نیفتی تو حوض نقاشی

بایدها و نبایدهای خرید لوازم نقاشی برای کودکان

یکی از بهترین بازی‌های کودکانه، نقاشی‌ کشیدن است که روش مناسبی برای بیان احساسات کودک و پرورش تخیل و خلاقیت‌اش محسوب می‌شود اما با انتخاب غلط لوازم نقاشی، نحوه غیراصولی استفاده یا رعایت‌نکردن اصول این سرگرمی‌ شاد کودکانه ممکن است خطرات بزرگی سلامت کودکان را تهدید کند. مدادرنگی، آبرنگ، گواش، مدادشمعی، پاستل، رنگ‌روغن و ماژیک رایج‌ترین و محبوب‌ترین وسایل نقاشی در میان کودکان هستند که موقع خرید و انتخاب آنها باید به نکات بهداشتی و ایمنی‌شان توجه کافی داشته باشید...

انتخاب لوازم نقاشی برای کودکان کار به مراتب دشوارتری است تا انتخاب وسایل نقاشی بزرگسالان چون متابولیسم بدن کودکان شرایط متفاوتی دارد و سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف‌تر است و روحیه کنجکاو آنها باعث می‌شو‌د لوازم نقاشی به وسایلی خطرناک و مشکل‌زا برایشان تبدیل شود! در وهله اول باید به این نکته توجه کرد که رنگ‌های منتخب، باید تازه و استاندارد باشند تا باعث آلودگی پوست بدن کودک نشوند. همیشه هنگام خرید برچسب لوازم نقاشی کودکان را مطالعه کنید تا از سلامت آنها اطمینان حاصل کنید. قبل از اقدام به خرید، از یک معلم هنر یا سایت ویژه نقاشی کودکان کمک بگیرید تا فهرستی از مواد مضر موجود در لوازم نقاشی و به خصوص رنگ‌ها را در اختیار داشته باشید. اگر کودک شما سابقه آلرژی پوستی یا تنفسی دارد هنگام خرید قلم موها حتما مطمئن شوید که الیاف استفاده‌شده در قلم‌مو، آلرژی کودک را تشدید نکند. این الیاف عموما الیاف مصنوعی‌اند و ممکن است حین نقاشی با پوست کودک تماس پیدا کنند.

هنگام خرید آبرنگ و ماژیک هم دقت کنید انواعی از این محصولات را خریداری کنید که در اثر تماس هوا یا باد سشوار،‌ زود خشک می‌شوند. این‌گونه لوازم نقاشی تاثیرات منفی تنفسی بسیار پایینی دارند به علاوه استفاده از مداد شمعی‌هایی که رنگ آنها تا چند ساعت روی پوست دست باقی می‌‌ماند اقدام بسیار خطرناکی است. در موارد این چنینی نباید به این نکته اکتفا کنید که چون من (بزرگسال) از این لوازم نقاشی استفاده کردم و مشکلی پیش نیامد پس خطری کودکم را تهدید نمی‌کند؛ این فقط یک نگاه سطحی است.

البته بعد از خرید لوازم نقاشی هم باید حواستان به بهداشت استفاده و نگهداری از آنها باشد. مثلا برای میکروب‌زدایی قلم‌موهای نقاشی حتما بعد از هر بار استفاده آنها را با الکل، ضدعفونی کنید و در معرض نورخورشید قرار دهید. چون باقی‌ماندن ذرات رنگ روی قلم‌مو باعث می‌شود در نقاشی بعدی، پوست دست و صورت کودک با مشکلات جدی مواجه شود! پس از اتمام نقاشی هم باید دستان کودک را با مایع دستشویی ضدمیکروب به دقت شست.

● رنگ‌ها و سازگاری با محیط‌زیست

هنگام خرید لوازم نقاشی برای کودک باید به فروشنده گفت این لوازم و رنگ‌ها برای کودکان خریداری می‌شوند تا رنگ‌هایی که برپایه آب ساخته شده‌اند و از لحاظ شیمیایی مشکلی برای پوست و تنفس کودک ایجاد نمی‌کنند به شما معرفی کند. این رنگ‌ها سازگاری بیشتری با محیط‌زیست دارند و در نتیجه شست‌وشوی آنها راحت‌تر است. دقت کنید که هرگز لوازم نقاشی ضدآب خریداری نکنید چون ماژیک‌های پررنگ غیرقابل ‌شست‌وشو و ماژیک‌های ضدآب،‌ حاوی الکل و موادشیمیایی بسیار مضری هستند که سیستم تنفسی کودکان را تحریک می‌کند!‌

