اقتصاد ژاپن تلاش برای توازن دوباره

خانواده های ژاپنی همیشه از صرفه جوترین ها در دنیا بوده اند لذا این کشور دارای مازاد تجاری بالایی است. اما اکنون دیگر اینگونه نیست! اکنون آنها کمتر از خانواده های آمریکایی پس …

خانواده های ژاپنی همیشه از صرفه جوترین ها در دنیا بوده اند لذا این کشور دارای مازاد تجاری بالایی است. اما اکنون دیگر اینگونه نیست! اکنون آنها کمتر از خانواده های آمریکایی پس انداز می کنند و سال گذشته موازنه تجاری این کشور با کسری مواجه شد. یک عملیات ترمیم اقتصادی سخت و واجب الاجرا در ژاپن شروع شده است.کاهش شدید تقاضای جهانی و بالا رفتن ارزش ین، صادرات ژاپن را تحت تأثیر سوء قرار داده است. در مقایسه با حدود ۱۱ تریلیون ین مازاد سال پیش، این کشور در شش ما ه مانده به ژانویه چهار تریلیون ین (۳۹ میلیارد دلار) افت تجاری داشته است. در نتیجه مازاد کل حساب جاری آنها در ماه دسامبر بر روی عدد ۱۲۵ میلیارد ین باقی مانده (چیزی برابر ۹۲% کمتر از سال پیش) ارقام نهم ماه مارچ نوید کسر بودجه در ماه ژانویه را نیز می دهد. اکثر اقتصاددانان برای امسال انتظار مازادی کمتر از شاید ۱% GDP به نسبت سال ۲۰۰۷ که ۸/۴% بود را دارند. ژاپن از ۱۹۸۱ هر سال مازاد حساب جاری داشته است زیرا آنها بیشتر از سرمایه گذاری پس انداز خانگی داشته اند این در صورتی است که نرخ این پس اندازهای خانگی از ۱۸ درصد در سال ۱۹۸۰ به یک درصد سقوط کرده است.کاهش پس انداز دقیقاً همان چیزی است که فرضیه درآمد در طول عمر پیش بینی می کرد. از آنجایی که مردم دوست دارند مصرف کردن برایشان راحت باشد، لذا آنها در طی سال کمتر از میزان درآمد، مصرف می کنند و سعی در جمع آوری ثروت دارند و به این ترتیب هنگامی که بازنشسته شدند از آن استفاده می کنند.

نسبت ژاپنی هایی که بالای ۶۵ هستند در مقایسه با آنهایی که کار می کنند در سال ۱۹۸۰ تا ۱۴% افزایش داشته است که برای سال ۲۰۰۸ این میزان تا ۳۴% قابل افزایش است. پیش بینی شده است که تا سال ۲۰۲۰ به ۴۹% برسد.کاهش نرخ پس انداز خانگی و مازاد حساب جاری بنظر می رسد با هم مرتبط باشد. اما این نرخ در ژاپن سالها است که در حال کاهش است بنابراین چرا مازاد خارجی افزایش یافت؟ تراز حساب جاری شکاف بین سرمایه گذاری خارجی و کل پس انداز است. شرکت های ژاپنی از آنجا که می خواستند قرض های خود را پرداخت کنند، از سال ۱۱۹۰ خود را از گیرندگان بزرگ وام به پس انداز کنندگان بزرگ تبدیل کردند. کاهش زیاد در کسر بودجه دولت، از ۸% GDP در سال ۲۰۰۳ به ۲% در سال ۲۰۰۷ نیز نقص پس انداز خانگی را جبران کرد. در همین حین از سال ۱۹۹۰، سرمایه گذاری از ۳۲% به ۲۳% GDP تنزل کرد و در نتیجه مازاد پس انداز بر سرمایه گذاری تا همین اواخر بالا مانده است.اگر به همین صورت مردم ژاپن پیر شوند، پس انداز خانگی بیشتر کاهش خواهد یافت و ممکن است حتی به میزان منفی نیز برسد زیرا افراد بازنشسته وابسته به دارایی های مالی خود هستند. اگر نرخ سرمایه گذاری تغییری نکند، ژاپن با کمبود بودجه حساب جاری مواجه خواهد شد. افراط در پس انداز ژاپنی ها همانطور که برای سلامت اقتصادی خودشان بد بوده، برای بقیه جهان نیز مشکل ساز بوده است بنابراین از بین رفتن این سیاست در بین آنها می تواند خبر خوبی نیز باشد. البته در صورتی که کاهش مازاد در نتیجه تشدید مصرف خانگی باشد نه تنزل صادرات.

منبع : اکونومیست

مترجم : محمد جعفری