پاها چگونه راه می روند

ایستادن یا راه رفتن روی دو پا مزیت های بسیاری نسبت به استفاده از ۴, ۶ یا ۸ پا دارد, اما در عین حال شما باید بار زیادی را به این دو پای بیچاره تحمیل کنید

ایستادن یا راه رفتن روی دو پا مزیت‌های بسیاری نسبت به استفاده از ۴، ۶ یا ۸ پا دارد،‌ اما در عین حال شما باید بار زیادی را به این دو پای بیچاره تحمیل کنید. آنها باید پایه استواری برای استقرار یافتن بقیه بدن فراهم کنند. پاهای ما به عنوان جذب‌‌کننده ضربه هنگامی که راه‌ می‌رویم، عمل می‌کنند و ضربه فرود آمدن روی زمین را با نیرویی که از وزن بدن فراتر می‌رود، خنثی می‌کنند. در هنگام دویدن،‌ نیروی حتی بیشتری تحمیل می‌شود و نیاز به خنثی‌کردن نیرو با عمل بالشتکی پا وجود دارد. پاها به عنوان اهرمی عمل می‌کنند که ما را به جلو و گاهی به جهات دیگر می‌راند.

● پا، اعجاز مهندسی

پیچیدگی‌های آناتومیک و بیومکانیکی شگفت‌آور پا به ما امکان می‌دهد، سر پا بمانیم. هر یک از پاها، ۲۶ استخوان دارد، یکی کمتر از تعداد استخوان‌های دست‌های ما (یک چهارم استخوان‌های بدن انسان در پاها قرار دارند).

استخوان‌های فالانژ (بندهای انگشتان پا)، بخش انعطاف‌‌پذیر پا را تشکیل می‌دهند. استخوان کالکانئوس، پاشنه پا را تشکیل می‌دهد. در بین این دو بخش استخوان‌های باریک متاتارس و استخوان‌های حجیم تارس قرار دارند که کنار هم قرار گرفتن آنها و تشکیل قوس کف‌ پایی یک شاهکار معماری است.

بیش از ۱۰۰ عضله، تاندون (بافت فیبری که عضلات را به استخوان‌ها پیوند می‌دهد) و رباط (بافت فیبری که استخوان‌ها را به استخوان‌های دیگر پیوند می‌دهد) متفاوت مورد نیاز است تا این چارچوب استخوانی دقیق و ۳۰ مفصل آن را به هم بپیوندد.

و بالاخره شبکه‌ای از عروق‌ خونی، ‌اعصاب پوست، و بافت نرم.

این اجزای همراه، هم تکیه‌گاه بدن هستند، ‌هم تعادل بدن را حفظ می‌کنند و هم حرکت آن را امکان‌پذیر می‌کنند. نقص ساختمانی یا بد کار کردن در هریک از این دو بخش ممکن است به ایجاد مشکلاتی در جاهای دیگر بدن بینجامد. ناهنجاری‌ها در سایر بخش‌های بدن نیز می‌تواند به مشکلاتی در پا منتهی شود. مجموعه عضلات و تاندون‌هایی که در همکاری با هم حرکات پا را ممکن می‌کنند به دو گروه تقسیم می‌شوند: درونی و بیرونی. عضلات و تاندون‌های بیرونی در بخش پایینی ساق پا شروع می‌شوند و پیش از اتصال به بخشی از پا،‌ به شکل‌های متفاوت به دور قوزک پا می‌پیچند. آنها نوعی کیسه را ایجاد می‌کنند که نوارهای متقاطع بافت و عضلات آن را می‌‌سازند و ساق پا را به پنجه پا متصل می‌کند و پنجه پا را قادر می‌کند تا در جهات گوناگون حرکت کند. عضلات درونی درون پا شروع می‌شوند و همان‌جا پایان می‌یابند. اغلب این عضلات در لایه‌‌‌های متعددی از عرض کف پا می‌گذرند ‌و به پایداری قوس کف‌‌پایی کمک می‌کنند.

● چگونه قدم برمی‌داریم؟

همه این معماری پیچیده هر باری که ما قدم بر‌می‌داریم، ‌به کار می‌افتند. در یک راه رفتن طبیعی و سالم ابتدا پاشنه پا روی زمین قرار می‌گیرد. استخوان کالکانئوس و لایه‌ای از بافت چربی زیر آن مقداری از ضربه را جذب می‌کنند. هنگامی که پا در لبه بیرونی‌اش به جلو خم می‌شود،‌ عضلات درونی کف پا کمی شل می‌شوند و نواری از بافت در طول کف پا، به نام فاشیای کف‌‌پایی، کشیده می‌شود. در مرحله بعد وزن به بافت نرم کف پنجه پا و مفاصل میان استخوان‌های متاتارس و اولین استخوان فالانژ‌ها یا بند انگشت منتقل می‌شود. نهایتا ما با فشار آوردن روی انگشتان بزرگ شست و در حالی که تاندون آشیل پاشنه پا را بلند می‌‌کند، عمل محور کردن را انجام می‌دهیم تا گام بعدی را برداریم. خوشبختانه تمامی این اعمال بدون اینکه ما به آنها فکر کنیم،‌ رخ می‌دهد.

