۲۴ آبان ۱۳۵۹ محمدرضا سعادتی به ۱۰ سال حبس محکوم شد

در روز ۲۴ آبان ۱۳۵۹ دادگاه انقلاب اسلامی در پی برگزاری ۹ جلسه محاکمه, محمدرضا سعادتی عضو مرکزیت سازمان مجاهدین خلق منافقین را به جرم جاسوسی برای شوروی به ۱۰ سال حبس تعزیری محکوم کرد

در روز ۲۴ آبان ۱۳۵۹ دادگاه انقلاب اسلامی در پی برگزاری ۹ جلسه محاکمه، محمدرضا سعادتی عضو مرکزیت سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را به جرم جاسوسی برای شوروی به ۱۰ سال حبس تعزیری محکوم کرد.

سعادتی یکی از کسانی بود که از ضربه شهریور ۱۳۵۰ ساواک به سازمان مجاهدین که منجر به دستگیری گروه کثیری از نیروهای این گروه شد جان به در برد، اما در اردیبهشت ۱۳۵۱ به دنبال دستگیری مهدی رضایی، سعادتی نیز به همراه همسرش ناهید جلال‌زاده دستگیر شدند. سعادتی در دادگاه به حبس ابد محکوم شد و در زندان به گروه مسعود رجوی پیوست و به سیدسیکو مشهور شد.سعادتی در طول حدود هفت سالی که در زندان بود، به برخی زندانیان تاریخ معاصر تدریس می‌کرد تا اینکه سرانجام در ۲۲ آبان ۱۳۵۷ از زندان آزاد شد و ۲۳ بهمن، زمانی که مجاهدین خلق طی اطلاعیه‌ای آغاز فعالیت علنی خود را اعلام کرد، در بین ۱۵ نفر کادر مرکزی آن قرار گرفت. او همچنین بعد از آزادی به شرکت نولکو بازگشت و عضو هیات مدیره شد. وی در کنار این امور، به فعالیت در دادستانی انقلاب تهران نیز مشغول شد، حضوری که بعد‌ها بر اساس برنامه‌ای از پیش تعیین‌شده از سوی سازمان مربوطه ارزیابی شد.کمتر از ۴ ماه پس از انقلاب بود که خبر بازداشت محمدرضا سعادتی که آن زمان در کنار رجوی و موسی خیابانی یکی از سه نفر اول سازمان مجاهدین خلق (منافقین) محسوب می‌شد موجی از واکنش را در پی داشت. اتهام وی جاسوسی برای شوروی بود.

بازداشت سعادتی در اردیبهشت ۵۸ ابتدا با سکوت توام با رایزنی‌های پشت پرده از سوی مجاهدین خلق و در راس آن‌ها مسعود رجوی مواجه شد. آنان سه روز پس از بازداشت سعادتی به دیدار امام رفتند و موضوع را با وی در میان گذاشتند. با ناکامی تلاش‌ها برای آزادی سعادتی سازمان به فاصله یک ماه از این واقعه به اعلام بازداشت و اعتراض به آنچه پرونده‌سازی علیه سعادتی می‌نامید، پرداخت.با وجود تمام تلاش‌هایی که برای آزادی سعادتی صورت گرفت وی تا آبان ۵۹ که اولین جلسه دادگاهش برگزار شد همچنان در زندان بود. هیات قضات این دادگاه شامل حجت‌الاسلام موسوی تبریزی حاکم شرع، اسدالله لاجوردی دادستان انقلاب اسلامی تهران و آقایان توسلی و پاکروان از روز ۱۳ آبان ۵۹ به مدت ۹ روز محمدرضا سعادتی، عضو سازمان مجاهدین خلق ایران را به اتهام برقراری تماس و داشتن رابطه سیاسی و اطلاعاتی با دبیر اول سیاسی سفارت دولت سوسیالیستی شوروی جهت تهیه و تحصیل اخبار و اطلاعات محاکمه کردند.

سعادتی در جریان دادگاه با بیان اینکه من اکنون دو متن کیفرخواست دارم، گفت: «یکی کیفرخواست صادره در ۲۰ تیر ۵۸ و کیفرخواست دوم که در شهریور امسال یعنی ۱۳ ماه بعد از صدور کیفرخواست اول به من داده شده است و مورد اختلاف این دو متن تنها مقدمه‌ای است که در چند صفحه متناسب با جو سیاسی موجود به متن سوالات اضافه شده که از نظر من بهره‌برداری از جو ساختگی سیاسی است... من در شرایط بهار آزادی دستگیر شدم ولی پرونده‌ام در شرایط جنگ رسیدگی می‌شود.» او با شرح مفصلی از چگونگی دستگیری و تشریح مسائل دوران بازداشت، ضمن رد اتهامات خود این اتهامات را نه متوجه شخص خود بلکه متوجه کلیت سازمان متبوعش دانست و گفت: «کیفرخواست به دادگاه عرضه می‌کند که سازمان مجاهدین خلق بنا به ماهیتش جاسوس هست. پس سعادتی هم که عضو سازمان است مسئولیتی جز انجام عمل جاسوسی نداشته، بنابراین در این دادگاه در واقع کسی که مورد اتهام است و به محاکمه کشیده می‌شود، سازمان مجاهدین خلق است.»

