پشتوانه های اعتقادی

اندیشه های امام خمینی ره در خصوص مساله تعامل مردم و مسوولان را باید نشات گرفته از رفتار و کردار ائمه معصومین دانست

اندیشه های امام خمینی(ره) در خصوص مساله تعامل مردم و مسوولان را باید نشات گرفته از رفتار و کردار ائمه معصومین دانست. همان گونه که حضرت علی(ع) در نامه های متعدد به والیان این نکته را یادآور می شد که مقام و منصب را نه به عنوان یک طعمه بلکه به عنوان مسوولیتی خطیر به حساب آورند، بنیانگذار جمهوری اسلامی نیز چنین تفکرات و اندیشه هایی داشتند. همچنین امیرالمومنین(ع) با تذکرات بسیار به زمامداران می فرمایند گمان نکنید شما یک گرگ درنده هستید و مردم طعمه های شما. مردمی که شما بر آنها حکمرانی می کنید بر جامعه و شما حق دارند و حتی اگر مسلمان نباشند به عنوان یک انسان از حقوق مساوی برخوردارند.

علی(ع) این نکته را نیز به مسوولان یادآور می شود که پروردگار به انجام وظایف و اعمال آنان حاضر و ناظر است. امام خمینی(ره) نیز با تاسی بر گفتار بزرگان دین و ائمه به مسوولان سفارش می کرد همیشه و در همه حال خدمتگزار مردم باشند. ایشان با تاکید بر خدمت صادقانه مسوولان نظام به مردم می فرمودند هر کاری که برای این ملت انجام شود باز هم کم است.

امام(ره) همچنین در بسیاری از بیانات خود می فرمودند اگر قیام مردم نبود شما مسوولان این پست و مقام را نداشتید، این در نتیجه تلاش مردم است بنابراین در هر جایگاهی که هستید حق را به مردم بدهید.

امام خمینی(ره) در خصوص تمامی مسائل جامعه نظرات منطبق با اصول اسلامی داشتند. یکی از مواردی که در صحبت های ایشان دائماً تکرار می شد مساله آزاد بودن انتقاد در جامعه بود.

ایشان چه قبل از آمدن به ایران و چه پس از ورودشان به کشور نظرات کاملاً واضح و روشنی نسبت به فقدان و نقد داشتند. چنان که نقد و انتقاد را نعمت الهی از سوی پروردگار برای مسوولان می دانستند. امام خمینی معتقد بودند نقد باعث ترس مسوولان از انجام کارهای خطا و اشتباه خواهد شد و در نتیجه به بهبود اوضاع منجر می شود.

نظرات امام خمینی(ره) در خصوص مساله نقد تنها با یک ناراحتی همراه بود و آن اینکه ایشان گروه ها و رقبا را از درگیری برحذر می داشتند.

ایشان می فرمودند اختلافات و تنوع سلایق نباید به درگیری منجر شود زیرا درگیری علیه همدیگر امر مضری است. همچنین امام(ره) از انتقاداتی که با راهکارها و پیشنهادهای برجسته تری ارائه می شد، استقبال می کردند و آن را برای بهبود اوضاع مناسب تر می دانستند. به طور کلی انتقاد سازنده را که با عیب جویی همراه نبوده و پیشنهاد عملی ارائه دهد، مورد توجه قرار می دادند. امام(ره) همچنین نسبت به شخصیت ها و همراهان همیشگی انقلاب نظر خاصی داشتند و آنها را سرمایه های نظام می دانستند.

بی شک یکی از مهم ترین عوامل در نظام و انقلاب ما شخصیت های معتبر و مقبول جامعه هستند که در طول سالیان اخیر مورد احترام مردم بوده اند.

شخصیت هایی که در بقای این انقلاب و نظام جزء مهره های اصلی محسوب می شوند، همیشه مورد هدف دشمنان قرار گرفته اند تا به این ترتیب پشتوانه های نظام را از میان بردارند؛ حرکت هایی که با برنامه ریزی از نخستین روزهای انقلاب و با ترور آیت الله مطهری آغاز شد و همچنان ادامه یافت.

پشتوانه های اعتقادی نظام که وجودشان در تقویت نظام بسیار موثر بود با اتهام و افترا از سوی دشمنان انقلاب مورد بی حرمتی و هتاکی قرار می گرفتند، ترور شخصیت می شدند و بعضاً به شهادت می رسیدند. شهید بهشتی یکی از شخصیت های استثنایی در نظام ما بود. بهشتی فردی مدیر و مدبر بود که قدرت و توانایی بالایی در انجام وظایف و مدیریت داشت. تهمت هایی که به شهید بهشتی نسبت داده می شد، از سوی منافقین به شکل گسترده یی در میان مردم رواج یافته بود، اما تنها پاسخی که شهید بهشتی به این تهمت ها داد این بود که با آرامی و مناعت طبع برائت خود را از شایعات اعلام کرد. شاید از همین رو بود که امام(ره) وقتی خبر شهادت آیت الله بهشتی را شنید، گفت بهشتی شهید مظلوم بود یا فرمود بهشتی یک امت بود.

اما آنچه امروز شاهد آن هستیم موج شایعات و اتهاماتی است که به برخی بزرگان و همراهان امام(ره) هجوم آورده است. امروز افرادی در جامعه هستند که برای تقابل با محبوبیت و مقبولیت افراد دیگر و به تلافی عدم برخورداری شان از محبوبیت و مقبولیت در میان مردم، سعی در بی حرمت کردن افراد دارند.

اینان کسانی اند که نمی توانند تاثیرات و نفوذ کلام افراد محبوب در جامعه را ببینند و با نگرش های انتقامجویانه سعی در بدنام کردن برخی بزرگان نظام دارند. شرایطی که پیش آمده را به جرات می توان یکی از بدترین موقعیت ها دانست چرا که هتک حرمت ها و بی احترامی ها به برخی روحانیون و مراجع به حدی رسیده است که نمونه آن در سال های اولیه انقلاب نیز وجود داشت. جای بسی تاسف است که این اعمال نسبت به علمای بزرگ دین و بزرگان نظام، به نام دین و از سوی افرادی که هیچ سابقه یی در نظام و انقلاب نداشته و حتی دانش و تجربه قابل قبولی ندارند، انجام می شود.

چنان که پیشتر گفته شد امام خمینی(ره) در همه موارد بر اساس اصول و مبانی اسلام مشی نظام را تعیین می کردند. چه ایشان درخصوص احزاب و گروه های فعال در جامعه نیز بر این اصل تاکید داشتند.

امام حضور احزاب و گروه های سیاسی را برای ایجاد نشاط در جامعه ضروری می دانستند و معتقد بودند افراد فعال در این حوزه باید با توجه به معاد و اعتقادات دینی و اسلامی حرکت کنند.

ایشان اولین معیار را درخصوص احزاب و گروه ها عدالت و رعایت اخلاق معرفی و تاکید می کردند در همه حال رعایت اخلاق را سرلوحه فعالیت ها قرار داده و خود را در برابر محضر پروردگار بدانیم تا از گفتار و رفتار خویش مراقبت نماییم.

به این ترتیب معیار و ملاک احزاب و جریان های سیاسی در التزام به اصول را باید در رفتار و گفتار امام خمینی(ره) و چارچوب قانون اساسی جست وجو کرد. آنچه مسلم است رعایت اصول قانون اساسی به معنای واقعی آن و پایبندی به نظرات امام حرکت درست جریان های سیاسی و فکری موجود در جامعه را به وجود می آورد.

سیدحسین موسوی تبریزی

دبیر مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم