شیراز؛ رویای باغ‌ها و گل‌ها

شیراز از دیرباز به خاطر وجود باغ‌ها و گل‌های خود در بین ایرانیان و جهانیان سرآمد و یکی از دل‌‌انگیزترین و زیباترین شهرهای ایران بوده است که البته جهانگردان و مورخان زیادی …

شیراز از دیرباز به خاطر وجود باغ‌ها و گل‌های خود در بین ایرانیان و جهانیان سرآمد و یکی از دل‌‌انگیزترین و زیباترین شهرهای ایران بوده است که البته جهانگردان و مورخان زیادی مانند ویلیام جکسن، احمد ابن ابی یعقوب مولف کتاب البلدان و... در کتاب‌های خود به وصف باغ‌های این شهر پرداخته‌اند.

به گزارش مهر، باغهایی چون ارم، دلگشا، عفیف‌آباد، نظر، نارنجستان قوام و.. از جمله باغ‌های تاریخی بوده‌اند که همواره بر جاذبه‌های گردشگری شیراز افزوده و سالانه مسافران زیادی را به سوی خود جلب می‌کنند.

در حال حاضر ۱۱ باغ شیراز در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده که هرکدام نیز حکایتی از هنرمندانی دارد که زمین خشکیده شهر شیراز را با باغ سازی و چمن آرایی ساختند و مصفا کردند.

ارم:

تاریخ ساخت این باغ را مورخان سده پنجم هجری قمری یعنی دوران سلجوقیان می‌دانند که بر این اساس اتباک قراچه که از سوی سلطان سنجر سلجوقی به حکومت فارس منصوب شده بود در شیراز باغ‌ها و آثار فراوانی ساخت که از جمله آنان باغ تخت است که احتمالا شکل‌گیری باغ ارم نیز در این دوران بوده است.

عمارت اصلی این باغ که رو به مشرق ساخته شده از لحاظ معماری، نقاشی، حجاری، کاشیکاری، گچبری و خوشنویسی از بناهای ماندگار دوره قاجاریه است.

جهان نما:

این باغ در دوره‌های حکومتی آل مظفر، آل اینجو و تا زمان صفویه بسیار سرسبز بوده و جهانگردانی چون تاورنیه، شاردن، جان ملکم و ادواردبراون در سفرنامه خود از آن نام برده‌اند.

پس از حکومت افشاریان و تا زمان تشکیل حکومت زندیه باغ‌جهان‌نما بر اثر کشمکش‌های داخلی صدمات زیادی دید تا این که در سال ۱۱۸۵ه.ق کریمخان زند دستور مرمت و تجدید بنای آن را صادر کرد و پس از آن درون باغ، عمارت هشت ضلعی با نمای آجری همانند عمارت کلاه فرنگی باغ نظر ساخته شد.

دلگشا:

باغ دلگشا در ضلع غربی بلوار بوستان و در نزدیکی آرامگاه سعدی واقع شده و قدمت آن را نیز به دوره ساسانی نسبت می‌دهند و یکی از دلایل آن را قرار گرفتن در نزدیکی مظهر قنات کهن و در حریم قلعه بسیار قدیمی مشهور به کهندژ می‌دانند.جیمز موریه ساخت آن را به کریم خان زند نسبت داده ولی برخی اعتقاد دارند قدمت باغ دلگشا به دوران ساسانیان در قبل از اسلام می‌رسد، این باغ در دوران صفویه و زندیه از مراکز مهم تفریحی در شیراز بوده ‌است.روایت است که تیمور لنگ پس از تصرف فارس در عمارت باغ دلگشا سکنی گزید و در همین عمارت بود که از حافظ دعوت کرد به دیدارش بیاید تا در حضور او قرآن را از آخر به اول بخواند.

عفیف‌آباد:

این باغ نمونه کاملی از هنر گلکاری ایرانی است، سازنده عمارت باغ میرزا علی محمدخان قوام الملک دوم بوده که در سال ۱۲۸۴ ه.ق آن را احداث کرد.

باغ عفیف‌آباد یکی از قدیمی‌ترین باغ‌های شیراز است. در دوران صفویان این باغ توسط شاهان صفوی مورد استفاده قرار می‌گرفته و بنای اصلی کنونی توسط میرزا علی محمد خان قوام دوم در سال ۱۸۶۳ میلادی ساخته شد.

قوام دوم قناتی در نزدیکی باغ را برای آبیاری آن خریداری کرد، پس از درگذشت قوام این باغ به خواهرش عفیفه می‌رسد و پس از آن عفیف آباد نام می‌گیرد.

نارنجستان قوام:

این باغ به دلیل درخت‌های نارنج فراوانی که در آن کاشته شده به نارنجستان معروف شده است. این عمارت بیرونی به منظور انجام امور تجاری و نیز برگزاری تشریفات و جشن‌ها و استراحت و پذیرایی از میهمانان بنا شده بود.