آشنایی با وظایف یك مدیر سیستم در لینوكس

معمولا نگهداری, تنظیم و به روز رسانی سیستم برای حفظ آن در بهترین شرایط كاری, وظیفه چندان آسانی نیست شغل مدیر سیستم می تواند علاوه بر مدیریت و نگهداری از سیستم, پشتیبانی از كاربران نیز باشد

موفقیت یك سیستم كامپیوتری پایدار، امن و كارا تا حدود زیادی به مدیر سیستمی كه نگهداری از آن را بر عهده دارد، بر می گردد. گاهی به عنوان یك كاربر سرویس گیرنده گنو/لینوكس كه با خوشحالی در یك شبكه در حال كار هستید، فراموش می كنید كه نقش و كار مدیر سیستم در نگهداری از سرویس دهندهای شبكه در شرایط كاری سنگین چقدر مهم می تواند باشد. یك سرویس دهنده بزرگ ممكن است دارای چندین كاربر باشد كه از سرویس های متفاوتی بر روی آن استفاده می كنند و مسائل مدیریتی مختلفی مانند مدیریت حساب های كاربری، دایمن های سرویس ها و ترافیك شبكه همراه آن وجود دارد.

در صورتی كه تنها یك كامپیوتر داشته باشید، شما هم كاربر آن خواهید بود و هم مدیر آن. مسوولیت های یك مدیر سیستم گنو/لینوكس می تواند شامل بسیاری از بخش های سیستم عامل شود. موفقیت یك سیستم كامپیوتری پایدار، امن و كارا تا حدود زیادی به مدیر سیستمی كه نگهداری از آن را بر عهده دارد، برمی گردد. معمولا نگهداری، تنظیم و به روز رسانی سیستم برای حفظ آن در بهترین شرایط كاری، وظیفه چندان آسانی نیست. شغل مدیر سیستم می تواند علاوه بر مدیریت و نگهداری از سیستم، پشتیبانی از كاربران نیز باشد. در زیر لیستی از وظایفی را كه ممكن است بر عهده یك مدیر سیستم باشد، مشاهده می نمایید. با دیدن این لیست می توانید سطح گسترده وظایف یك مدیر سیستم را بهتر درك نمایید.

● روشن و خاموش كردن سیستم:

شما ممكن است دوست نداشته باشید كه هركسی كه دارای یك حساب كاربری بر روی یك سیستم است، قادر به روشن و خاموش كردن آن باشد. مخصوصا وقتی كامپیوتر مورد نظر در حال ارائه خدماتی بر روی شبكه است كه نیاز دارید تا همیشه قابل دسترسی باشند.

● حساب های كاربری:

ایجاد حساب های كاربری یكی از امور بسیار پایه ای یك مدیر سیستم است. بسیاری از شبكه ها دارای سیاست های خاصی برای حساب های كاربران خود هستند و مدیر سیستم باید اعمال گر این سیاست ها باشد. اعمال حقوق دسترسی ناصحیح برای كاربران می تواند راه های نفوذ به سیستم شما را باز كرده و باعث سیاه شدن روزگارتان بعنوان یك مدیر سیستم شود.

● امنیت:

امن ترین سیستم ها، سیستمی است كه به جایی متصل نیست و تنها یك كاربر با آن كار می كند! البته این كار عملی نیست. بنابراین باید حقوق دسترسی كاربران به گونه ای تنظیم گردد كه دسترسی به منابع سیستمی همراه با كنترل و محدودیت امكانپذیر باشد.

● مانیتور كردن منابع سیستمی:

هر سیستمی نیاز دارد تا بطور دائم مانیتور شود. این كار ممكن است توسط اسكریپت ها و یا نرم افزارهای خاصی صورت گیرد تا در مواقع لازم مدیر سیستم بتواند با مداخله به موقع خود مانع از كار افتادن بخش یا بخشهایی از سیستم گردد. دیسك ها پر می شوند، پردازنده ها درگیر پردازش های سنگین می شوند، سیستم ها Overload می شوند و این وظیفه مدیر سیستم است كه آنها را در حال كار نگاه دارد.

● خودكار سازی برخی وظایف:

این امر وظیفه بسیار مهم و دشواری است. خودكار سازی ممكن است شامل نوشتن اسكریپت های خاص و تنظیم نرم افزارهای كاربردی خاصی باشد تا بتوانند برخی از امور روزمره را بر عهده گرفته و از این طریق قابلیت اطمینان و پایداری سیستم را بالاتر ببرند. خودكار سازی می تواند اموری مانند پشتیبان گیری از سیستم و تجزیه و تحلیل فایل های ثبت رخداد را بر عهده بگیرد و همچنین می تواند تا حد زیادی در وقت مدیر سیستم صرفه جویی نماید. با تهیه و نوشتن اسكریپت های مدیریتی خواهید توانست از تایپ تعداد زیادی دستور در طی روز خودداری كنید.

● پیكربندی سیستم:

تقریبا تمامی دایمن ها مانند سرویس های فایل، چاپ، وب، پست الكترونیك، FTPو. . . قبل از عملیاتی شدن نیاز به تنظیم و پیكربندی دارند. بسیاری از این نرم افزارها نیاز به تنظیم حقوق دسترسی و تعریف كاربران خاص خود را دارا هستند. فایل های پیكربندی كه برای انجام تنظیمات دایمن ها استفاده می شوند ممكن است شامل چند تا چند صد خط باشند.

● دیسك های سخت و فایل سیستم ها:

دیسك های سخت و فایل سیستم ها دارای نقش بسیار مهم و پایه ای در عملكرد سیستم عامل هستند. هر گونه كاستی و نقص در عملكرد آنها می تواند باعث افت عملكرد یا توقف كلی سیستم گردد. اقداماتی نظیر بررسی دائمی فضای دیسك و تعریف سهمیه های فضا یا disk Quota جهت كاربران می تواند باعث جلوگیری از مصرف كل فضای موجود توسط كاربران خاص گردد.

● پشتیبان گیری و بازگرداندن نسخه های پشتیبان:

هیچ چیزی نمی تواند مانند یك پشتیبان خوب هنگام از دست رفتن داده ها نجات بخش باشد. یك پشتیبان گیری مناسب می تواند باعث صرفه جویی های میلیونی در مواقع اشكال و از دست رفتن داده ها شود. این وظیفه كه امكان خودكار كردن آن به سادگی امكان پذیر است، باید یكی از اولویت های اولیه هر مدیر سیستم باشد؛ فراموش نكنید یكی از اولویت های اولیه!

● سرویس های چاپ:

اداره هر نوع خدمات چاپی كه بر روی شبكه قرار داشته باشد، دست مدیر سیستم را می بوسد! از تنظیم و پیكربندی سرویس دهنده های چاپ گرفته تا اضافه كردن چاپگرها، تعویض تونر وسایر امور مربوط به چاپ. برخی اوقات مدیران سیستم حتی باید كاغذ چاپگرها را نیز اداره كنند.

● مدیریت شبكه:

هنگامی كه چند كامپیوتر دارید كه به هم متصل بوده و باهم در ارتباط هستند، یك شبكه دارید. بنابراین شخصی باید وجود داشته باشد كه بر عملكرد این شبكه نظارت داشته و آنرا در بالاترین حد كارایی خود نگاه دارد. وظایفی كه یك مدیر شبكه علاوه بر نظارت ممكن است بر عهده داشته باشد، می تواند شامل مواردی مانند دیوارهای آتش، مسیریابی و اتصال به شبكه اینترنت باشد. این موارد وظایف كوچكی برای یك مدیر سیستم نیست.