سه شنبه, ۹ بهمن, ۱۴۰۳ / 28 January, 2025
اسلامیت و جمهوریتی که امام معتقد بود
آیت‌الله سیدمحمد موسوی بجنوردی رییس پژوهشکده امام خمینی(ره) از جمله چهره‌های نام آشنای علمی و سیاسی کشور است که شخصیت او به واسطه دارا بودن چهره‌یی علمی در حوزه و دانشگاه و نزدیکی او به بیت بنیانگذار جمهوری اسلامی و نقش فکری اش در مجمع روحانیون مبارز از او چهره‌یی ویژه ساخته است . او که حضورش در ابعاد مختلف اجتماعی و حتی سیاسی را بیشتر به مباحث فقهی ، حقوقی و علمی محدود میکند کمتر وارد جنجال‌های روزشده است مگر موارد خاص.
او که هنوز هم در گفتار رابطه مرید و مرادی خود را با پیر و استادش به وضوح نشان می‌دهد اجتهاد و فقه را همچون امام وابسته به زمان و مکان می‌داند و از همین رو استدلالات او در زمینه حقوق زنان و اقتصاد اسلامی دارای وجه تمایزی با هم لباسانش است.
در دفتری ساده و معمولی که بیش از هر چیز کتاب‌های انباشته شده روی هم و کاغذها و تحقیقاتی که حجمش دیوار را می‌پوشاند میزبان ما بود. قاب عکسی از امام (ره) با نوشته‌یی که به چند زبان مختلف ترجمه شده با این مضمون یک ساعت تفکر به شصت سال عبادت برتری دارد طرز فکر و نگاه موسوی بجنوردی را نشان می‌دهد.
با آنکه خسته است بی‌پیرایه به بحث می‌نشیند و در همان آغاز با ذکر این جمله که چون به پیشنهاد من قرار است اعضای مجمع روحانیون تا تعیین سخنگو از بیان اخبار و اظهارنظر در باره مجمع خودداری کنند، موضوع صحبت را که همان آینده سیاسی مجمع روحانیون مبارز و دلایل شکست اصلاحات و ... بود تغییر می‌دهد. او هم که مانند بسیاری از هم فکرانش معتقد است رادیکالیزم یکی از علل اصلی شکست اصلاحات است موضوع بحث اگرچه اعتقادی به رسانه‌یی شدن آن نداشت به سوی تفکر حضرت امام(ره) پیرامون جمهوری اسلامی ، جمهوریت و اسلامیت نظام اسلامی و ریشه‌های تاریخی آن کشیده شد.
موسوی بجنوردی معتقد است: کسانی که این مباحث رامطرح می‌کنند تمایل دارند تا دیگران را به بحث در اطراف این موضوع وادارند تا خود را در جامعه طرح کنند و از این جهت بهتر است وارد این مساله نشویم.
او به این سوال که «آیا کسانی که این مباحث رامطرح می‌کنند یک جریان می‌دانید که با اهدافی خاص طرح بحث می‌کنند یا این مباحث را حاصل گفتمان طلبگی و طرح بحث علمی می‌دانید؟» چنین پاسخ گفت: قطعا این مباحث، علمی نیست واعتقادات کسانی است که مطرح کننده آن هستند و از آنجایی که اکنون فضا برای این افراد باز است، شاید وارد شدن به این مباحث زیاد به مصلحت نباشد. احساس من این است افرادی که این حرفها را می‌زنند، دلشان می‌خواهد که این بحثها در اطراف آنها مدام تکرار شود و صحبت کردن حول این اظهار نظرها بزرگ کردن این افراد است. این بحث کاملا روشن است وقتی لفظ جمهوری اسلامی در قانون اساسی آمده است و وقتی حضرت امام (ره) مکررا بر این واژه‌ها تاکید داشتند که «میزان رای ملت است» و «جمهوری اسلامی» دیگر نیازی به بیان این مسائل نیست. اگر بخواهیم مجموعه سخنرانی‌ها ومصاحبه‌ها و سخنان امام راکه پیرامون این مسائل بوده استخراج کنیم بی نهایت مطلب به دست می‌آید.
وی با تاکید بر اینکه مساله جمهوریت کاملا روشن و واضح است با اشاره به کسانی که بحث عدم اعتقاد حضرت امام (ره) به این مباحث رامطرح می‌کنند می‌گوید: در قانون اساسی تصریح شده است که نظام ما جمهوری اسلامی است و برحاکمیت مردم تاکید شده است. سه قوه زیر نظر ولی فقیه هستند و شرایط انتخاب ولی فقیه هم به صراحت در قانون اساسی آمده است و در نهایت تمام اینها به رای و نظر مردم بر می‌گردد یعنی مردم هستند که مشروعیت نظام راعینیت می‌بخشند.
موسوی بجنوردی ضمن اینکه معتقد است بایدحول این مسائل بحث آکادمیک صورت بگیرد، می‌گوید؛ باید بررسی شود که آیا ملاک در مشروعیت، رای مردم است یا مشروعیت را خدا می‌دهد؟ درخصوص ائمه معصومین(ع) که منسوب خداوند هستند، واضح است که ائمه (ع) امام هستند اما چون مردم باآنها بیعت نکردند، خلیفه نبودند.
در روز غدیر خم این آیه شریفه نازل شد که «یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک» برداشت من این است که پیامبر اکرم (ص) یک مقدار تعلل کردند چون از شورش می‌ترسیدند و به دنبال این آیه آمده است که«و ان لم تفعل فلا بلغت رساله و الله یعسمک من الناس» و این یعنی اگر این رانگویی رسالت تو ابتر می‌ماند. خداوند تورا حفظ میکند.
دراین شرایط بود که در آن ظهر گرم و آفتاب سوزان، پیامبر اکرم(ص) دستور دادند همه جمع شوند و بعد رسما اعلام کردند که «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» و بعد یک چادر زدند که تحت آن همه بیعت کردند و اهل تسنن نیز همه این را قبول دارند.عمر خلیفه دوم هم دراین روز بیعت کرد.
او سفرش به مصر را یادآوری میکند و می‌گوید: کتابخانه‌یی در قاهره است تحت عنوان «المکتبه الخدیویه» در این کتابخانه شعری خطی متعلق به ۹۰۰ سال پیش از عمرو بن عاص دیدم. معاویه، عمرو عاص را از والی مصر عزل کرد و عبدالملک ابن مروان را به جای او منسوب کرد و عمر بن عاص در پاسخ این کار معاویه قصیده‌یی سرود که مساله غدیر خم را و تمام جریان آن روز را تصریح می‌کرد.
او در این قصیده به معاویه می‌گوید جای من و تو ته جهنم است. ثریا کجاست و خاک کجاست علی کجاست و معاویه کجاست بنابراین این مساله قابل انکار نیست، اما نقض بیعت شد وبا خلیفه اول بیعت کردند.
بجنوردی سپس به بیان نحوه بیعت مردم با امیر المومنین(ع) پرداخت تا برلزوم مقبولیت حکومت تاکید کند:« امیرالمومنین در خانه نشست، نگفت من خلیفه هستم. شمشیر جنگ برنداشت تا با جنگ از کسی بیعت بگیرد. خلیفه دوم هم آمد جریاناتی پیش آمد و پس از کشته شدن عثمان، مردم به سمت امیرالمومنین (ع) آمدند تا با او بیعت کنند.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست