دوشنبه, ۲۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 10 February, 2025
مجله ویستا

سفارت هند طعمه دود و آتش بازی های بزرگ منطقه یی


سفارت هند طعمه دود و آتش بازی های بزرگ منطقه یی

در حالی که یک روز از حملهٔ خونبار انتحاری بر سفارت هند در کابل که طی آن, به شمول شماری از دیپلوماتان و کارمندان این سفارت, صدها تن کشته و زخمی شدند می گذرد, هنوز ابعاد کامل این تراژدیدی و طراحان اصلی آن, روشن نگردیده است

در حالی که یک روز از حملة خونبار انتحاری بر سفارت هند در کابل که طی آن، به شمول شماری از دیپلوماتان و کارمندان این سفارت، صدها تن کشته و زخمی شدند می گذرد، هنوز ابعاد کامل این تراژدیدی و طراحان اصلی آن، روشن نگردیده است.

در گذشته‌ها همواره طالبان و مخالفان دیگر دولت، مسوولیت چنین حملاتی را به دوش می‌گرفتند، اما همزمان با وقوع این حادثه، سخنگویان طالبان با یک واکنش سریع نسبت به این حمله، هر گونه دست داشتن این گروه را در طرح و راه اندازی آن، رد نموده و آنرا کار دستگاه های استخباراتی کشورهای ذیدخیل در بازی بزرگ منطقه از جمله روس، پاکستان، امریکا وغیره... دانستند. ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان دیروز با اعلام این مطلب افزود: افراد این گروه در حملة اخیر به سفارت هند در کابل دست ندارد او به خبرنگاران گفت: اگر افراد طالبان در این حمله دست می‌داشتند، ما با افتخار مسوولیت آن را قبول می‌کردیم؛ زیرا هند دشمن دیرینة طالبان و دوست نزدیک حکومت حامد کرزی می‌باشد.

● اتهام های سنتی دردی را دوا نخواهد کرد

مقام‌های افغان نیز در این خصوص، ابراز نظر مشخصی ندارند، آنان با یک سردرگمی کامل، توام با شک و تردید، گاهی مخالفان دولت و گاهی هم با توسل به راهکار آسان گریز از مسوولیت¬ها، کشور پاکستان به ویژه دستگاه استخباراتی این کشور، آ. اس. آی را در طراحی و راه اندازی این حملة انتحاری متهم می دانند، سخنگوی حامد کرزی طی نشست خبری‌یی به صورت تلویحی پاکستان را متهم به دست داشتن در حملة انتحاری به سفارت هند در کابل کرد.

او در این مورد بدون اینکه دلایلی مشخص و قانع کننده‌یی ارایه داشته باشد، تنها با اشاره به اینکه، این بم گذاری دارای تمام مشخصاتی بوده است که قبلا سازمان¬های استخباراتی پاکستان در افغانستان انجام داده اند، به زعم خودش رفع مسوولیت نموده و باردیگر بار تمام بدبختی را به یکباره گی به دوش پاکستان انداخت، اتهام‌هایی که به دور از فرهنگ دیپلوماتیک، از احساسات نشأت گرفته، هیچ دردی را دوا نکرده، بلکه همیشه به تیره گی روابط بین دو کشور انجامیده است. در عین حال، عبدالکریم خرم وزیر اطلاعات و فرهنگ با صراحت تمام و به طور مستقیم اعلام داشت که به صورت قطع، پاکستان عامل اصلی این حمله می‌باشد. اما مقام¬های پاکستانی نیز با رد این اتهام، ابراز داشته اند، که پاکستان خود، قربانی اعمال تروریستی بوده و از آن رنج می برد. باید گفت اتهامات بر حکومت پاکستان و یا در رابطه با دست داشتن (ISI) از هفت سال به این طرف در افغانستان شکل سنتی به خود گرفته؛ چنانکه عامل هر بد و ناپسند، حتا آفات طبیعی را نیز به پاکستان منسوب می گردد؛ بنابراین،‌ اینکه حکومت کابل یا رسانه های خبری و یا خبرنگاران، (ISI) را متهم می سازند، موضوع غیر مترقبه و انکشاف تازه یی نیست.

