آسپیرین و کاهش خطر مرگ در بیماران سرطانی

مصرف روزانه یک آسپیرین با دوز پایین می تواند به طور قابل توجهی در کاهش میزان مرگ و میر افراد بر اثر ابتلا به سرطان مؤثر باشد

مصرف روزانه یک آسپیرین با دوز پایین می‌تواند به‌طور قابل توجهی در کاهش میزان مرگ و میر افراد بر اثر ابتلا به سرطان مؤثر باشد.

نتایج تحقیقات در دانشگاه آکسفورد و مراکز تحقیقات علمی دیگر حکایت از آن دارد که مصرف آسپیرین می‌تواند میزان مرگ در افراد سرطانی را تا یک پنجم کاهش دهد.در این تحقیق که نتایج آن در نشریه لانست انتشار یافته است ۲۵هزار نفر مشارکت داشتند که اغلب آنها انگلیسی بودند.

محققان می‌گویند: این یافته‌های جدید حکایت از آن دارد که منافع استفاده از آسپیرین در اغلب موارد بر عوارض ناشی از استفاده از این دارو می‌چربد. احتمال خطر بروز خونریزی یکی از عوارض آسپیرین است.

پیش از این تأثیر آسپیرین در کاهش خطر بروز سکته قلبی و مغزی به اثبات رسیده بود. اما تأثیرات حفاظتی آسپیرین در برابر بیماری‌های عروقی در افراد بزرگسال سالم اندک است.با این حال تحقیقات اخیر نشانگر آن است که در زمان ارزیابی مخاطرات و منافع استفاده از آسپیرین باید اثرات حفاظتی این دارو در برابر سرطان را نیز مورد توجه قرار داد.در نتیجه تحقیق اخیر مشخص شد که آن دسته از افرادی که آسپیرین مصرف کرده بودند ۲۵درصد کمتر از سایرین در معرض خطر مرگ ناشی از ابتلا به بیماری سرطان قرار می‌گیرند. حتی آسپیرین می‌تواند به میزان ۱۰درصد خطر مرگ در افرادی که به بیماری‌های دیگر مبتلا هستند را کاهش دهد.

درمان مشارکت‌کنندگان در این تحقیق به‌مدت ۴ تا ۸ سال به طول انجامید، محققان سپس ۲۱ هزار و ۵۰۰ نفر از بیماران مشارکت‌کننده در این تحقیق را برای بررسی مدت زمان تأثیر درمانی آسپیرین تحت نظر قرار دادند و در نهایت مشخص شد که تأثیر حفاظتی آسپیرین به‌مدت ۲۰‌سال در بیماران مبتلا به سرطان ادامه می‌یابد.بر مبنای نتایج این تحقیق مشخص شد که خطر مرگ بر اثر ابتلا به بیماری سرطان در افرادی که به‌مدت بیش از ۲۰‌سال آسپیرین مصرف می‌کردند به میزان ۲۰‌درصد کاسته شده است.

در برخی موارد از بیماری‌های سرطانی نیز احتمال مرگ بیمارانی که آسپیرین مصرف می‌کردند ۴۰‌درصد کاهش یافته است. مصرف آسپیرین در میان مبتلایان به سرطان روده نیز باعث کاهش ۴۰‌درصدی خطر مرگ می‌شود و به‌ترتیب در سرطان‌های حنجره و پروستات نیز آسپیرین ۳۰ و ۱۰‌درصد خطر مرگ را کاهش می‌دهد.

● آسپیرین

آسپیرین یکی از داروهای قدیمی است که پیش‌تر نیز از آن به‌صورت پودر استفاده می‌شده و خواص آن در درمان بیماری‌ها و پیشگیری از تعدادی از بیماری‌ها در دهه‌های پایانی سده بیستم و دهه‌های اولیه سده بیست‌ویکم توسط دانشمندان کشف شده است.