● نقایص پنهان پا

چه می‌شود که پا نمی‌تواند این کارها را انجام دهد؟ خیلی‌ چیزها. برخی از افراد با ناهنجاری‌هایی مانند پای چماقی متولد می‌شوند یا اینکه کف پایشان قوس بسیار بلندی دارند. در بسیاری از موارد، این مشکلات را می‌توان با جراحی تصحیح کرد،‌ به خصوص در کودکان کم سن. اما گروه بزرگ‌تری از افراد وجود دارند که نقایص نسبتا جزیی در پاهایشان دارند اما سن فرد،‌ وزن او و بالاخره زمانی که روی پاهایش می‌ایستد،‌ ممکن است آنها را به مشکلی جدی‌تر بدل کند. برای مثال ۲۰ درصد از بزرگسالان پای صاف انعطاف‌پذیر دارند. قوس کف‌پایی این افراد هنگامی که وزن آنها روی پا می‌افتد، صاف می‌شود،‌ اما هنگامی که وزن روی پایشان نمی‌گذارند، قوس کف پایی شکل عادی خود را دارد. معمولا کف پای انعطاف‌پذیر مشکلی خاصی ایجاد نمی‌کند، اما مثلث سن/ وزن/ استفاده می‌تواند آنها را به مشکلی برای عضلات و سایر بافت‌های پا تبدیل کند.

حل این مشکل ساده است: کفش‌های راحت که دارای قوس مناسب باشند و شاید استفاده از ابزارهای درون‌کفشی (ارتوتیک‌)، کفی‌هایی که به درون کفش گذاشته می‌شود تا از قوس کف‌پایی حمایت کند و ضربه‌گیر اضافی هم هست. یک نمونه دیگر تکیه بر بخش داخلی پا (overpronation) گرایش به راه رفتن یا دویدن با بخش داخلی پا است. بسیاری از افراد این‌گونه راه می‌روند و دچار مشکلی هم نمی‌شوند اما برخی از افراد دارای این خصوصیت، ممکن است دچار درد زانو و قوزک، کاهش قوس کف پا و التهاب بافت‌های پا که تحت کشش بیش از حد قرار گرفته‌اند،‌ شوند. در جهت مقابل، افرادی را داریم که از لبه بیرونی پایشان راه می‌روند‌ - که تعدادشان کمتر است- ولی مانند مورد قبلی می‌تواند بی‌علامت باشد یا فرد را به زحمت بیندازد.

● این ۳ قدم را برای حفظ سلامت پاهایتان بردارید

سه مشکل پا وجود دارد که ما با انتخاب کفش برای خودمان به وجود می‌آوریم. شست چکشی و میخچه اغلب پیامد به زور وارد کردن پا به درون کفش‌های با پنجه باریک است و کفش‌های پاشنه‌ بلند قاتل استخوان‌های متاتارس هستند و تاندون آشیل را نیز تحت فشار قرار می‌دهند. ما خیلی اوقات در خریدن کفش‌هایمان اشتباه می‌کنیم.‌ کفش‌هایی می‌خریم که خیلی کوچک هستند‌ و حواس‌مان نیست که با افزایش سن پاهای ما حدود نیم سایز یا بیشتر بزرگ‌تر می‌شوند، چرا که رباط‌ها و تاندون‌ها در طول زندگی کشیده و شل‌تر شده‌اند. حتی اگر کفش‌های ما اندازه مناسبی داشته باشند،‌ اغلب برای مدتی بیش از حد طولانی آنها را می‌پوشیم، بنابراین کف کفش که به جذب ضربه کمک می‌کند، ساییده می‌شود و پاشنه کفش که قسمت عقب پا روی آن تکیه می‌کند،‌ به یک طرف کج می‌شود.

▪ قدم اول: برای حفظ سلامت پا این است که کفش‌های اندازه پاهایتان بخرید که پاشنه‌های کوتاهی داشته باشد و پنجه آن جای کافی برای انگشتان‌تان فراهم کند و بالاخره اینکه آنها را به طور مرتب جایگزین کنید. ممکن است بگویید اینها که مسایلی بدیهی هستند،‌ اما مشکل این است که اغلب افراد به آنها عمل نمی‌کنند.

▪ قدم دوم: لاغر بمانید ‌و یا دست کم سعی‌کنید مقداری از اضافه وزن‌تان را کاهش دهید. با این کار پاهای‌تان و البته اعضای دیگر بدن‌تان نفع خواهند برد.

▪ قدم سوم: به پیاده‌‌روی بروید. با پیاده روی پاهایتان از پاشنه تا پنجه پا تقویت می‌شود و پاهایتان تحت کشش قرار می‌گیرد.