● لوازم نقاشی ایمن برای کودک

البته پس از خرید رنگ‌ها و قلم‌موها هم باید تذکرات لازم را به کودکان داد و در مراحل مختلف نقاشی، کنار آنها حضور داشت تا از رفتارهای خطرناک آنها که ریشه در کنجکاوی کودکانه دارد، جلوگیری کرد. یادتان باشد که حتما به کودک تذکر دهید که به هیچ عنوان قلم‌موی آغشته به رنگ را روی پوست خود امتحان نکند و مبادا وسوسه شود که رنگ زیبای قلم‌مو را مزه‌مزه کند! هنگام نقاشی باید از خوردن و آشامیدن کودکان جلوگیری کرد چون ممکن است ذرات ریز رنگ روی موادغذایی بنشیند و وارد سیستم گوارش کودک شود! همچنین تهویه مکانی که کودک برای نقاشی انتخاب کرده بسیار مهم است و باید حداقل پنجره‌ای را باز گذاشت تا هوا در اتاق جریان داشته باشد. هرگز اسپری‌های رنگ را در اختیار کودکان قرار ندهید چون هر نقاشی با این اسپری‌‌ها بخش مهمی از سلول‌های سیستم تنفس وی را از بین می‌برد!‌

نکته دیگر اینکه کودکان دوست دارند دستان خود را با رنگ‌هایی چون گواش و آبرنگ رنگی کنند اما والدین باید از این کار جلوگیری یا از دستکش هنگام نقاشی استفاده کنند تا مواد رنگی کمترین تماس را با پوست دست کودکان داشته باشند. در ضمن باید لوازم نقاشی و رنگ‌ها را دور از دسترس کودکان قرار دهید تا بدون اطلاع شما، سراغ نقاشی و انجام کارهای مخاطره‌آمیز نروند! از خرید مدادرنگی‌ها و قلم‌موهایی که در قسمت نوک یا انتها، ‌تیز و برنده هستند جدا خودداری کنید. رنگ‌های مختلف نقاشی را باید در محفظه‌های ویژه آنها نگهداری کنید چون ممکن است با تعویض محفظه، نحوه تابش آفتاب یا تماس با اکسیژن هوا، تغییرات شیمیایی خطرناکی در آنها به وجود آورد. نقاشی روی صورت و بدن کودکان که در جشن‌ها و مهدکودک رایج است، می‌تواند خطرات جدی در پی داشته باشد.

● نقاشی روی بدن کودک و خطرات آن

یکی از انواع رایج و محبوب نقاشی در سال‌های اخیر برای کودکان، نقاشی روی دست و صورت است. اغلب در جشن‌ها و مراسم مختلف و در مهدهای کودک از این نوع نقاشی استفاده می‌شود اما والدین و مسوولانی که با کودک در ارتباط هستند باید به چند نکته مهم توجه داشته باشند: اول باید به این نکته اشاره کرد که برچسب غیررسمی روی پاکت به این معنی نیست که می‌توان از آن نوع رنگ برای نقاشی دست و صورت استفاده کرد! چون این عبارت برای ابزارهای نقاشی است که روی کاغذ مورد استفاده قرار می‌گیرند و غیرسمی‌‌بودن آنها از نظر بو و تماس دست کودک با کاغذ نقاشی تضمین شده است نه کاربرد آن روی پوست بدن!‌ پوست بدن بیشتر کودکان به مواد شیمیایی‌ای که FDA تأیید نکرده، حساسیت دارد و نیکل موجود در این نوع رنگ‌ها آسیب‌های زیادی به بافت جوان پوست کودکان وارد می‌کند.

در مورد آبرنگ هم باید به این نکته توجه کنیم که اثرات شیمیایی این نوع رنگ تا چندروز روی پوست کودک باقی می‌ماند و مانع تنفس و تعریق طبیعی پوست و باعث از بین‌رفتن سلول‌های سالم پوست صورت و دست کودک می‌شود. وقتی روی جعبه آبرنگ کلمه قابل ‌شست‌وشو را می‌بینیم باید بدانیم این به معنای شست‌وشوی نقاشی آبرنگی است که روی پارچه نقاشی شده نه پوست بدن کودک! در ضمن این نوع رنگ‌ها را باید قبلا روی کاغذ امتحان کرد و در صورت مشاهده درخشش بیش از حد رنگ‌ها، از کاربرد آنها خودداری کرد. این درخشش نشانه استفاده شدید از مواد شیمیایی مضر است. معمولا رنگ‌های مناسب نقاشی روی دست و صورت حاوی پلی‌استر هستند و بس!‌

در ضمن اگر کودک مبتلا به بیماری واگیردار یا شپش موی‌ سر باشد یا زخم تازه روی پوست خود داشته باشد. هرگز نباید روی پوست بدن او نقاشی کرد. حتی وجود آکنه روی پوست هم باعث می‌شود شست‌وشوی پس از نقاشی پوست بدن کودک را حساس‌تر کند.

مهیار میرزاپور