باشگاه های ورزشی چگونه كسب درآمد می كنند

باشگاه ها با جذب حامی مالی, موقعیت های تبلیغاتی به وجود آمده توسط خود را به شركت ها و تاجران بزرگ ارایه می دهند تا در عوض, منبعی برای پوشش هزینه های خود فراهم سازند

معمولاً باشگاه های ورزشی برای بقا و توسعه خود راه هایی را برای كسب درآمد انتخاب و مشخص می كنند. البته این راه ها معمولاً از قبل مشخص شده اند و قوانینی نیز وجود دارند تا در چهارچوب این قوانین پیش روند. این راه ها چه هستند؟ در چهارچوب چه قوانینی حركت می كنند؟توجه داشته باشید كه روش های اشاره شده تنها چند روش اصلی كسب درآمد هستند و مطمئناً روش های متفاوت دیگری نیز وجود دارند.

● قوانین كلی

بر اساس قوانین كلی فدراسیون ها، كنفدراسیون ها، انجمن ها و سازمان ها و وزارتخانه های ورزشی، راه های كسب درآمد یك باشگاه ورزشی می بایست در چهارچوب ورزش و مسایل فرهنگی پیگیری شود.

این روش های تجاری به غیر از اینكه نباید قوانین كشورها و مناطق را زیر پا بگذارند، همچنین نباید از محدوده فرهنگ و ورزش نیزخارج شوند.البته باشگاه هایی كه به شركت های سهامی تبدیل شده اند و یا به بازار بورس كشورشان یا بازار بورس بین المللی راه پیدا كرده اند، در چهارچوب فعالیت خود می توانند تجارت های دیگری را نیزانجام دهند.یكی از متداولترین راه های كسب درآمد و پوشش دهی هزینه ها توسط باشگاه یا كلوب های ورزشی، كسب حامی و اسپانسرهای مالی است.

باشگاه ها با جذب حامی مالی، موقعیت های تبلیغاتی به وجود آمده توسط خود را به شركت ها و تاجران بزرگ ارایه می دهند تا در عوض، منبعی برای پوشش هزینه های خود فراهم سازند.یك باشگاه ورزشی می تواند به تعداد دلخواه حامی و اسپانسر جذب كند اما معمولاً باشگاه ها یك حامی اصلی و چند حامی جزیی دارند. برای مثال باشگاه بایرن مونیخ آلمان دارای ۲ حامی اصلی و۱۷ حامی دیگر شامل آئودی، كوكاكولا، لوفت هانزا، زیمنس،آلیانز و ... است.حامیان مالی معمولاًهزینه های اصلی و تجهیزاتی باشگاه ها را به عهده می گیرند.

البته روش معامله حامی و باشگاه می تواند بسیار متفاوت و توافقی باشد كه دركشورهای پیشرفته و صاحب فوتبال قوانینی برای این نوع معاملات وجود دارد. برخی از حامیان برای مثال متعهد می گردند استادیومی را برای باشگاه فراهم سازند. برخی دیگر با ارایه مبلغی بالا برای مدتی مشخص به باشگاه از نظر مالی كمك می كنند.

برخی دیگر نیز تجهیزات و امكانات ورزشی و رفاهی را به باشگاه ارایه می دهند كه البته همان طور كه اشاره شد روش معامله می تواند كاملاً توافقی باشد.در ایران در سال های اخیر و پس از حرفه ای شدن لیگ ها، خوشبختانه كمی جدی تر به این مسأله توجه شده است. امروزه اكثر باشگاه های حرفه ای و قوی در كشور- گرچه با وجود مشكلات- دارای حامیان مالی هستند. شركت ها، تجار و صنایع بزرگ نیز به این موضوع رسیده اند كه با سرمایه گذاری در بخش ورزش، هم می توانند به ورزش و سلامت كشور كمك كنند و هم از موقعیت های تجاری به وجود آمده بهره گیرند.

● فروش بلیت و مجوز پخش رسانه ای

یكی دیگر از منابع كسب درآمد توسط تیم ها و باشگاه های ورزشی، فروش بلیت دیدارها است. این روش یكی از كلاسیك ترین روش ها است كه البته نسبت به روش های دیگر ممكن است سود آنچنانی نداشته باشد.معمولاً با وجود حامی مالی، باشگاه ها بدون آنكه مبلغی پرداخت كنند دارای استادیوم می شوند. درآمد حاصل از فروش بلیت بسته به نوع شراكت باشگاه و حامی، بین تیم ها و حامیان تقسیم می شود.

