گرمای آش در سرمای زمستان

نگاهی به جشنواره آش و آشپزی

غذای ایرانی فقط به ذائقه ایرانی‌ها خوش نیست. آشپزی ایرانی یکی از مکتب‌های مادر در آشپزی است که همه دنیا خورده‌اند و بسیار پسندیده‌اند. در آشپزی ایرانی امکان ایجاد تنوع و خلاقیت بی‌پایانی وجود دارد. آشپزی ایرانی اصول ساده و الگوهای معینی دارد که با یادگیری آنها فرد می‌تواند با ذوق و شم آشپزی خودش انواع موادغذایی را با هم ترکیب و انواع غذاها را تهیه کند. مثلا خورش الگویی است برای درست کردن غذاهای بی‌شمار. به همین دلیل است که ساکنان مناطق مختلف ایران غذاهای خاص و محلی دارند. از طرف دیگر، غذاهای ایرانی ملایم و متعادل هستند. در غذاهای ایرانی از پلو و خورش تا آبگوشت و آش هیچ مزه‌ای غالب نیست. همه غذاهای ایرانی چاشنی و ادویه شامل: نمک، فلفل، زردچوبه، زعفران و... دارند ولی مقدار این چاشنی‌ها همیشه اندک و به قول آشپزان به مقدار لازم است. فوت کوزه‌گری, غذاهای ایرانی پخت ملایم و طولانی‌مدت آنهاست. طبخ چنین غذاهایی که قدرت جلب رضایت تمام ذائقه‌ها را دارد، هنر است. یکی دیگر از هنرهای ایرانی که مانند سایر شاخه‌های هنر ایرانی نیاز به تقدیر، تحسین و تکثیر دارد. چند سالی است که مسوولان به فکر پرداختن به این هنر افتاده‌اند و جشنواره ملی آش و آشپزی را برگزار کرده‌اند. جشنواره آش و آشپزی ایرانی روز ۱۴ آبان ماه در زنجان افتتاح شد و امروز و فردا آخرین روزها و ساعت‌های خود را پشت سر می‌گذارد.این جشنواره شامل فعالیت‌های مختلف بود که در واقع به دو بخش نمایشگاهی و رقابتی تقسیم می‌شدند. در بخش رقابتی آشپزان با غذاهایشان رقابت می‌کردند و در بخش نمایشگاهی استان‌ها، هنرها و صنایع دستی محلی خود را به نمایش می‌گذاشتند.

● افتتاحیه

روز چهاردهم آبان ماه در حالی که سرمای زودرس استان زنجان، هوای زمستانی را به این استان آورده بود، مراسم افتتاحیه چهارمین جشنواره ملی آش و آشپزی ایرانی با حضور مسوولان استان زنجان در فرهنگسرای امام‌خمینی(ره) این استان برپا شد.

در این مراسم اکبر کریمی، دبیر جشنواره از چون و چند این جشنواره گفت و در ادامه فرهنگ فرخی، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان زنجان از واگذاری این جشنواره به بخش خصوصی خبر داد. جمال‌الدین موسوی، مدیرکل امور اجتماعی و انتخابات استانداری زنجان دیگر سخنران این مراسم بود که از جابه‌جایی محل جشنواره صحبت کرد.

موسوی گفت: هرساله جشنواره آش در مجموعه رفاهی و تفریحی ائل‌داغی برگزار می‌شد اما امسال محل آن به پارک ملت انتقال یافت. به نظر من پارک ملت به دلیل اینکه محل شادی و شادکامی و حضور کودکان است می‌تواند مکان مناسبی برای جشنواره آش نیز باشد.با این سخنان چهارمین جشنواره آش و آشپزی شروع به کار کرد و ابتدا قرار بود به مدت یک هفته تا روز دوشنبه، بیستم آبان ماه به کار خود ادامه بدهد و در روز بیستم آبان ماه با معرفی برترین‌ها کار خود را تمام کند اما در روز سوم و چهارم جشنواره یعنی در روزهای پایانی هفته گذشته، استقبال از جشنواره چنان بود که مسوولان تصمیم به تمدید جشنواره گرفتند. دبیر این جشنواره در پنجمین روز اعلام کرد: به خاطر استقبال خوب مردم در روزهای سوم و چهارم با هماهنگی‌های صورت گرفته با سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و شهرداری زنجان، جشنواره آش و آشپزی چهار روز دیگر تمدید شد.

● رقیبان سرسخت

۷۰ آشپز از سراسر کشور در چهارمین جشنواره آش و آشپزی ایرانی حضور داشتند تا دستپخت خود را با هم به رقابت بگذارند. این ۷۰ آشپز از ۱۲ استان کشور در دو بخش آش و آشپزی ایرانی با هم رقابت کردند.در روز اول پس از برپایی مراسم افتتاحیه آشپزهای شرکت‌کننده در بخش آش، آش شله‌قلمکار پختند. داوطلبان حاضر در بخش‌ آشپزی هم در روز اول اقدام به طبخ کوفته و سبزی کردند. در روزهای بعد شرکت‌کنندگان بخش آش به ترتیب آش ماست و کشک، رشته، ترش، شلغم و گندم پختند و در بخش آشپزی هم به ترتیب از روز دوم تا پایان جشنواره ماهی و سبزی‌پلو، آبگوشت و دیزی، دلمه و کوکو، چلوکباب و جوجه‌‌کباب و خورشت قیمه و قلیه در فهرست غذاهای آشپزان جای داشت.برای آشپزان حاضر در بخش رقابتی بیستم آبان ماه روز پایانی جشنواره بود که برگزیدگان شش روز گذشته وارد دور نهایی رقابت شدند.

