همسرآزاری ۴ نوع است

بر اساس تحقیقات پزشکی قانونی, همسرآزاری در تمامی طبقات اجتماعی از فقیرترین تا غنی ترین و حتی خانواده های تحصیل کرده اتفاق می افتد و محدود به قشر خاصی نیست

بر اساس تحقیقات پزشکی قانونی، همسرآزاری در تمامی طبقات اجتماعی از فقیرترین تا غنی‌ترین و حتی خانواده‌های تحصیل‌کرده اتفاق می‌افتد و محدود به قشر خاصی نیست...

همسرآزاری به شکل‌های مختلف در جوامع بروز می‌کند و در هر خانواده‌ای با هر شرایط و موقعیت اجتماعی ممکن است نمونه‌ای از همسرآزاری وجود داشته باشد.

همسر به زن و شوهر گفته می‌شود و آزار نیز به معنی معکوس کردن بایدها و نبایدهاست. بنابراین در تعریف همسرآزاری می‌توان گفت معکوس کردن بایدها و نبایدها برای زن یا شوهر همسرآزاری محسوب می‌شود.

همسرآزاری را می‌توان به ۴ گروه همسرآزاری روانی،‌ مالی، جنسی و جسمی تقسیم کرد. برآورده‌نشدن هر یک از نیازها در زمینه‌های مالی، روانی و جنسی می‌تواند یکی از انواع همسرآزاری را به دنبال داشته باشد.

فقر،‌ اعتیاد، بی‌دقتی در انتخاب همسر،‌ تفاوت‌های فرهنگی، رشد اجتماعی زنان و عدم باور مردان، مرد یا زن‌سالاری، نقش رسانه‌ها در ارائه چهره‌ای نادرست از زنان و ازدواج‌های قبل از رشادت از جمله عوامل زمینه‌ساز همسرآزاری است.

در صورتی که مرد قادر به تامین نیازهای مادی همسر و خانواده‌اش نباشد، ممکن است تبعات آن به صورت همسرآزاری بروز کند و مرد از شرایط عادی خارج شود. از سویی اعتیاد نیز به دلیل بالا بردن هزینه خانواده و ایجاد علائم افسردگی در فرد، زمینه ساز همسرآزاری است.

از آنجا که تمامی افرادی که از سوی همسران‌شان مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند برای شکایت و پیگیری به مراجع ذی‌صلاح مراجعه نمی‌کنند بنابراین آمار دقیقی در این خصوص در کشور وجود ندارد.

از سویی در زمان انتخاب همسر خانواده‌ها باید دقت لازم را داشته باشند و با تحقیق و اطمینان کامل شریک آینده زندگی فرزندشان را انتخاب کنند. علاوه بر این، تفاوت‌های فرهنگی‌ای که موجب تمایز اندیشه و فکر زن و شوهر می‌شود، همسرآزاری را پدید می‌آورد.

مرد یا زن سالاری در خانواده‌ها از موارد منجر به همسرآزاری است و از آنجا که مردسالاری با توان جسمی مرد نیز همراه است، ممکن است به یکی از انواع همسرآزاری از جمله نوع جسمی منجر شود. از سویی زن سالاری نیز می‌تواند خود را به صورت همسرآزاری نشان دهد.

نمایش برخی سریال‌ها و فیلم‌ها ممکن است زمینه ساز همسرآزاری شود. در مواردی از برنامه‌های تلویزیون که زنان موجوداتی بسیار ضعیف و شکننده یا پرخاشگر نشان داده می‌شوند، تصویر ذهنی نادرستی را از زنان در مردان ایجاد می‌کند که ممکن است رفتارهای آنها را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین بهتر است در برنامه‌های تلویزیونی نقش واقعی یک زن مدیر و خوش اخلاق به نمایش گذاشته شود.

تلاش‌های سازمان‌ها و نهاد‌های متولی در هر یک از دلایل مطرح شده، ‌رفع فقر و زمینه‌های اعتیاد، ارتقای سطح فرهنگی و... در کاهش دلایل همسرآزاری موثر است. همچنین دقت و توجه خانواده‌ها به ویژه در انتخاب همسر برای فرزندان‌شان و توجه جوانان به اهمیت این موضوع در این میان نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.

پزشکی قانونی تنها مرکز مراجعه همسران آزاردیده است. بنابراین می‌توان با بررسی و تعیین فراوانی هر یک از موارد همسرآزاری به نتایج مناسبی در این زمینه دست یافت و راه‌حل مناسبی در این خصوص در اختیار مسوولان قرار داد. از آنجا که افراد آزار دیده جهت انجام معاینات و تعیین نوع صدمه‌ها به سازمان پزشکی قانونی کشور مراجعه می‌کنند، این امر زمینه مناسبی را جهت انجام بررسی‌های علمی یافتن راه‌حل‌های مناسب در زمینه رفع مشکلات ناشی از همسرآزاری در این سازمان فراهم ساخته است.

از آنجا که تمامی افرادی که از سوی همسران‌شان مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند برای شکایت و پیگیری به مراجع ذی‌صلاح مراجعه نمی‌کنند، آمار دقیقی در این خصوص در کشور وجود ندارد.

با بالا بردن سطح فرهنگی جامعه، مهارت‌های زندگی، بهبود شرایط زندگی و نیز توجه به سنت‌ها و احادیث بزرگان دینی و ترویج فرهنگ دینی در امر ازدواج و روابط خانوادگی و اجتماعی می‌توان موارد همسرآزاری را به حداقل رساند.

نگاه کارشناس

دکتر عبدالرئوف ادیب‌زاده

معاون آموزشی و پژوهشی

سازمان پزشکی قانونی ایران