آسپیرین استیل سالیسیلیک اسید (آ اس آ)‌ که با نام تجاری آسپیرین شناخته می‌شود یک داروی ضد‌التهاب غیراستروئیدی است که معمولاً به‌عنوان ضد‌درد و تب‌بر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو بدون نسخه پزشک قابل تهیه‌است. آسپیرین یکی از پر‌طرفدارترین داروها در دنیاست. هر سال ۵۰‌هزار میلیون قرص آسپیرین در جهان مصرف می‌شود. در انگلیس هر فرد سالانه

۷۰ قرص آن را جدا یا همراه با مسکن‌های دیگر، (کافئین یا ویتامین ث) مصرف می‌کند. آسپیرین علاوه بر خاصیت تسکین دهندگی، تب بر و ضد‌التهاب هم هست، ضمن اینکه عوارضی نظیر ایجاد زخم‌های گوارشی و جلوگیری از لخته شدن خون دارد. مصارف امروزه آسپیرین عبارتند از: پیشگیری از بیماری‌های قلبی ۳۷/۶ درصد، ورم مفاصل ۲۳/۳ درصد، سر درد ۱۳/۸ درصد بدن درد ۱۲/۲ درصد و دردهای دیگر ۱۴/۱ درصد. با کشف اخیر محققان در زمینه تأثیرات آسپیرین در بیماری‌های سرطانی به احتمال زیاد استفاده از این دارو در میان بیماران سرطانی نیز رواج خواهد یافت.

● سابقه دارویی

پیشینه استفاده از ترکیبات دارویی حاوی سالیسیلیک اسید به دوران باستان بازمی‌گردد. بیش از ۳۵۰۰‌سال پیش بشر این پودر را می‌شناخت. در سال‌۱۸۰۰ میلادی یک باستان‌شناس آلمانی که در مصر تحقیق می‌کرد، با ترجمه یکی از پاپیروس‌های مصری متوجه شد که بیش از ۸۷۷ نوع مواد دارویی برای مصارف مختلف در مصر باستان شناخته شده بود که یکی از آنها سالیسیلیک اسید بود که برای برطرف کردن درد از آن استفاده می‌شد. در نوشته‌های دیگری که در یونان به دست آمده است نیز مشخص شده که بشر حدود ۴۰۰سال پیش از میلاد از شیره پوست درخت بید برای درمان تب و درد استفاده می‌کرده است. امروزه مشخص شده که ماده موجود در این شیره سالیسیلیک اسید است. در سال۱۷۶۳ یک کشیش انگلیسی به نام ادوارد استون مقاله‌ای ارائه داد که در آن استفاده از برگ درخت بید را حتی در درمان مالاریا نیز مؤثر معرفی کرده بود. ۱۰۰‌سال بعد یک پزشک اسکاتلندی با همین ترکیب توانست عوارض ناشی از رماتیسم را به طرز معجزه‌آسایی کاهش دهد. بعدها چارلز فردریک گرهارت در سال‌۱۸۵۹ موفق به تهیه استیل سالیسیلیک اسید ناخالص شد. و در ماه مارس ۱۸۹۹ کمپانی بایر محصول خود به نام آسپیرین را به ثبت رساند.

● موارد مصرف و منع مصرف

آسپیرین به‌صورت قرص‌های سفید یا بلورهای سوزنی شکل یا به‌صورت پودرهای بلورین عرضه می‌شود.موارد مصرف آسپیرین شامل انواع دردهای متوسط تا خفیف، تب، بیماری‌های التهابی همچون روماتوئید آرتریت و کاوازاکی و به ‌عنوان مهار‌کننده تجمع پلاکتی است.مصرف این دارو در این موارد منع پزشکی دارد یا لازم است با احتیاط صورت گیرد:حساسیت به آسپیرین، همچنین در موارد مصرف طولانی مانند آرتریت روماتوئید و پروفیلاکسی بیماری‌های قلبی عروقی مصرف این دارو به‌علت افزایش احتمال خونریزی شدید ناشی از اثر مهار تجمع پلاکتی، مصرفی آسپیرین حداقل یک هفته قبل از انجام عمل جراحی باید قطع شود، در موارد وجود زخم معده یا اختلالات انعقادی خونریزی‌دهنده نیز این دارو نباید مصرف شود، مصرف آسپیرین در بیماران مبتلا به بیماری‌های تنفسی همچون آسم یا بیماری‌های کلیوی توصیه نمی‌شود، افراد مبتلا به پولیپ بینی، کودکان مبتلا به آنفلوانزا، آبله مرغان و فاویسم نیز از مصرف این دارو منع شده‌اند. مصرف این دارو در کودکان زیر ۱۱‌سال، احتمال وقوع سندروم کشنده رأی را بسیار بالا می‌برد.

آرش نهاوندی