۱۵ سپتامبر سال ۱۸۱۲ میلادی ـ حریق بزرگ مسکو

۱۹۸ سال پیش در روز ۱۵ سپتامبر سال ۱۸۱۲ میلادی یک روز پس از ورود فاتحانه ارتش عظیم ناپلئون اول ، امپراتور فرانسه به مسکو آتش سوزی های وسیعی در این شهر رخ دادند و شهر مسکو که ساکنانش …

۱۹۸ سال پیش در روز ۱۵ سپتامبر سال ۱۸۱۲ میلادی یک روز پس از ورود فاتحانه ارتش عظیم ناپلئون اول ، امپراتور فرانسه به مسکو آتش سوزی های وسیعی در این شهر رخ دادند و شهر مسکو که ساکنانش قبلا تخلیه شده بود در آتش ویران شد .

دستور افروختن حریق را کنت رستو پشین ، حاکم مسکو صادر کرده بود تا از مستقر شدن ارتش بزرگ ناپلئون ، امپراتور فرانسه در این شهر جلوگیری کند.

ناپلئون در راس یک ارتش عظیم ۵۰۰۰۰۰ نفری در ماه ژوئن سال ۱۸۱۲ میلادی وارد خاک روسیه تزاری شده بود.

ناپلئون و ارتش نیرومندش بدون آنکه نیروهای روسی بتوانند در مقابل آنها مقاومت کنند در خاک روسیه پیشروی می کنند. آنها در سراسر مسیر خود با سرزمین های سوخته مواجه می شوند.

ناپلئون در ابتدای ورود به روسیه متوجه تاکتیک جنگی مارشال کوتوزوف فرمانده ارتش روسیه تزاری نشد . کوتوزوف از مصاف مستقیم با ناپلئون خودداری کرده و برای محروم کردن لشکر عظیم ناپلئون از تدارکات تمام روستاها ، دهکده ها و کشتزارهایی که در مسیر او بودند را تخلیه و تخریب می کرد.

ناپلئون پس اشغال شهر ویلینیوس در لیتوانی در ۲۸ ژوئن متوجه تاکتیک دشمن شد که قصد داشت با کشاندن لشکر عظیم ناپلئون به عمق خاک روسیه آن را فرسوده سازد.

ناپلئون با نادیده گرفتن واقعیت های آب و هوایی و جغرافیایی روسیه مرتکب اشتباهات متوالی وجبران ناپذیری شد. او به جای اینکه به سوی سنت پترزبورگ ، پایتخت روسیه پیشروی کند راه شهر مسکو که صدها کیلومتر دورتر بود را در پیش گرفت.

سرانجام در روز ۷ سپتامبر سال ۱۸۱۲ در حاشیه رودخانه مسکووا در نزدیکی روستای بورودینو دو ارتش به مصاف با یکدیگر پرداختند.

ناپلئون به دلیل تلفات ناشی از طولانی بودن مسیر و عدم تامین تدارکات ارتش فقط یک سوم از نیروهای اولیه خود را در اختیار داشت. او در مصاف با ارتش پرشمار و مجهز روسیه که خود را برای نبرد آماده کرده بودند احساس کرد که پیروزی با او نخواهد بود.

در پایان روز شجاعت متحدان باواریایی و ساکسون مانع از شکست قطعی ناپلئون می شود. ناپلئون باز هم مرتکب یک اشتباه بزرگ شد و گارد امپراتوری را وارد جنگ نکرد. او می خواست گارد امپراتوری را برای ادامه پیشروی در روسیه دست نخورده حفظ کند. در نتیجه از این جنگ یک نتیجه قطعی حاصل نمی شود و ارتش روسیه کماکان منسجم باقی می ماند.

در این جنگ ۳۰۰۰۰ فرانسوی و ۵۰۰۰۰ روس کشته می شوند. ارتش ناپلئون راه مسکو را در پیش می گیرد.

سربازان مارشال کوتوزوف قبل از رسیدن ناپلئون به مسکو کلیه ساکنان شهر را تخلیه کرده و آنها را به جنگل های پیرامون شهر منتقل می کنند. تنها زندانیان ، سارقان و جنایتکاران در شهر بودند که به شرط اینکه استقبال گرمی از اشغالگران کنند از زندان آزاد شده بودند.

سربازان ناپلئون پس از ورود به مسکو دست به غارت شهر می زنند اما از همان فردای ورود خود به مسکو ناگزیر می شوند با آتش سوزی های بسیاری که نقاط مختلف شهر را دربر گرفته بودند ، مقابله کنند.

طرح آتش زدن مسکو پس از ورود ناپلئون به خاک روسیه و پیشروی به سوی مسکو توسط کنت رستو پشین ، حاکم مسکو سازماندهی شده بود و جنایتکاران و سارقان آزاد شده مامور برافروختن حریق ها بودند.

آتش به سرعت شهر مسکو که از چوب ساخته شده بود را دربرمی گیرد.بخش اعظم مسکو در آتش می سوزد.

در روز ۱۸ سپتامبر بارش باران تا اندازه ای از شدت حریق می کاهد و سرانجام در ۲۰ سپتامبر آتش خاموش می شود. از مجموع ۹۳۰۰ خانه و ۸۰۰ کاخ و اقامتگاه باشکوه فقط حدود ۲۰۰۰ خانه نیمه ویران باقی می مانند.

با این حال ناپلئون سرسختی به خرج داده و مدت یک ماه با نیروهایش در میان ویرانه های شهر اتراق می کند تا پاسخ الکساندر اول ، تزار روسیه در مورد پیشنهادهایش برای مذاکرات برسد اما پاسخی از تزار دریافت نمی کند.

به این ترتیب ، در روز ۱۵ سپتامبر سال ۱۸۱۲ میلادی یک روز پس از ورود ارتش ناپلئون به شهر مسکو حریق های عمدی توسط زندانیان روسی که آزاد شده بودند و به دستور حاکم مسکو ایجاد شده و بخش های مختلف شهر را در برمی گیرند. به زودی بخش اعظم شهر مسکو در حریق سوخته و به ویرانه تبدیل می شود.

ناپلئون و ارتش عظیمش دیگر قادر به ماندن در شهر نبوده و باید علی رغم فرا رسیدن زمستان وحشتناک روسیه خاک این کشور را به سرعت ترک می کردند.از ارتش ۵۰۰ هزار نفری ناپلئون فقط تعداد اندکی همراه او از این مهلکه نجات یافتند. این سرآغاز زوال و شکست های ناپلئون بود که سرانجام منجر به سرنگونی او شد.

بهرام افتخاری