد رساند و عنوان ناجی گردان گمشده‌ی هفتاد و هفتمین لشگر پیاده‌نظام آمریکا که توسط نیروهای آلمان از هم گسیخته شده بود را دریافت کرد.

● فیل‌های جنگی

عظیم‌ترین پستاندار زنده روی زمین با توانایی بالای تخریب صفوف و استحکامات دشمن، ردپای پر رنگی را از خود در کارزارهای تاریخی به‌جا گذاشته است. فیل‌ها از پاها، عاج‌ها و حتی خرطوم خود در از هم پاشیدن لشگرها استفاده می‌کردند. گاه بر تن این جانداران زره‌های مخصوص و زوبین‌انداز پوشانده می‌شده است.

شاید فرمانروایان باستانی هند اولین افرادی بوده‌اند که فیل‌ها را به‌عنوان ماشین‌های زنده اهلی کرده‌اند اما پس از آن‌ها ایرانی‌ها نیز در خاورمیانه از فیل‌ها استفاده کردند. اسکندر در نبردهای تاریخی خود با فیل‌های زیادی از سپاه مقابل برخورد کرد و به تدریج یونانی‌ها و رومی‌ها در زمان‌های خاصی از فیل‌های جنگی استفاده کردند.

اسب‌ها از بو و شکل فیل‌ها هراسان بوده و نیروهای انسانی نیز باید در هنگام مقابله با چنین عظمتی پیآمدهای آن را در نظر می‌گرفتند. به تدریج استفاده از توپ‌ها به‌عنوان سلاح مخرب نقش جنگجویانه‌ی فیل‌ها را در تاریخ جنگ‌های بیهوده و خونین انسان‌ها به پایان رساند.

● قاطرهای ارتشی

قاطرها در طول تاریخ جنگ‌های انسانی نقشی کم سر و صدا اما حیاتی به عهده داشته‌اند زیرا وظیفه‌ی حمل و نقل سلاح، غذا و دیگر مایحتاج نیروهای نظامی را به عهده‌ی آن‌ها می‌گذاشته‌اند. این جاندارن برای حمل بار به اسب‌ها برتری دارند زیرا از توان بدنی بالاتری برخوردارند. هم‌چنین این جانداران نسبت به اسب‌ها از هوش و بی‌میلی بیش‌تری برای نافرمانی برخوردارند. لژیون‌های رومی در ازای هر ۱۰ نیرو یک قاطر به همراه داشتند و ناپلئون بناپارت نیز برای عبور از کوهستان آلپ بر یک قاطر سوار شده بود. ارتش آمریکا در طول جنگ جهانی اول به تنهایی از ۵۷۱ هزار اسب و قاطر استفاده کرده بود که در حدود ۶۸ هزار رأس از این جانداران در نبردها از بین رفته بودند. امروزه نیز بخش‌های مختلفی از نیروهای نظامی آمریکا برای حمل و نقل تجهیزات از میان کوهستان‌ها از این جانداران استفاده می‌کنند.

● سگ‌های جنگ

از هزاران سال پیش تا کنون نسل‌های بزرگی از سگ‌های جنگی در میدان‌های جنگ به‌عنوان نگهبانان مدافع برای ملیت‌های مختلف از مصری‌ها گرفته تا بومیان آمریکا خدمت کرده‌اند. رومی‌ها سگ‌های جنگی خود را به‌نوعی قلاده‌ی میخ‌دار و زره مجهز می‌کردند و جنگجویان اسپانیایی نیز در حین حمله و تهاجم آمریکای جنوبی در دهه‌ی ۱۵۰۰ از سگ‌های جنگی زره‌پوش استفاده می‌کرده‌اند.

بسیاری از قوم‌های اروپایی نیز در مبارزات خود در طول قرون وسطی از سگ‌های جنگی استفاده می‌کردند، اما گسترش جنگ‌افزارهای متعدد نقش‌های متعدد این جانداران را کاهش داد و اکنون سگ‌ها بیش‌تر به‌عنوان مأموران ردیاب بمب و مواد منفجره به کار گرفته می‌شوند.

● اسب‌ها

شاید هیچ جانداری به اندازه‌ی اسب در تاریخ جنگ‌های انسانی تأثیرگذار نبوده باشد. انسان‌ها در حدود ۵۵۰۰ سال پیش اسب‌ها را در قزاقستان اهلی کردند و گسترش اسب‌ها در میان اروپا - آسیا استفاده از آن‌ها را در میدان‌های بزرگ جنگ افزایش داد.

مصری‌ها و چینی‌های باستان قبل از ابداع زین و رکاب کاربردی از ارابه‌های اسب‌دار به‌عنوان پایگاهی ثابت برای جنگیدن استفاده می‌کردند. شوالیه‌های زره‌پوش و اسب‌سوار حملات مخربی را به نیروهای مهاجم وارد می‌کردند.

ثبات و پایداری که زین و رکاب به جنگجویان می‌بخشید به مغول‌ها توانایی تیراندازی و نشانه‌گیری دقیق از روی زین اسب را می‌داد و در نهایت نیروی محرکه‌ی کافی برای تهاجم به جهان شناخته شده‌ی زمان خودشان را فراهم آورد. جایگاه اسب‌ها به‌عنوان ابزار و وسیله‌ی نقلیه‌ی جنگی تا زمان آغاز دوره‌ی جدید جنگ‌ها، زمانی که تانک‌ها و ماشین‌های زره‌پوش ساخته شدند دچار تزلزل نشد.