رمانی درباره جنگ ویتنام, برنده جایزه ملی کتاب

در بخش ادبیات غیر داستانی «تیم وینر» گزارشگر روزنامه نیویورک تایمز به دلیل نوشتن «میراث خاکستر ها تاریخچه سی آی ای » برنده جایزه کتاب ملی شد آقای وینر که برای گزارش هایش در مورد برنامه های امنیت ملی برنده جایزه «پولیتزر» شده است, برای نوشتن کتاب خود که در مورد تاریخچه انتقادی اشتباهات سی آی ای است, بیش از ۵۰ هزار سند را بررسی کرد و با صد ها نفر از ماموران کهنه کار سی آی ای مصاحبه انجام داد

▪ موتوکو ریچ

▪ نیویورک تایمز

▪ ۱۵ نوامبر ۲۰۰۷

«درخت دود» یک رمان فراگیر و گسترده از دنیس جانسن درباره جنگ ویتنام که حاوی داستان‌های متقاطع درباره گروهی از سربازان آمریکایی و ویتنامی و ماموران اطلاعاتی است برنده جایزه ملی کتاب در رشته ادبیات داستانی شد.

جانسن که خیلی‌ها کتاب «درخت دود» او را شایسته جایزه ملی کتاب می‌دانستند، برای انجام ماموریت در عراق به سر می‌برد و به همین دلیل در مراسم اهدای جوایز حضور نداشت. همسرش «سیندی لی جانسن» جایزه را دریافت کرد. او متن سخنرانی را که دنیس جانسن پیشاپیش آماده کرده بود برای حضار در مراسم خواند; جانسن در بخشی از این متن گفت: «خیلی متاسفم که نمی‌توانم با کت و شلوار در برابر نمایندگان ادبیات جهان قرار بگیرم و بگویم متشکرم.»

در بخش ادبیات غیر داستانی «تیم وینر» گزارشگر روزنامه نیویورک تایمز به دلیل نوشتن «میراث خاکستر‌ها: تاریخچه سی.آی.‌ای.» برنده جایزه کتاب ملی شد. آقای وینر که برای گزارش‌هایش در مورد برنامه‌های امنیت ملی برنده جایزه «پولیتزر» شده است، برای نوشتن کتاب خود که در مورد تاریخچه انتقادی اشتباهات سی آی ای است، بیش از ۵۰ هزار سند را بررسی کرد و با صد‌ها نفر از ماموران کهنه کار سی. آی. ای. مصاحبه انجام داد.

آقای وینر پس از دریافت جایزه ملی کتاب گفت کتاب او گواهی است بر قدرت تاریخ آشکار شده و شاید هم گواهی بر این واقعیت که دموکراسی ما به‌رغم همه چیز، هنوز هم آنقدر گشاده هست که بتوانیم ببینیم در خارج چه چیز‌هایی را ارائه کرده‌ایم.

دیوید شیلدز رئیس هیئت داوران در هنگام ارائه جایزه ملی کتاب در بخش ادبیات غیر داستانی به مبارزه بین داوران برای انتخاب برنده اشاره کرد. او گفت: «ما برای انتخاب برنده با هم جر و بحث کردیم، درگیر شدیم، پاچه خواری همدیگر را کردیم، به نشانه اعتراض جلسه را ترک کردیم، بعد هم به جلسه برگشتیم.»

مراسم اهدای جایزه در هتل «ماریوت مارکیس» واقع در منهتن برگزار شد. فرن لبووویتس نویسنده و طنز پرداز، میزبان این مراسم بود; او با شوخی‌های خود حضار را به خنده وا می‌داشت; مثلا در بخشی از مراسم از نویسندگانی یاد کرد که برنده جایزه ملی کتاب نشدند، نویسندگانی مثل جی. دی. سالینجر، سائول بلو، فاکنر، و تونی موریسون که در میان حضار نشسته بود.

هر یک از برندگان امسال یک تندیس برنز به ارزش ۱۰ هزار دلار آمریکا دریافت کردند.

تاثیر جایزه ملی کتاب، بر کتابفروشی‌ها مغشوش و مبهم است. بنا به گزارش «نییلسون بوک اسکن» که حدود ۷۰ درصد عمده فروشی کتاب‌ها را بررسی می‌کند، «پژواک ساز» نوشته ریچارد پاورز که سال گذشته برنده جایزه ملی کتاب در بخش ادبیات داستانی شده بود جلد گالینگور آن ۵۲ هزار نسخه و جلد شومیز آن ۳۱ هزار نسخه فروخت. اما کتاب «یوروپ سنترال» نوشته «ویلیام تی. وولمان» برنده پیرار سال جایزه ملی کتاب جلد گالینگور آن فقط ۶ هزار نسخه و جلد شومیز آن ۲۶ هزار نسخه فروخته بود.

این پنجاه و هشتمین دوره ای بود که جوایز ملی کتاب بین برندگان رشته‌های مختلف نوشتاری اهدا می‌شد. از جمله نویسندگانی که در طی این پنجاه و هشت سال برنده جایزه ملی کتاب شدند می‌توان به اینها اشاره کرد: نورمن میلر به خاطر نوشتن کتاب «ارتش‌های شب: تاریخ به مثابه رمان و رمان به مثابه تاریخ» در سال ۱۹۶۰، پائولین کائل برای نوشتن کتاب «عمیق‌تر در فیلم» در سال ۱۹۷۴ و کورمک مککارتی برای کتاب «همه آن اسب‌های زیبا» در سال ۱۹۹۲.

جایزه کتاب ملی جوانان به شرمان آلکسی نویسنده معروف سرخپوست رسید (که البته با توجه به ۴۱ ساله بودن این نویسنده معلوم نیست چگونه می‌توان او را جزو نویسندگان «جوان» محسوب کرد!) شرمان الکسی این جایزه را به دلیل نوشتن کتاب «خاطرات مطلقا واقعی یک سرخپوست پاره وقت» دریافت کرد; داستان این رمان اتوبیوگرافیک درباره یک سرخپوست ۱۴ ساله اسپوکان است که از مدرسه اش که در قرارگاه فقر زده سرخپوستان واقع شده فرار می‌کند و به یک مدرسه ثروتمند که تماما در اختیار سفید پوستان است می‌رود.

«رابرت‌هاس» ملک الشعرای سابق ادبیات آمریکا، برای نوشتن مجموعه شعر «زمان و مواد» برنده جایزه ملی کتاب در قسمت شعر شد.

بنیاد کتاب ملی مدال «نقش برجسته نویسنده در ادبیات آمریکا» را به «جوآن دیدیون» اهدا کرد. خانم دیدیون مقاله نویس و رمان نویس در سال ۲۰۰۵ به خاطر نوشتن رمان «سال تفکرات جادویی» برنده جایزه کتاب ملی در بخش ادبیات غیر داستانی شده بود.

مایکل کانینگهام نویسنده رمان «ساعات» در هنگام اهدای مدال گفت: «فکر نمی‌کنم هیچ نویسنده معاصر دیگری مثل خانم دیدیون توانسته باشد خودمان را کاملا به خودمان نشان بدهد.»

دیدیون که حضار او را ایستاده تشویق کردند، یاد میلر را نیز گرامی داشت. نورمن میلر در سال ۲۰۰۵ برنده همین جایزه شده بود و هفته گذشته نیز از دنیا رفت. خانم دیدیون گفت: «می لر کسی بود که حقیقتا و واقعا می‌دانست نویسندگی برای چیست.»

فرشید عطایی