۳۴ قاعده طلایی شورا

به منظور تسریع در پیشرفت امور شهرداری, شورا می تواند اختیار تصویب و انجام معاملات را تا میزان معینی با رعایت آیین نامه معاملات شهرداری به شهردار واگذار نماید

در آستانه تشکیل سومین دوره شورای شهر تهران و انتخاب پنجاه و هفتمین شهردار تهران، شاید اغلب شهروندان تهرانی ندانند که اصولا شورای شهر را برای چه انتخاب می کنند و یا اعضای شورای شهر در کلانشهری چون تهران چه وظایف یا اختیاراتی دارند.

البته برخی از شهروندان میان سال یا سالخورده در سال های قبل از وقوع انقلاب اسلامی با واژه های انجمن شهر یا اعضای انجمن شهر آشنایی داشتند، اما در شرایط فعلی با استناد به ماده ۷۷ قانون اساسی، حضور نمایندگان مردم در دهیاری ها، روستاها و شهرها نمایانگر حضور جدی مردم را در اداره کردن کشور به خوبی نشان می دهد.

به رغم ناکامی شوراهای دوره اول در دست یابی به انتظارات مردم، خوشبختانه شوراهای دوره دوم با تثبیت مدیریت شهری توانستند گام های مثبتی را در زمینه ساماندهی امور شهری بردارند هرچند که هنوز در زمینه عملکرد مثبت و منفی شورای دوره دوم شهر تهران هیچ اطلاعات مکتوبی در دست نیست، اما برگزاری انتخابات دوره سوم نشان داد که مردم برای اداره کرد بهتر امور شهری دوست دارند که تمامی جناح های فکری را در مدیریت شهری سهیم کنند. برای آشنایی شهروندان تهرانی با وظایف ۳۴ گانه اعضای شورای شهر تهران مطالبی تهیه کرده ایم که می خوانید:

لازم به ذکر است به رغم وجود این اختیارات برای اعضای شوراها هنوز شاهد اجرای صحیح و جدی تک تک آنها در حوزه های مختلف شهری نبوده ایم با این حال اخیرا وزارت کشور و مجلس شورای اسلامی زمزمه هایی را برای محدودکردن اختیارات شوراها تدارک دیده اند که بازخوردهای آن را در طول هفته های گذشته شاهد بودیم.

بدون هیچ قضاوتی درخصوص کاهش یا افزایش اختیارات شوراها انتظار داریم که اعضای شورای سوم شهر تهران در مدت ۴ سال بتوانند انتظارات شهروندان تهرانی را در نظارت و هدایت امور مدیریت شهری برآورده سازند. در قانون اساسی وظایف و اختیارات شورای اسلامی شهر به شرح زیر است:

۱) انتخاب شهردار برای مدت چهار سال

▪ تبصره ۱- شورای اسلامی شهر موظف است بلافاصله پس از رسمیت یافتن نسبت به انتخاب شهردار واجد شرایط اقدام نماید.

▪ تبصره ۲- شهردار نمی تواند همزمان عضو شورای شهر باشد.

▪ تبصره ۳- نصب شهرداران در شهرها با جمعیت بیشتر از دویست هزار نفر و مراکز استان بنا به پیشنهاد شورای شهر و حکم وزیر کشور و در سایر شهرها به پیشنهاد شورای شهر و حکم استاندار صورت می گیرد.

▪ تبصره ۴- دوره خدمت شهردار در موارد زیر خاتمه می پذیرد.

ـ استعفای کتبی با تصویب شورا

ـ برکناری توسط شورای شهر با رعایت مقررات قانونی

ـ تعلیق طبق مقررات قانونی. فقدان هر یک از شرایط احراز سمت شهردار به تشخیص شورای شهر.

۲) بررسی و شناخت کمبودها، نیازها و نارسایی های اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، بهداشتی، اقتصادی و رفاهی حوزه انتخابیه و تهیه طرح ها و پیشنهادهای اصلاحی و راه حل های کاربردی در این زمینه ها جهت برنامه ریزی و ارائه آن به مقامات مسوول ذی ربط.