● در رقابت هفته اول جشنواره

داوود حسینی‌زنجانی با طبخ آش گوشت از زنجان، اباذر فرج‌نیا با طبخ آش ترش از زنجان، خدیجه قیداری با طبخ آش ترش از زنجان، آزیتا خیام با طبخ آش شله‌قلمکار از تهران، فریده دوران‌نژاد با طبخ آش ترش از زنجان و صادق شاجری با طبخ آش ترش از زنجان، کاندیداهای بخش پخت آش چهارمین جشنواره ملی آش و آشپزی ایرانی هستند.

آشپزان بخش آشپزی ایرانی هم در آخرین روز رقابت‌ها با پخت املت و نیمرو با هم رقابت کردند.

● بخش نمایشگاهی

هر سال در جشنواره ملی آش و آشپزی در کنار آشپزان حرفه‌ای، غرفه‌هایی هم به عرضه صنایع دستی و سوغات استان‌ها می‌پرداختند. با توجه به استقبالی که سال‌های گذشته از بخش‌های حاشیه‌ای شده بود، در چهارمین جشنواره این بخش‌ها نیز گسترده‌تر شدند. سال‌های گذشته، ۲۰ غرفه به نمایش سفره‌های رنگی غذا و شیرینی اختصاص داشت که امسال به ۲۵ غرفه ارتقا یافت.

در این غرفه‌ها مناسبت‌های ملی، دینی و مذهبی، قومی و قبیله‌ای و عشیره‌ای و سوغات متمایز و مخصوص و شناسنامه‌دار ملی به نمایش گذاشته شدند. سفره شب آخر سال کهنه، شب اول سال جدید، ۱۳روز نورز، ۱۳ بدر، شب یلدا و چهارشنبه‌سوری جزء مناسبت‌‌های ملی بودند. سفره‌های ماه مبارک رمضان، ایام محرم و صفر، عید فطر، قربان، عید غدیر، غذا و شیرینی‌های مخصوص در مناسبت‌های دینی اقلیت‌های ایرانی هم در غرفه مناسبت‌های دینی و مذهبی به نمایش درآمدند. شیرینی، ادویه‌جات و چاشنی‌ها جزء محتویات غرفه سوغات متمایز، مخصوص و شناسنامه‌دار محلی بود و در غرفه مناسبت‌های قومی، قبیله‌ای و عشیره‌ای، سالروز قهرمانان محلی، مسابقات و بازی‌های محلی، مراسم خواستگاری و عقد، ازدواج، تولد اولین فرزند، مراسم دید و بازدید و مراسم ختم به نمایش درآمد.برپایی ۱۶۰ غرفه صنایع دستی و صنایع غذایی از جمله برنامه‌های جنبی جشنواره آش بود. در این غرفه‌ها صنایع‌دستی مختص ایران در معرض نمایش و فروش گذاشته شد. علاوه بر این بازدیدکنندگان می‌توانستند از انواع صنایع غذایی استان‌های مختلف دیدن کرده و مواد مورد نیاز خود را تهیه کنند.

مجلات مربوط به غذا و آشپزی هم در پنج غرفه این نمایشگاه به مردم معرفی شدند.

● جشنواره آینده

جشنواره آش و آشپزی هر سال در فصل تابستان برپا می‌شد، هرچند امسال هم با استقبال خوب و گرم مردمان زنجانی روبه‌رو شد اما سرمای هوای زنجان برای شرکت‌کنندگان و مراجعان آزاردهنده بود و به مسوولان پیشنهاد می‌شد، زمان برپایی این جشنواره را به فصل تابستان و روزهای گرم برگردانند.

سرپرست گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان در این‌باره گفت: نتایج حاصل از برپایی این جشنواره مشخص می‌کند که از سال آینده جشنواره ملی آش و آشپزی در چه فصلی برگزار شود.

زنجان شهری است که سرمای زودرس دارد و زمان برپایی جشنواره باید به نحوی تنظیم شود که هم بازدیدکنندگان و هم غرفه‌داران راحت باشند.

سیدمیکائیل موسوی درخصوص علت تغییر در زمان برگزاری گفت: چون امسال سازمان میراث فرهنگی برپایی جشنواره را به بخش خصوصی واگذار کرد، مدت زمانی به طول انجامید تا رایزنی‌های لازم صورت گیرد و به همین خاطر در فصل پاییز این جشنواره در حال برگزاری است. امیدوارم گرمای خود آش سرمای هوا را جبران کند.