روابط عمومی دادسرای انقلاب اسلامی مرکز روز ۲۴ آبان ۵۹ اعلام کرد: «بدین وسیله به اطلاع مردم مسلمان و مبارز می‌رساند پرونده اتهامی آقای سیدمحمدرضا سعادتی عضو کادر مرکزی سازمان مجاهدین خلق ایران به اتهام داشتن رابطه با جاسوس شوروی در دادگاه ویژه انقلاب اسلامی مرکز تحت رسیدگی قرار گرفت و متهم به ۱۰ سال زندان محکوم شد.»

این اما پایان کار نبود. کمتر از یک‌سال بعد بود که اندکی بعد از آغاز جنگ مسلحانه منافقین علیه نظام و وقایع خرداد و تیر ۶۰، محمد کچویی مدیر داخلی زندان اوین در حمله کاظم افجه‌ای یکی از زندانیان عضو مجاهدین ترور شد. او پس از ترور کچویی، فرار کرده و از آنجا که به ورودی‌ها و خروجی‌های زندان آشنا بود، خود را به پشت‏بام ساختمان اداره زندان‌ها (دادستانی) رساند اما وقتی برای فرار از آنجا خودش را به پایین پرت کرد، در اثر سقوط کشته شد. سعادتی که آن زمان حکم ۱۰ ساله را می‌گذراند از سوی اسدالله لاجوردی، دادستان وقت تهران متهم شد که هدایت این عملیات را از درون زندان برعهده داشته است و قرار بوده با هماهنگی رابطین سازمان، به دنبال ترور شهید بهشتی و یارانش، شورشی در زندان شکل بگیرد و اعضای زندانی منافقین فرار کنند.

استدلال لاجوردی برای این اتهام، ارتباطات گسترده سعادتی با نیروهای سازمان در بیرون از زندان و اعترافات مهدی آسمان‌تاب از زندانیان مجاهد درباره برنامه ریزی قبلی برای ترور مسئولین دادستانی و طرح آشوب در زندان بود که سعادتی را هدایت‌کننده این جریان معرفی کرد. بعد‌ها گفته شد که سعادتی به رغم آنکه به اتهام جاسوسی دستگیر شده بود و طبیعتاً نباید از امکان تبادل اطلاعات با بیرون برخوردار باشد، به راحتی با خارج از زندان در ارتباط بود و به عنوان نمونه می‌توان به نامه وی در پی درگیری سازمان با مخالفانش در ۱۶ آذرماه ۵۸ اشاره کرد که در شماره ۱۶ نشریه مجاهد به چاپ رسید و در آن، سعادتی مخالفان سازمان را «چماقدار» توصیف کرده بود.

حسین موسوی تبریزی رییس دادگاه اول سعادتی درباره اعدام وی می‌گوید: «من به او حکم ده سال زندان دادم. حتی خود مجاهدین هم توقع چنین تخفیفی را نداشتند. آن‌ها احتمال حکم شدید‌تر می‌دادند، چون مساله از مقوله جاسوسی بوده، فکر می‌کردند حکم سعادتی اعدام خواهد بود. نیمه دوم آبان ماه یا اواخر مهر بود که حکم سعادتی داده شد و چون اوایل جنگ بود، جامعه هم قدری آرام شد... بعد از اعلام جنگ مسلحانه و کشتار هفت تیر و بعد از ترور شهید کچویی، مرحوم لاجوردی بر این عقیده بود که توطئه و طرح ترور مرحوم کچویی، که در زندان اوین کشته شد، در زندان توسط سعادتی طراحی شده است. به همین خاطر دوباره محاکمه و محکوم به اعدام شده بود و گویا حکم اعدام سعادتی را آیت‌الله محمدی گیلانی صادر کردند. من آن وقت در تبریز بودم و از واقعیت آن اطلاع دقیقی ندارم.»

این‌چنین بود که سرانجام محمدرضا سعادتی در روز ۶ مرداد ۱۳۶۰ همزمان با فرار رجوی به پاریس، به اتهام تشویق کاظم افجه‌ای به ترور محمد کچویی، ارتباط مداوم با مرکزیت مجاهدین از درون زندان و استمرار جاسوسی از درون زندان تیرباران شد.

منبع‌: تاریخ ایرانی