روشی دیگر از نحوه كسب درآمد، فروش مجوز پخش دیدار به صورت مستقیم و یاغیر مستقیم به شبكه ها و تلویزیون ها است. از آنجایی كه دیگر بازی های مهم مثل بازی های لیگ های كشورهای صاحب فوتبال و پیشرفته بر روی شبكه و تلویزیون های رایگان پخش نمی شود، تلویزیون یا شبكه ای كه قصد پخش این دیدارها را دارد باید به باشگاه ها و سازمان های وابسته مبلغی را پرداخت كند.در ایران شاید یكی از مهمترین راه های كسب درآمد همین فروش بلیت ها باشد. امتیاز پخش دیدارها نیز در انحصار صدا و سیما است كه البته به نظر نمی رسد بابت این موضوع به باشگاه ها به طور مستقیم مبلغی پرداخت كند.

این روش امروزه برای باشگاه های بزرگ به یكی از بهترین روش ها تبدیل شده است؛ مانند فروش پیراهن های ورزشی باشگاه ها به طرفداران و یا فروش وسایل مصرفی و ورزشی كه با علامت و طراحی آن باشگاه همراه است. مثلاً باشگاه بایرن مونیخ دارای فروشگاه های زنجیره ای در كشور آلمان است كه لوازم مصرفی، ورزشی (پیراهن، لباس های ورزشی، كیف، ساعت، جامدادی و ...) كه انحصاراً برای طرفداران بایرن تولید می شود را به فروش می رسانند.بسته به نوع تولید كننده محصول، این محصول قیمت گذاری می شود.

برای مثال یك پیراهن بایرن كه در فصل جاری توسط تیم استفاده می شود، چیزی حدود ۷۰ هزار تومان قیمت دارد.

این موضوع به ۲ دلیل است: یكی اینكه این پیراهن آدیداس است و دیگر اینكه با خرید این پیراهن هوادار به باشگاهش كمك می كند.در ایران این موضوع تا به حال خیلی جدی گرفته نشده است. شاید یكی از دلایل این مسأله نبود قوانین پیرامون انحصار و تولیدكنندگان خوب محصولات و تجهیزات ورزشی است. برای مثال پیراهن های ۲ تیم محبوب ایران یعنی پرسپولیس و استقلال را شاید چندین تولید كننده پوشاك با كیفیت های نه چندان خوب برای فروش به هواداران تولید و به عرضه می رسانند. شاید خود این ۲ باشگاه نیز می توانند از روش قانونی با تولید و فروش این محصولات مبارزه كنند، در حالی كه از فروش این محصولات هیچ بهره ای نمی برند.

● راه اندازی مدارس و آموزشگاه ها

باشگاه های بزرگ و دارای هوادار زیاد معمولاً دارای مدارس و آموزشگاه های ورزشی هستند. معمولاً هزینه های ورود به این مدارس و آمورزشگاه ها زیاد است. البته این موضوع به نام اعتبار باشگاه نیز بستگی دارد. در ایران نیز باشگاه های پرسپولیس و استقلال دارای مدارس و آموزشگاه های مرتبط هستند.

● روش های دیگر

راه و روش های دیگری نیز وجود دارند كه می توانند بسیار متفاوت باشند. مشاركت در طرح های بزرگ، همكاری با شركت ها، سازمان ها و شبكه ها برای اجرای طرح های مختلف و برخی از باشگاه ها كه در ایران تعداد آنها اندك نیست. در اصل باشگاه های ورزشی شركت یا صنایعی خاص هستند. در این حالت معمولاً شركت یا سازمان مربوطه پاسخگوی هزینه های آن باشگاه است.

برخی از باشگاه های ورزشی نیز عمده ترین راه كسب درآمد را فروش بازیكنان می دانند. این نوع باشگاه ها كه معمولاً باشگاه های كوچك هستند با پرورش بازیكنان، آنها را به بازیكنان بزرگی تبدیل می كنند و با قیمتی خوب به تیم های بزرگ می فروشند.