زندگینامه جمشید مشایخی

جمشید مشایخی ۱۳۱۳ جمشید مشایخی در سال ۱۳۳۶ به استخدام اداره تازه تأسیس هنرهای دراماتیک درآمد و به عنوان بازیگر کار خود را در برنامه نمایشی کانال سوم غیر دولتی آغاز کرد. نخستین …

جمشید مشایخی ۱۳۱۳ جمشید مشایخی در سال ۱۳۳۶ به استخدام اداره تازه تأسیس هنرهای دراماتیک درآمد و به عنوان بازیگر کار خود را در برنامه نمایشی کانال سوم غیر دولتی آغاز کرد. نخستین نمایشی که اجرا کرد وظیفه پزشک نام داشت و از آن پس با نمایش های بلبل سرگشته، خشت اول، سیاه، آوار بر سنگ، آقای آریان فر و خانواده اش، جعفر خان از فرنگ آمده، بیگانه ای در خانه، در منطقه جنگی، دو برادر، شبح کوچک، قصه ماه پنهان، عاشق مترسک، غروب در دیار غریب و مانند اینها کار خود را دنبال کرد همزمان با تأسیس دانشکده هنرهای دراماتیک به این دانشکده رفت؛ اما پس از سه سال تحصیل دانشکده را ترک کرد و با ایفای نقش در فیلم کوتاه جلد مار (هژیر داریوش ۱۳۴۱) به همراه فخری خوروش به طور حرفه ای جلوی دوربین فیلمبرداری رفت.

سپس در سال ۱۳۴۳ به پیشنهاد ابراهیم گلستان در فیلم خشت و آینه بازی کرد. در روزهایی که مشایخی نمایش مرده های بی کفن و دفن را به کارگردانی حمید سمندریان در انجمن ایران و فرانسه بازی می کرد گلستان بازی او را دیده و پسندیده بود و برای بازی در فیلمش انتخاب کرده بود. چهارسال بعد داریوش مهرجویی به واسطه عزت الله انتظامی او را برای بازی در فیلم گاو (۱۳۴۸) دعوت کرد و مشایخی به اعتبار نام غلامحسین ساعدی که نویسنده داستان فیلم بود بازی در نقش کوتاهی از فیلم را پذیرفت. مشایخی در همان سال به نقش خان دایی در فیلم قیصر (مسعود کیمیایی) بازی کرد.

مسئولان اداره تئاتر مخالف بازی کارمندان اداره در فیلم های سینمایی بودند و برای همین مشایخی را برای مدت ۹ ماه از کارش اخراج کردند. وقتی مجدداً او را به کار بازگرداندند مثل سابق میل ماندن در اداره را نداشت؛ به همین دلیل از سال۱۳۴۹ فعالیت گسترده ای را در سینما آغاز و اعتبار خود را فدای بازی در هر فیلمی کرد، فیلم های بی ارزش پسران زاینده رود (حسین مدنی ۱۳۴۹)، جوانی هم عالمی داره (عباس دستمالچی ۱۳۴۹)، آسمون بی ستاره (حمید مجتهدی ۱۳۵۰)، سه تا جاهل (پرویز نوری ۱۳۵۰) و آب نبات چوبی (امان منطقی ۱۳۵۱)؛ فیلم های متوسط: طلوع (هراند میناسیان ۱۳۴۹) و صدای صحرا (نادر ابراهیمی ۱۳۵۴) و فیلم های شاخص و ماندگار: چشمه (آربی آوانسیان ۱۳۵۱)، نفرین(ناصر تقوایی۱۳۵۲)، شازده احتجاب (بهمن فرمان آرا ۱۳۵۳) و سوته دلان (علی حاتمی ۱۳۵۶). مشایخی همین مسیر را در سالهای بعد از انقلاب هم بدون حزم و احتیاط پیمود که نتیجه اش بازی در فیلم های دادا (ایرج قادری ۱۳۶۱)، آوار(سیروس الوند ۱۳۶۴)، آلما(اکبر صادقی ۱۳۷۱)، راه افتخار (داریوش فرهنگ ۱۳۷۳)، حالا چه شود (محمد جعفری ۱۳۷۳)، اعاده امنیت (حمید رخشانی ۱۳۷۵) و مانند این ها است. البته در کارنامه سینمایی مشایخی فیلم های شاخص تری مثل کمال الملک (علی حاتمی ۱۳۶۳) و پدربزرگ (مجیدقاری زاده ۱۳۶۴) هم وجود دارد که برای اولی جایزه بهترین بازیگر از سومین جشنواره فیلم فجر (۱۳۶۳) و برای دومی جایزه بهترین بازیگر از نخستین جشنواره بین المللی پیونگ یانگ (۱۹۸۷) به او تعلق گرفت. از نظر مشایخی عوامل زیادی هستند که به طور مستقیم برکار بازیگر تأثیر می گذارند؛ مثل کارگردان، نقش های مقابل، فیلمبردار و دیگر عوامل پشت صحنه، به طوری که گاهی بعضی از آنها مانع می شوند بازیگر با حس خودش نقش را ایفا کند.

http://imanr.mihanblog.com