● نیروهای امنیتی بیکاره شده اند

بادرنظرداشت آنچه گفته آمدیم، چنین به نظر می‌رسد، که این موضوع به عنوان آزمون بزرگی برای دولتمردان کابل و جامعة جهانی شمرده می‌شود، در واقع این حادثة خونین نشان داد: دولت کابل و جامعة جهانی مبالغ هنگفتی را که طی چند سال گذشته به خاطر بلند بردن توانایی‌های نهادهای امنیتی هزینه کرده اند، همه به باد رفته و هیچ کارکرد آنها در این راستا کاری و موثریتی را در قبال نداشته است.

نیروهای پولیس و نهادهای دیگر امنیتی کشور و سربازان بی شمار خارجی به اصطلاح نیروهای کمک به امنیت مستقر در شهر کابل، با وجود برخورداری از امکانات فراوانی در این عرصه، حداقل توانایی تأمین امنیت در حساس ترین نقطة شهر کابل را نیز ندارند. ساحه یی که کور دیپلوماتیک پنداشته می شود و در حد فاصلة بسیار کمی با وزارت داخله که تامین امنیت از وظایف اصلی آن است، قرار دارد.

● چرا سفارت هند؟

به هر حال، تحقیقات جامع در باره انفجار سفارت هند در کابل در جریان است، اما حتا پیش از اینکه دود برخاسته از ویرانی ها از آسمان پاک شود، می توان تاحدی متوجه شد که چرا هند هدف عملیات انتحاری قرار گرفته است.

هند هم مثل دیگر قدرت‌های منطقه یی از مدت ها قبل یکی از بازیگران صحنة سیاسی در منطقه بوده، و نیز در این تازه گی ها به مثابه یک قدرت بزرگ اقتصادی عرض اندام نموده که همواره در حال انکشاف و پویای بیشتر می باشد. این روند، هند را واداشته تا در هماهنگی با شماری از کشورها در خصوص برخی قراردادها و دادوستدهای بزرگ اقتصادی و تجارتی در منطقه، به عنوان یک طرف مهم و مطرح ایفای نقش نماید، که البته این موضوع، بادرنظرداشت، هسته ها و پوتانسیل های دوست و دشمن در منطقه، برای گرداننده گان اصلی بازی‌های منطقه یی که محور آن بیشتر روی منافع اقتصادی می چرخد، قابل پذیرش نیست؛ کنارآیی کشورهای ایران، پاکستان و هند جهت تمدید خط لولة گاز صلح ایران به هند و نارضایتی‌های مقام های امریکایی از این ناحیه، یکی از نمونه های بارز تبانی ها و همسویی های پر خم و پیچ در منطقه بوده که به نظر تحلیلگران قدرت های دخیل در منافع، می خواهند، تا با راه اندازی چنین کارکردهای نامتعارف، آب را گل آلود ساخته و ماهی بگیرند.

● تاثیرات و پیامدها:

از سوی دیگر، بادرنظرداشت همه جنبه های حادثة، گفته می توانیم که این واقعه خونبار اگر سویی، بار دیگر بی‌کفایتی کامل نهادهای امنیتی دولت کابل را در راه تأمین امنیت به اثبات ‌رساند، از طرف دیگر، تاثیرات بسیار جدی بر امنیت تمام منطقه در بر خواهد داشت، به خصوص تاثیرات آن بر روابط میان پاکستان و افغانستان مهم تلقی می شود.

● دست های مرموز و ناپیدا:

گذشته از آن، این موضوع را نیز به نمایش گذاشت، که در تنش‌ها، ناامنی‌ها و خشونت های جاری در کشور، تنها کسانی که مخالفان مسلح دولت پنداشته می شوند، دست نداشته، بلکه دست¬های پنهان و مرموز دیگری نیز در این راستا فعال بوده که بیشترین شان وابسته به نهادهای استخباراتی قدرت‌های بزرگ جهانی می‌باشند. این قدرت‌ها که به ظاهر خود را پاسداران صلح و امنیت جهانی قلمداد می‌کنند، به خاطر دستیابی به اهداف استراتیژیک خویش در کشور ما و منطقه و به چالش کشیدن رقبای منطقوی شان، هر آن که خواسته باشند، با خاطر آرام به انجام چنین اعمال تخریبکارانه، وحشیانه و ناجوانمردانه می‌زنند، که گوشت و پوست انسان‌های بی گناه و بیچاره، خوراک دود و آتش آن خواهد بود.

خادم احمد حقیقی