۳) نظارت بر حسن اجرای مصوبات شورا و طرح های مصوب در امور شهرداری و سایر سازمان های خدماتی در صورتی که این نظارت مخل جریان عادی این امور نگردد.

۴) همکاری با مسوولین اجرائی و نهادها و سازمان های مملکتی در زمینه های مختلف اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، اقتصادی و عمرانی بنا به درخواست آنان.

۵) برنامه ریزی در خصوص مشارکت مردم در انجام خدمات اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی با موافقت دستگاه های ذی ربط.

۶) تشویق و ترغیب مردم در خصوص گسترش مراکز تفریحی، ورزشی و فرهنگی با هماهنگی دستگاه های ذی ربط.

۷) اقدام درخصوص تشکیل انجمن ها و نهادهای اجتماعی، امدادی، ارشادی و تاسیس تعاونی های تولید و توزیع و مصرف، نیز انجام آمارگیری، تحقیقات محلی و توزیع ارزاق عمومی با توافق دستگاه های ذی ربط.

۸) نظارت بر حسن اداره و حفظ سرمایه و دارایی های نقدی، جنسی و اموال منقول و غیرمنقول شهرداری و همچنین نظارت بر حساب درآمد و هزینه آنها به گونه ای که مخل جریان عادی امور شهرداری نباشد.

۹) تصویب آیین نامه های پیشنهادی شهرداری پس از رسیدگی به آنها با رعایت دستورالعمل های وزارت کشور.

۱۰) تایید صورت جامع درآمد و هزینه شهرداری که هر شش ماه یکبار توسط شهرداری تهیه می شود و انتشار آن برای اطلاع عمومی و ارسال نسخه ای از آن به وزارت کشور.

۱۱) همکاری با شهرداری جهت تصویب طرح حدود شهر با رعایت طرح های هادی و جامع شهرسازی پس از تهیه آن توسط شهرداری با تایید وزارت کشور و وزارت مسکن و شهرسازی.

۱۲) تصویب بودجه، اصلاح و متمم بودجه سالانه شهرداری و موسسات و شرکت های وابسته به شهرداری با رعایت آیین نامه مالی شهرداری ها و همچنین تصویب بودجه شورای شهر.

▪ تبصره - کلیه درآمدهای شهرداری به حساب هایی که با تایید شورای شهر در بانک ها افتتاح می شود واریز و طبق قوانین مربوطه هزینه خواهد شد.

۱۳) تصویب وام های پیشنهادی شهرداری پس از بررسی دقیق نسبت به مبلغ، مدت و میزان کارمزد.

۱۴) تصویب معاملات و نظارت بر آنها اعم از خرید، فروش، مقاطعه، اجاره و استیجاره که به نام شهر و شهرداری صورت می پذیرد با در نظر گرفتن صرفه و صلاح و با رعایت مقررات آیین نامه مالی و معاملات شهرداری.

▪ تبصره - به منظور تسریع در پیشرفت امور شهرداری، شورا می تواند اختیار تصویب و انجام معاملات را تا میزان معینی با رعایت آیین نامه معاملات شهرداری به شهردار واگذار نماید.

۱۵) تصویب اساسنامه موسسات و شرکت های وابسته به شهرداری با تایید و موافقت وزارت کشور.

۱۶) تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاست عمومی دولت که از سوی وزارت کشور اعلام می شود.

۱۷) نظارت بر حسن جریان دعاوی مربوط به شهرداری.

۱۸) نظارت بر امور بهداشت حوزه شهر.

۱۹) نظارت بر امور تماشاخانه ها، سینماها و دیگر اماکن عمومی که توسط بخش خصوصی، تعاونی و یا دولتی اداره می شود با وضع و تدوین مقررات خاص برای حسن ترتیب، نظافت و بهداشت این قبیل موسسات بر طبق پیشنهاد شهرداری و اتخاذ تدابیر احتیاطی جهت جلوگیری از خطر آتش سوزی و مانند آن.

۲۰) تصویب مقررات لازم جهت اراضی غیرمحصور شهری از نظر بهداشت و آسایش عمومی و عمران و زیبایی شهر.

۲۱) نظارت بر ایجاد گورستان، غسالخانه و تهیه وسایل حمل اموات مطابق با اصول بهداشت و توسعه شهر.

۲۲) وضع مقررات و نظارت بر حفر مجاری و مسیرهای تاسیسات شهری.

۲۳) نظارت بر اجرای طرح های مربوط به ایجاد و توسعه معابر، خیابان ها، میادین و فضاهای سبز و تاسیسات عمومی شهر بر طبق مقررات موضوعه.

۲۴) تصویب نامگذاری معابر، میادین، خیابان ها، کوچه و کوی در حوزه شهری و همچنین تغییر نام آنها.

۲۵) تصویب مقررات لازم به پیشنهاد شهرداری جهت نوشتن هر نوع مطلب و یا الصاق هر نوع نوشته و آگهی و تابلو روی دیوارهای شهر با رعایت مقررات موضوعه و انتشار آن برای اطلاع عموم.

۲۶) تصویب نرخ خدمات ارائه شده توسط شهرداری و سازمان های وابسته به آن با رعایت آیین نامه مالی و معاملات شهرداری ها.

۲۷) تصویب نرخ کرایه وسایل نقلیه درون شهری.

۲۸) وضع مقررات مربوط به ایجاد و اداره میدان های عمومی توسط شهرداری برای خرید و فروش مایحتاج عمومی با رعایت مقررات موضوعه.

۲۹) وضع مقررات لازم درمورد تشریک مساعی شهرداری با ادارات و بنگاه های ذی ربط برای دایرکردن نمایشگاه های کشاورزی، هنری، بازرگانی و ...

▪ تبصره ۱- در کلیه قوانین و مقرراتی که انجمن شهر عهده دار وظایفی بوده است شورای اسلامی شهر با رعایت مقررات این قانون بعد از یک سال از تاریخ تصویب جانشین انجمن شهر خواهد بود.

▪ تبصره ۲- وزارت خانه ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و سازمان هایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است موظف اند در طول مدت یک سال مذکور در تبصره فوق با بررسی قوانین و مقررات مربوط به خود هر کجا نامی از انجمن شهر سابق آمده و وظایفی را به آن محول نموده است جهت اصلاح اینگونه موارد لایحه اصلاحی به مجلس شورای اسلامی ارائه نمایند.

۳۰) نظارت بر حسن اداره امور مالی شهرداری و کلیه سازمان ها، موسسات، شرکت های وابسته و تابعه شهرداری و حفظ سرمایه، دارایی ها، اموال عمومی و اختصاصی شهرداری و همچنین نظارت بر حساب درآمد و هزینه آنها با انتخاب حسابرس رسمی و اعلام موارد نقض و تخلف به شهردار و پیگیری های لازم بر اساس مقررات قانونی.

▪ تبصره - کلیه پرداخت های شهرداری در حدود بودجه مصوب با اسناد مثبته و با رعایت مقررات مالی و معاملاتی شهرداری به عمل می آید که این اسناد باید به امضای شهردار و ذی حساب یا قائم مقام آنان که مورد تایید شورای شهر باشند، برسد.

۳۱) شورا موظف است در پایان هر سال مالی صورت بودجه و هزینه خود را جهت اطلاع عموم منتشر نماید و نسخه ای از آن را جهت بررسی به شورای شهرستان و استان ارسال کند.

۳۲) واحدهای شهرستانی کلیه سازمان ها و موسسات دولتی و موسسات عمومی غیر دولتی که در زمینه ارائه خدمات شهری وظایفی را برعهده دارند، موظفند برنامه سالانه خود را در خصوص خدمات شهری که در چارچوب اعتبارات و بودجه سالانه خود تنظیم شده به شورا ارائه نمایند.

۳۳) همکاری با شورای تامین شهرستان در حدود قوانین و مقررات.

۳۴) بررسی و تایید طرح های هادی و جامع شهرسازی و تفصیلی و حریم و محدوده قانونی شهرها پس از ارائه آن توسط شهرداری و ارسال به مراجع ذی ربط قانونی جهت تصویب نهایی.

محمد امیری